№3-4 дәріс Педагогиканың пайда болуы мен дамуы

№ 3-4 дәріс
Педагогиканың
пайда болуы мен 
дамуы

Кез келген ғылым дамудың ұзақ тарихи жолымен өтеді. Олай болса, 
педагогиканың ғылым ретіндегі дамуының негізгі кезеңдерін 
қарастырайық.
Бірінші 
кезең 
Алғашқы арнайы білім беру құрылымдары 
Ежелгі дүниенің б.з.д. ІІІ мыңжылдығында 
пайда болды. Онда білімді оқытудың 
жеңілдетілген формалары мен тәсілдері болды, 
мысалы үлкендер үлгісіне еліктеу, көрсеткенді 
қайталау, бұйрықты орындау, талап еткенге 
бағыну және т.б. Оқытушы мен білім алушылар 
арасында осындай қатынас болды. Бұл 
тәжірибеге сол кезде теориялық талдау 
болмады. Хат пайда болған кезде сауаттылыққа, 
оқуға, жазуға үйрену кесте көмегімен жүзеге 
асырылды. Әліппеге әріптерді қосу әдісі 
арқылы үйретілді. Оқушылар мәтінді жаттап 
алып, содан соң сөзбе-сөз қайталап айтатын еді 

Екінші 
кезең 
тәрбие үдерісінің бағытын, заңдылығын, негізін 
көрсететін қағидалар мен ережелердің, 
нұсқаулықтардың жүйелілігімен сипатталады. Бұл 
кезеңде педагогикалық білім философиялық және 
саяси білімнің бөлігі болды. Осы тұста 
Гомердің 
«Илиада», «Одисей», Плутархтың «Изречения 
спартанцев», Гесиодтың «Труды и дни»
атты 
эпикалық поэмалары жазылды.
Атақты 
Ежелгі Грек ойшылдары 
Пифагор
(б.з.д 
V ғ.), 
Гераклит
(б.з.д. 520-460), 
Демокрит
(б.з.д. 
460-370), ғалым-сопылар (б.з.д. V-IV ғ), 
Платон
(б.з.д. 427-347), 
Аристотель
(б.з.д. 384-322 жж.) 
әр түрлі сұрақтар бойынша философиялық 
ойларымен қатар білімнің мазмұны, оқытудың 
тәсілдері жайлы педагогикалық көзқарастарын 
айтты. Осылайша біздің күнімізге дейін Пифогор 
теоремасы, эвристикалық (сократтық) әңгіме, 
Платонның таным (білместік, өзін-өзі тану, толық 
білім) туралы ілімдері жетті