3 (25) • 2012 1 Караганды 2012



Pdf көрінісі
бет25/64
Дата24.03.2017
өлшемі5,11 Mb.
#10160
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   64

3 (25) • 2012
123
Анализ  целей системам  сертификации  по-
зволяет предложить основные научные принци-
пы сертификации как специфической информа-
ционной системы, которые можно сформулиро-
вать  следующим  образом:
1. Принцип достоверности результатов. По-
скольку абсолютной уверенности в соответствии
сертифицированных  объектов  предъявляемым
требованиям  не  может  быть  из-за  стохастичес-
кого  характера  контролируемых  свойств  и  ре-
зультатов  контроля,  при  сертификации  прихо-
дится полагаться на  правильное использование
вероятностных  механизмов  при  получении  и
использовании результатов контроля. Для обес-
печения  практической  уверенности  в  достовер-
ности  конечной  оценки  объекта  сертификации
могут  быть  использованы  разные  методы,  опи-
рающиеся  на  математический  аппарат  теории
вероятностей  и  математической  статистики.
2. Принцип достаточности требований. Для
того чтобы объект был действительно безопасен,
при  сертификации  необходимо  контролиро-
вать все свойства, которые по отдельности или в
комплексе  могут  представлять  значимую  угро-
зу  для  пользователя,  а  при  экологической  сер-
тификации  приходится  учитывать  еще  и  отло-
женные  опасности,  связанные  с  загрязнением
окружающей  среды при  производстве,  исполь-
зовании и утилизации объекта.
3.  Принцип  контролепригодности  требова-
ний. Все требования, проверяемые в ходе серти-
фикации,  должны  задаваться  настолько  опре-
деленно, чтобы их могли объективно проверить
сам  изготовитель,  эксперт  и  потребитель  про-
дукции.
4. Принцип защищенности заявителя. Даже
при наличии обязательной сертификации в си-
стеме в значительной мере сохраняется элемент
добровольности. В частности, заказчик сертифи-
кационных  услуг  сам  выбирает  время  начала
работ по сертификации, в ряде случаев он име-
ет возможность выбора органа по сертификации,
схемы  сертификации.  Система  сертификации
должна быть организована таким образом, что-
бы  поддерживать инициативу  заказчика  серти-
фикационных  услуг,  обеспечивать  комфортные
условия  оказания  таких  услуг,  экономические
последствия  которых  следует  широко  пропа-
гандировать.  Желательно  не  столько  заставлять
предприятия  сертифицировать  свою  продук-
цию или систему обеспечения качества, сколько
вовлекать  их  в  эти  процессы,  поскольку  след-
ствием сертификации является повышение кон-
курентоспособности  товаров  и  услуг.
5.  Принцип  информационной  корректнос-
ти. Информационная корректность есть один из
важнейших  принципов  сертификации,  по-
скольку любая система сертификации является
информационно-технической  системой.  Ин-
формационная  корректность  подразумевает
использование  информации о  свойствах  серти-
фицируемых  объектов,  правильно  позаимство-
ванной  из  нормативной  документации.  Обяза-
тельными условиями информационной коррек-
тности  являются доведение информации о сер-
тификации до потребителя сертифицированных
объектов, доступность всей открытой информа-
ции  потребителю, реальным  и  потенциальным
заказчикам  сертификационных  услуг.
6.  Принцип  нормативной  определенности.
Все  процедуры  процесса  сертификации  уста-
новлены нормативными документами системы.
Процедура  подтверждения  соответствия
продукции  и  услуг  используется  мировым  со-
обществом  как  механизм  реализации  полити-
ки в области качества на национальном уровне.
Эффективность  подтверждения  соответствия
создает ряд экономических преимуществ пред-
приятиям, имеющим сертификаты, как на рын-
ке республики, так и при осуществлении внеш-
ней  торговли.
Подтверждение  соответствия  серийного
производства  на  предприятиях  страны  способ-
ствует осуществлению комплекса работ, ведуще-
го  к  повышению  стабильности  производствен-
ных процессов и показателей качества выпуска-
емой  продукции,  снижению  непроизводитель-
ных потерь  в процессе ее производства, расши-
рению  продаж  и  снижению  непроизводитель-
ных потерь от брака и нереализованной продук-
ции.
Для  успешного  развития  международной
торговли  необходимо  обеспечивать  такие  усло-
вия, при которых все органы по аккредитации и
органы  по  оценке  соответствия  будут  работать
по общепризнанным критериям и по общей схе-
ме.  Национальная  система  подтверждения  со-
ответствия Республики Казахстан считается наи-
более  интегрированы  к  европейским  системам
подтверждения  соответствия.
Интеграция стран СНГ в мировую экономи-
ческую  систему  и  присоединение  к  Всемирной
торговой  организации  возможно  только  при
гармонизации требований в области подтверж-
дения соответствия с Соглашением по техничес-
ким  барьерам  в  торговле  Всемирной  торговой
организации и подходами, принятыми в станах
Европейского  Союза  и  других  высокоразвитых
странах.
Интегративное  сближение  Республики  Ка-
захстан  с  государствами,  входящими  в  Тамо-
женный союз, представляет собой одно из при-
оритетных  направлений  внешней  политики
Республики  Казахстан.
Таможенный  союз,  сформированный  Рес-
публикой  Казахстан,  Республикой  Беларусь  и
Российской  Федерацией,  начал  функциониро-
вать  с  1  января 2010  года  и  представляет  собой
зону свободной торговли плюс единую внешне-
торговую  политику  по  отношению  к  третьим
странам.
Формирование единого Таможенного союза
должно  осуществляться  исходя  из  правовой
базы, обеспечивающей свободное перемещение
безопасных  товаров  на  рынках  трех  стран.
Применительно к сфере технического регу-
лирования формирование единого экономичес-
кого  пространства  предполагает  установление

ВЕСТНИК КЭУ: ЭКОНОМИКА, ФИЛОСОФИЯ, ПЕДАГОГИКА, ЮРИСПРУДЕНЦИЯ
124
единых и обязательных требований к продукции.
Но этого недостаточно. Должны быть сформиро-
ваны  единые  подходы  к  сертификации  продук-
ции. Без решения этих вопросов единство эконо-
мического пространства не может быть полноцен-
ным.
Законодательство государств - участников ТС
в  сфере  подтверждения  соответствия  имеет серь-
езные  отличия.  В  этом  контексте  существенное
значение имеет  принцип, направленный на фор-
мирование единой системы технического регули-
рования  - единство  форм, схем и  процедур под-
тверждения соответствия.
В  целях  создания  благоприятных  условий
для свободного обращения безопасных товаров и
существенного  ограничения  административного
вмешательства  в  размещении  товаров  на  рынке
необходимо сформировать  единые подходы  при
проведении оценки и подтверждения соответствия
продукции.
Для  этого странам-участницам Таможенно-
го союза важно сосредоточить усилия для обеспе-
чения эквивалентности действующих систем оцен-
ки соответствия путем выработки общих принци-
пов,  критериев  и  требований.  Одновременно  с
этим  создать  предпосылки перехода  на  модуль-
ный подход, который обеспечит  применение мо-
дулей  для  различных  стадий  процедур  оценки
соответствия,  установление  единых  критериев их
использования и  назначения  нотифицированных
органов по подтверждению соответствия.
Данный  подход,  позволяет  формировать
множество  сочетаний  модулей  и,  таким  обра-
зом, увеличить количество схем подтверждения
соответствия, из которых можно выбрать схему,
адекватную  уровню  возможного  риска  причи-
нения  вреда  конкретной  продукцией.
Список литературы:
1. Послание Президента РК народу Казах-
стана  "Социально-экономическая  модерниза-
ция  -  главный  вектор  развития  Казахстана"  -
Астана,  2012  г.
2. Саломахо  В.Л.  Теория  и  практика  сер-
тификации  /  В.Л.  Саломахо.  -  Минск:  НП  РУП
"БелГИСС",  2003. -  217  с.
К.С. Какенов, т.ғ.к., профессор
Қарағанды  экономикалық
 университеті Қазтұтынуодағы
Ж.Ж. Жар, магистрант
Қарағанды  экономикалық
 университеті Қазтұтынуодағы
ҚАЗІРГІ ТАҢДАҒЫ ҰН ӨНДІРУ ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Мыңдаған  жылдар  бұрын  тамақтану  қамы
ең басты мәселелердің бірі болатын. Азық іздеу
барысында  олар  дәнді  өсімдіктерге  өздерінің
басты  назарын  аударған.    Адамдар  ұзақ  уақыт
бойы  жабайы  өсетін  бидайдың,  сұлы,  арпаның
дәндерін  шикілей  қолданған.  Осылайша  алға-
шқы диірмен тасы мен бірінші ұн пайда болды.
Ғалымдардың пайымдауынша, жер бетінде нан
алғаш  рет  15  мың  жыл  бұрын  пайда  болған.
Нан  -  бақытты  өмірдің  бастауы,  өзегі  деп  дана
халқымыз  айтқандай,  өз  өмірімізді  осындай
бірегей өнімсіз  елестету қиын,  ол  адам  баласы-
на өмір бойы қажетті дүние.
Ұнды  өндіру  барысы  жергілікті  ауыл  ша-
руашылығы  өндірушілерінің  бидайды  қабыл-
дауынан  басталады.  Бірақ,  дәнді  элеваторға
жібермес  бұрын  алдымен  оның  сапалы  көрсет-
кіштерін тексереді. Сондықтан, дәннің барлығы
міндетті  зертханаық  текссерістен  өткізіледі.
Арнайы  автоматтық  дән сұрыптау  құралы  арқ-
ылы компьютер алма  кезек  6  сынама жасайды.
Тарту нүктесі  мен тереңдігін  жүйе өзі  қарасты-
рады. Нақты көрсеткіштерді анықтау үшін топ-
тамадан  2-ден  4-кг-ға  дейін  бидай  жиналады.
Бұл  материал  алдымен нан  зиянкестерін  анық-
тау  үшін  зерттеледі.  Бидайдың  құрамындағы
микроағзаны  тексеруге  диаметрі  бір  жарым
және екі жарым милиметрлік торы бар екі елек
көмектеседі. Електен өткеннен кейін дәндер бун-
керде қалады, ал микробөлшектері түпқоймаға
құлайды.  Содан  соң  олар  үлкейтілетін  әйнек
арқылы  зерттеледі.  Әрі  қарай  іске  автоматика
қосылады.  Заманға  сай  технологиялдар  санау-
лы  секундта  дәннің  сапасын  анықтауға
мүмкіндік  береді:  балауыз  деңгейі,  күл  көлемі,
ылғалдылығы.  Тағы  бір  маңызды  мәселе  -  өзге
иістердің  болуы.  Ол  үшін  бидай  ұнтақталады
және иісін көреді.
Бидайдың  қалғанын  жарты  күндік  үлгіні
құрастыру  үшін  жинақтаушыға  төгеді.  Өйткені
мелькомбинатқа бидай түрлі егістік жерлерден
әкелінеді.  Содан  кейін  машина  өлшенуге  жібе-
ріледі.  Принципі  қарапайым.  Бидайы  бар
жүксалғыш  көлік  таза  салмақ  алу  үшін  толы-
ғымен өлшенеді. Жүк жөнелтілгеннен кейін жүк
салғыш  көлік  қайтадан  осы  тәртіптен  өтеді,  та-
разыда  бос  автоның  салмағы  қалады.  Енді
бірінші көрсеткіштен екіншісін  алып тастау  ке-
рек  -  сонда  біз  жалпы  салмаққа  ие  боламыз  -
бұл  бидайдың  таза  салмағы.
Таза  салмақтың  көлемін,  яғни,    бидайдың
камазбен  бірге  қосқандағы  салмағын  білгеннен
кейін  -көлік  бидайды  қабылдауға  кіреді.  Жер
бетінде  көріп  отырғанымыз  тек  қана  бастапқы

3 (25) • 2012
125
шаруа.  Жердің  тереңінде  конвейер  орналасқ-
ан. Жүксалғыш көлік бидайды  бункерге құяды,
ол  жерден  элеваторға  барады.  Бір  қиындығы
бар.  Ұзын  құрылғылар  кузовты  көтере  алмай-
ды.  Бірақ  бұл  мәселенің  шешімі  бар:  салмағы
үлкен  жүксалғыштар  көтеріледі.  Бидай
түсірілісімен  -  ішкі  шнек  арқылы  элеваторға
жіберіледі.  Егер  зертхана  дәннің  жоғарғы  дең-
гейлі  ылғалдылығын  анықтаса  оның  қозғалы-
сында  өзгерістер  болуы  мүмкін.  Дәннің  бұзы-
луынан  сақтану  үшін  оның  қосымша  кептірі-
луге  жібереді.  Арнайы  камераның  ішінде  пеш
оналасқан.  Дән  бұл  жерге  сырттан  әкелінеді.
Бидайдың түсірілімі мен жөнелтілуі тікелей бір
жылдамдықта  жасалады.  Осылайша,  бидай
күйіп үлгермейді әрі кебеді  де. Дән ағынын  та-
ратып  үлестіру  процесін  элеватордың  диспет-
черлік  бекетінің  операторы  басқарады.  Тік  та-
сымалдағыштармен  қозғалу,  топтасу,  бункер-
лердің  ашылуы мен жабылуы - барлығы да  ди-
станциялы  автоматтық  жүйе  пульты  арқылы
басқарылады. Кез-келген  жылжытулар дән қоз-
ғалысының  журналына  енгізіледі.
Бидай  элеваторға  түскеннен  кейін  ол  дән
тазалағыш  бөлімшеге  жіберіледі.  Бұл  көп  са-
тылы жүйе. Алдымен бидай минералды қосын-
дыдан  тазаланады.    Сепараторлық  құрылғы
көптеген көлбеулерден және елеуіштерден кейін
дәнді  фракцияға  бөледі.  Торға  түскен  бидай
құлап түседі, ал сабан мен басқа да қоқыс төмен
құлайды.  Екінші  деңгейде  елеуіш  одан  да  май-
да.  Ол  арқылы  майда  қоқыс  өткізіледі,  ал  би-
дай  тазартудың  келесі  кезеңіне  өтеді.  Майда
тастар  бидайдан  вакуум  арқылы  шығарылады,
ол  сұрыптау  таста  жасалады.  Аз  салмақты  би-
дай  ауа  конвейеры  арқылы  ұшады,  ал  тастар
жинақтаушыға түседі.  Әрі қарай  бидай  триер(-
астық  ақтайтын  машина)  тазалағышына
түсіріледі.    Бұл дәнді  сұлы  қоспасынан  бөлетін
фильтр.  Осындай  триер  багінің  ішінде  айнал-
малы  цилиндр  орналасқан.  Цилиндрдің  ішкі
бетінің тереңдігі бар, оны сұрыпталатын ұяшық-
тар  деп  атайды.  Ұяшықтарға  салынған  дәндер
жоғары  көтеріліп,  қабылдағыш  механизміне
түсіріледі.  Ал  қалғаны  -  сыртқа  шығарылады.
Алайда, бидайды ұнға айналдырмас бұрын
-  дән  ылғалдандырылады.  Оператор  парамет-
рлерін жүйеге салады, ал автоматика су көлемін
біркелкі  таратады.  Ылғалдандыру  процесі 3  ке-
зеңде өткізіледі: Біріншісі 12 сағат ұйыту. Оның
ылғалдылығы  15,4  пайызды  құрайды.  Содан
бидайды  басқа  бункерге  ауыстырып  құяды.  Ол
жерде  тағы  да  16,2  пайызға    8  сағаттай  ылғал-
дандырылады.  Әрі  қарай  бір  сағат  ішінде  16,5
пайызға дейін жеткізеді. Тек қана осыдан кейін
бидай  ұнтақталуға  дайын  болып  есептеледі
Бидайды  ұнға  айналдыру  процессі  мына
станоктарда  жұзеге  асырылады.  Диірмен  залы
өте  шулы.  Бірінші  желі  сабалақ  диірмені  деп
аталады.  Әрбір  станоктың  ішінде  жанышқыш
бар. Екі жанышқыш бидайды ұн сияқты ұнтақ-
тайды. Ұнға қаншалықты ұқсас екенін елек суы-
рғы  машина  анықтайды.  Ауа  конвейеры  арқы-
лы  алынған  нәтиже  елекке  бағытталады.    Дән
бірінші  диірменнен  өткеннен  кейін,жанышқы-
лар  жұмысының  барлық нәтижесі  елек  суырғы
машинасына  жіберілед.  Елек  суырғы  машина-
лар  вибропневматикалық  қозғалыс  принципі
бар  машиналарға  жатады.  Елек  суырғы  маши-
налардың жұмыс процессі - ауытқымалы жазық
елеуішке ауа ағынының жоғары көтерілуін еле-
уіштен  өткізу  болып  табылады.  Ауа  ағыныны
біріккен әсері мен елеуіштің ауытқымалылығы-
нан  қатпарлану  пайда  болады:  түрлі  қосынды-
лардың  өздігінен  сұрыпталуы.  Едәуір  ауыр
бөлшектер  төмен  қарай  түседі  де  електен
өткізіледі.  Жеңілдеулері  жоғарғы  қабаттарда
қалады  және  елеуіштен  шығады.  Ал  қабықша-
ның ең  жеңіл бөлшектері  ауа  ағынымен  кетеді.
Сапаландырып  болғаннан  кейін,  дәннің
қабығы  жоқ  тазартылған  бөлігін,  қоқысы  аз  ұн
алу  үшін  ұн  тарту  жүйесінің  жаншып  қақтай-
тын  станоктарына  жібереді.  Қауызынан  тазар-
тылған  дән  тазарту  жүйесінің  жаншып  қақтай-
тын  станоктарына түседі,  ал  құрамында  қабық-
шалары  көп  ірі  түйірлері  ұн  тарту  жүйесінің
жаншып  қақтайтын  станогына  қайтып  орала-
ды.
Дәннің  ұнтақталуының  аралық  өнімдерді
сапаландыру  процесінің  нәтижелілігіне  жоға-
рғы  және  бірінші  сұрыпты  ұн  мен  ұнтақ  жар-
масының шығарылымы мен сапасына байланы-
сты.
Осылайша,  айналма  жүйесі  дәннен  толы-
ғымен  барлық  құрамдас  бөліктерді  шығармай-
ынша ұнды тазалай береді. Себебі ұнның сұрып-
тылығы  -  бұл  оның  ақтығының,  ұлпалығының,
балауыздығының  жиынтық  көрсеткіші.    Жоға-
рғы  сұрыпты  ұнға  дәннің  өзегі  келеді.  Ұрыққа
жақындау.  Дәннің  бөлігі  бірінші  сұрыпқа  жат-
қызылады.  Ал  екінші  сұрып  қабықшасына  жа-
қын  орналасқан  ұнға  беріледі.
Ұн  сапасын  жүйе  үлестіреді.  Өнім  білікті
білдек  пен  електен  өтіп,  жүйеде  неғұрлым  көп
болған  сайын,  оның  сұрыпы төмен  болады.  Би-
дай  ұнға  айналуда  бірнеше  айналымнан  өткен-
нен кейін оны ұйытуға жібереді. Ең жақсы нәти-
жеге  қол  жеткізуде  бұл  үш  күндік  қажетті  де-
малыс.  Ұн  тартушылардың  айтуынша  -  өнім
демалып  қоршаған  ортаның  температурасына
бейімделуі  керек.
Әр  түрлі  сұрыпты  ұнды  араластырып  ал-
мау үшін және оның  автоматика иемдеген кла-
сына  сәйкестігіне  көз  жеткізу  үшін  оның
үлгілері  зертханалық  тексеруден  өткізіледі.
Алдымен  ұн  ақтығына  тексеріледі.  Содан  соң
ұн  балауыздығына  тексеріледі.  Ұннан  салмағы
25  грамм қамыр  дөңгелегін жасап  алып оны 20
минутқа  қойып  қоямыз.  Одан  кейін  3  литр  су-
мен крахмалын шаямыз. Су процедураларынан
кейін қолда кептіріп, нәтижесін өлшейміз. Алы-
нған  салмақ  көбейтіледі.  Осылайша  балауыз
деңгейі анықталады. Барлық процесс 2 рез қай-
таланады.  Нәтиженің  өзгешелігі  0,1  граммнан
аспауы  керек.  Сонымен  қатар,  қамырдан  жаса-
лған  дөңгелек  қамырдың  созылмалығына  сы-
налады.  Оны  15  минутқа  суға  салады.  Сапалы
қамыр  осы уақыт  ішінде көлемін  өзгертпейді.

ВЕСТНИК КЭУ: ЭКОНОМИКА, ФИЛОСОФИЯ, ПЕДАГОГИКА, ЮРИСПРУДЕНЦИЯ
126
Үлгі пішінін сақтауда қамыр жоғарғы сұрып-
ты ұннан жасалған. Сондықтан бұл тамаша нәти-
же.  Яғни,  бұл  бөлшектеп  өлшеуге  рұқсат  деген
сөз.  Ұн  бірнеше  бумаға  оралады:  1  килограмм-
нан  50  килограммдық  қапшықтарға  дейін.  Ма-
шина  өзі  мөлшерін  белгілейді,  50  килограммға
дейін  өлшейді. Оператор тек қана қапшықтарды
алып  беріп  тұрады.  Ұндысалып  біткеннен  кейін
қапшыққа  қажетті ақпараты бар зат таңба қойы-
лады  және қаптың аузы торланады, сосын  - кон-
вейерлік  бау  оралып  мен  тиеу  жұмыстары
жүргізіледі.  Пакет жасайтын машина түпқоймаға
қапшықтарды  өзі  қояды.  Бұл  процессті  қадаға-
лап тұрудан жақсы бір әсер алуға болады. Алды-
мен  қапшық  тегістейтін  сыққыштан  өткізіледі.
Содан соң жүйе оларды төсей бастайды. Содан 3
қабатты 8 қатарлы өрнек шығу барысын электро-
ника бақылап тұрады. Қапшық біріншік құрылғ-
ыдан  өткен  кезде компьютер  белгі  береді,  бауда
орауыш пайда болады, ол ұны бар ыдысты асты-
үстіне  келтіреді.
Қапшықты  асты-үстіне  келтіру  әрекетін
машина  100  пайыз  нақтылықпен  автоматты
түрде  орындайды.  Өйткені  әрбір  құрылғыдан
барлық  мәліметтер  белгі  беретін  компьютерге
түседі  де,  қандай  сурет  жасап, ол үшін  не істеу
керектігін  көрсетеді.  Сонымен  қатар,  мұндай
сурет  қапшықтарды  тұпқоймасыз  сақатуға
мүмкіндік береді. Өйткені ол тек қана пішіндік
негіз  ретінде  жұмыс  атқарады.  8-ші  қатардағы
қапшықтардың бумасы дайын болған кезде - ол
тиелімге  жіберіледі.  Бүгінгі  жөнелтілім  темір
жол  көлігінде  болмақшы.  Қапшық  бумалары
арнайы  құрылғы  -  қалыптаушыға  жөнелтіледі.
Ол  вагон  есігіне  сыйып,  аз  орын  алу  үшін
бүйірлерін  түзетеді.
Ежелгі адамдардың байқауынша, жерге та-
сталған  дән  бірнеше  дән  қайтарады.  Ал
іркілдек,  ылғалды  жер  бидай  масақтарының
санын бірнеше рет арттырады.  Алғашқысынан
үш  есе  артық  нәтижеге  қол жеткізгеннен  кейін
олар тағы бір жаңалық ашты: жабайы өсетін би-
дайдың дәндері масағынан әрең бөлінеді. Олар-
дың  ажыратуын  оңайлату  үшін  көне  адамдар
бидайды  жылыта  бастаған.
Пайдаланған  әдебиеттер:
1. Бутковский  В.  А.,  Галкина  Л.  С.,  Птуш-
кина  Г.  Е.  Современная  техника  и  технология
производства муки.  ДеЛи принт: 2006 - 319 с.
2. Вашкевич В.В., Горнец О.Б., Ильичев Г.Н.
Техника и  технология производства  муки. Бар-
наул:  2000 -  209  с.
Г.А. Есенбаева, д.п.н., профессор
Карагандинский экономический
университет Казпотребсоюза
И.Е. Жакишева, преподаватель
ИНТЕГРИРОВАННЫЕ СИСТЕМЫ МЕНЕДЖМЕНТА
КАК ОСНОВА УСТОЙЧИВОГО РАЗВИТИЯ ПРЕДПРИЯТИЯ
В рамках реализации стратегии, определен-
ной  Президентом  Республики  Казахстан  для
достижения главной цели - войти в число 50-ти
конкурентоспособных  государств  -  необходима
реализация комплекса мер по диверсификации
и  формированию  инновационной  экономики,
способствующей  росту  конкурентоспособности
предприятий  страны.  Только  производство  вы-
сококачественной продукции позволит выжить,
развиваться  и  процветать  нашим  производите-
лям в жестокой борьбе за потребителя.
В Послании Президента Республики Казах-
стан  Н.А.  Назарбаева  народу  Казахстана  от  19
марта  2004  года  "К  конкурентоспособному  Ка-
захстану,  конкурентоспособной  экономике,
конкурентоспособной  нации"  было    отмечено,
что  конкурентоспособность  нашей  экономики
во  многом будет  определяться быстротой пере-
хода  наших  предприятий  на  международные
стандарты.  Казахстан  должен  в  кратчайшие
сроки  перенять  почти  полувековой  опыт  стран
запада  по  управлению  качеством  продукции.
С  целью  активизации  деятельности  пред-
приятий  и  организаций  Республики  Казахстан
по внедрению современных систем менеджмен-
та разработана Концепция развития систем ме-
неджмента  в  Республике  Казахстан.  Данная
Концепция  определяет  основные  направления
государственной  политики  в  области  создания
и  применения  систем  менеджмента,  соответ-
ствующих  требованиям  международных  стан-
дартов,  постоянного  совершенствования  этой
деятельности  на  период  до  2015  года.
Согласно  Концепции,  развитие  систем  ме-
неджмента  в  Казахстане  должно  происходить
по  двум  направлениям:
1)  Разработка  и  внедрение  на  предприяти-
ях  и  организациях  всех  сфер  деятельности  от-
дельных систем менеджмента, соответствующих
ISO 9001: ISO 14001; ISO 22000; OHSAS 18001;SA
8000  и  др.
2)  Развитие  систем  менеджмента  -  это  раз-
работка  и  внедрение  интегрированных  систем
менеджмента  на  предприятиях  и  организаци-
ях  всех сфер  деятельности [1].
В связи с  этим  в настоящее  время  в  эконо-
мически  развитых  странах  мира  основным  и
наиболее  продуктивным  способом  достижения

3 (25) • 2012
127
экономической  эффективности  и  социальной
стабильности организаций и предприятий про-
мышленности является внедрение систем менед-
жмента  качества.
Под  интегрированной  системой  менедж-
мента  (ИСМ)  следует  понимать  часть  системы
общего  менеджмента,  отвечающей  требовани-
ям  двух  или  более  международных  стандартов
и функционирующую как единое целое.
Внедрение интегрированных систем менед-
жмента  позволяет  реализовать  на  практике  ба-
зовые требования к менеджменту на основе трех
важнейших  факторов  устойчивого  развития  -
экономического,  экологического  и  социально-
го.
В  республике  уже  разработаны  программ-
ные документы  по развитию  национальных  си-
стем  стандартизации  и  сертификации,  а  также
составлен  план  ускоренного  перехода  местных
предприятий  на  стандарты  качества  ISO.
Международная  организация  по  стандар-
тизации  ISO  представляет  собой  объединение
148  стран  мира  в  лице  уполномоченных  пред-
ставителей  от каждой из них. ISO разрабатыва-
ет  международные  стандарты,  которые  затем
находят применение в экономике самых разных
государств,  позволяя,  тем  самым  предприяти-
ям  этих стран эффективно сотрудничать друг с
другом.
В  преддверии  вступления  Казахстана  во
Всемирную  торговую  организацию  отечествен-
ный  бизнес  проявляет  все  больший  интерес  к
сертификации на соответствие требованиям ISO
серии  9000,  являющейся  достаточно  популяр-
ной  за  рубежом.  Так,  по  данным  ISO,  сегодня
более 560 тысяч предприятий из 159 стран мира
внедрили у себя систему менеджмента качества,
соответствующую  требованиям ISO  9000.
Система  управления  качествам  предприя-
тия  обеспечивается  путем внедрения  и  исполь-
зования  в  деятельности  организации  базовых
принципов  управления  качеством,  соответству-
ющих  требованиям  международных  стандар-
тов в области качества, с учетом специфики дея-
тельности.
В  целом,  конкурентные  преимущества  и
выгоды  от  создания  системы  менеджмента  ка-
чества,  соответствующей  ISO  9001:2009  и  полу-
чения сертификата можно разделить на 2 груп-
пы.
В  первую  входят  выгоды  и  преимущества,
проявляющиеся сразу после сертификации  си-
стемы  менеджмента  качества:
- у руководителей всех  уровней  появляется
инструмент  оценки  и  анализа  деятельности  в
разрезе  процессов;
-  идентификация  участков  улучшения;
- выгоды при участии в тендерах;
-  повышение  инвестиционной  привлека-
тельности;
-  возможность  заключения  долгосрочных
отношений с потребителями и поставщиками;
- повышение имиджа;
- возможность выхода на мировой рынок;
-появление прозрачности работы организа-
ции.
Ко второй группе относятся выгоды, прояв-
ляющиеся  со  временем  при  результативности
системы  менеджмента  качества:
- снижение внутренних издержек - возмож-
ность снижения цены на услугу или увеличения
прибыльности;
-  снижение  нерационально  используемого
времени, что приводит к повышению эффектив-
ности  работы  организации;
-  повышение  мотивации  персонала  за  счёт
прозрачности  и  четкости  выполнения  функци-
ональных  обязанностей;
-  устранение  кажущихся  неразрешимыми
проблем;
-  повышение  конкурентоспособности  услу-
ги  за  счёт  получения  фактических  данных  для
анализа;
- возможность получения "Премии по каче-
ству"  [2].
Интеграция  систем  менеджмента  -  объек-
тивная  необходимость.
Создание  ИСМ -  сложный  инновационный
проект,  направленный  на  повышение  эффек-
тивности  общего  менеджмента  организации.
Ожидаемая  результативность  создания
ИСМ может быть достигнута лишь в случае гра-
мотного  управления  этим  проектом.
При  создании  ИСМ  главенствующая  роль
должна  принадлежать  менеджерам  организа-
ции  и  прежде  всего  -  руководителям  высшего
звена.
При  разработке  ИСМ  следует  избегать  ме-
ханического  объединения  требований  между-
народных  стандартов  на  менеджмент  (без  уче-
та концепций и принципов, на которых базиру-
ются эти стандарты, и специфики сложившего-
ся в организации менеджмента), что может при-
вести  к  их  формальному,  поверхностному  вне-
дрению.
Интегрирование  систем  менеджмента  (ка-
чества,  экологии,  безопасности  и  социальной
ответственности),  отвечающих  требованиям
международных  стандартов,  следует  рассмат-
ривать  как  предпосылку  для  устойчивого  раз-
вития  организации.
Исследования и разработки в области пост-
роения  интегрированных  систем  менеджмента,
ориентированных  на  всеобщее  качество,  нахо-
дятся  сейчас  в  начальной  стадии  своего  разви-
тия. На данный момент нам не известно ни  од-
ного случая создания полностью интегрирован-
ной  и  сертифицированной  системы  менедж-
мента.  Интеграция менеджмента пока идет  ме-
тодом  добавления  автономных  систем  друг  к
другу  и их  последовательной  сертификации  на
соответствие существующим международным и
национальным  стандартам. Однако  проведение
теоретических исследований и первоначальный
опыт  показывают,  что  создание  интегрирован-
ной системы менеджмента, ориентированной на
всеобщее  качество,  позволяет  организации  по-
лучить  следующие  положительные  результаты:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   64




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет