Адам физиологиясы



Pdf көрінісі
бет242/472
Дата04.04.2022
өлшемі28,52 Mb.
#29809
түріОқулық
1   ...   238   239   240   241   242   243   244   245   ...   472
Тынысалудың реттелуі

Тынысалудың  жиілігі,  герендігі  оттегінің  адамга  қажет  мөлшеріне  жэне 

қандағы  көмір  кышқыл газ деңгейіне  сәйкес  өзгеріп  отырады.  Бүл  сэйкесгілік 

жүйке жүйесі  арқылы реттеледі.

Демді  ішке  алу,  шығару,  тынысалу  еттерінің  жиырылуы  арқылы  іске 

асырылатыны  белгілі.  Тынысалу  еттерін  жиырылтатын  жүйке  нейрондары 

жүлын  мен  ми  қүрамына кіреді:  диафрагмалық жүйке  нейрондары жұлынның 

1H-IV  мойын  сегментінің  алдыңгы  ашасында,  ал  кабырғааралық  еттердін 

жүйке  жасушалары  жүлынның  көкірек  сегментгерінде  орналаскан.  Егер 

жұлын  мен  мидың  түйіскен  жерін  кесіп  тастаса,  тынысалу  тоқтайды.  Ал 

жүлынның  сопакша  мимен  байланысын  бұзбай,  оны  мойын  бөлімі  мен 

көкірек  бөлімінің  түйіскен  жерінен  көлденең  кессе,  диафрагма  еттері 

бүрынғысынша  жиырыла  береді,  мүныц  арқасында  тынысалу  гоктамайды, 

бірақ  қабырғааралық  еттер  тынысалу  үрдісіне  қатыспайды.  Демек,  бұл 

тәжірибелер тынысалу ми  мен жүлын  арқылы  реттелетінін  көрсетеді.  Адам өз 

еркімен тынысын  жиілете жэне терендеп  алады, тіпті  біразға дейін токтата да

281



алады.  Бұл  да  тынысалу  үрдісін  реттеуге  ми,  эсіресе  ми  қыртысының 

катысатынын  көрсетеді.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   238   239   240   241   242   243   244   245   ...   472




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет