1 басқару жүйесінің негізгі теориялық жағдайлары



бет1/3
Дата02.12.2023
өлшемі20,19 Kb.
#132735
  1   2   3
Байланысты:
лекция 1


1 БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІНІҢ НЕГІЗГІ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЛАРЫ

Жүйе – нақты мақсатты көздейтін және қоршаған ортамен байланысы бар анықталған толықтық пен бірлікті құрайтын элементтердің (олардың бөліктерінің) өзара қатынасы.
Басқару процестерін құрайтын жүйе басқару жүйесі деп аталады.
Басқа жүйелерге қарағанда басқару жүйелері келесі сипатты ерекшеліктерді құрайды:

  1. ақпараттық байланыс арқылы толықтықты қамтамасыз ету;

  2. басқару әсеріне сәйкес әр-түрлі әрекетке өту мүмкіндігі, бұл кезде өту әрекеті уақытты бірден қажет етпейді;

  3. даму бағытын таңдау;

  4. қоршаған ортаға сәйкес жүйені қабылдау;

  5. жүйелердің қызмет ету процесінің түзу бағыты.

Басқару жүйесі – ұйымдастырылған жүйелердің функциялары
(биологиялық, техникалық, әлеуметтік және басқа), осы жүйелердің құрылымын сақтауды, олардың әрекет етуін, олардың мақсаттары мен бағдарламаларын жүзеге асыруын қамтамасыз етеді.
Басқару субъектілері дегеніміз басқарудың экономикалық және моральді-этикалық, ұйымдастырушылық, үкімдік, биліктік өкілдері бар әр-түрлі әкімшілік құрылымдар мен жеке және заңды тұлғалар табылады.
Басқару объектілері болып заңды және жеке тұлғалар сонымен қатар, әлеуметтік, табиғи, экологиялық, экономикалық жүйелер мен процестер.

1.1 Басқару заңдары

1) Басқару жүйесінің толықтығы мен бірыңғайлылық заңы. Бұл заң бойынша, басқару жүйесі ұйымдастырылған және функционалдық бірыңғайлылыққа сәйкес болуы керек дейді.


Ұйымдастырушылық толықтылық – басқаруға қойылған міндеттердің орындалуы үшін қажетті элементтердің құрамымен, ал функционалды – жүйенің мақсаттарына жету үшін қажетті функционалды дамутымен қамтамасыз етіледі.
2) Кез-келген басқару жүйесінің барлық элементтерінің пропорционалды және ұтымды сәйкестенуін сақтау заңы. Бұл дегеніміз, жүйенің элементтерінің ұтымды сәйкестенуі дамуға олардың функционалды және құрылымдық мүмкіндіктерінің, деңгейлерінің, бағыттарының әсер етуін қарастырады.
3) Қолданылған ақпараттың көлеміне байланысты басқару жүйесінің тиімділік заңы. Басқару шешімдерін қабылдау үшін пайдаланатын ақпараттың көлемі мен басқару міндеттерін орындау сапасының бір-бірімен байланысын қарастырады.
4) Басқару процесі кезіндегі пайдаланылатын тиімділік критерилерінің бір-біріне тәуелділігі және бірыңғайлылық заңы.
5) Басқару жүйесіне әсер етуші және тәуелді болатын техникалық құралдарды қолданудың сәйкестік заңы. Бұл заңның талаптары әсіресе басқару жүйесін автоматтандыру кезіндегі маңызы зор.




Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет