Адамның тұқым қуалайтын ауруларының электрондық мәліметтер базы



Дата23.11.2022
өлшемі0,81 Mb.
#52122

Адамның тұқым қуалайтын ауруларының электрондық мәліметтер базы

Тапсырған: Сүлейменова Б.Д.

Топ:106 ЖМ

Тексерген: Абдрахманова Б.М.


«Астана медицина университеті» КеАҚ
Мединицалық генетика және молекулалық биология кафедрасы
Нұр-Сұлтан 2021ж

ЖОСПАР:

1. Хромосомалық аурулар

2. Хромосомалық аурулардың пайда болуы

а)Даун синдромы (21+)

б)Эдвардс синдромы (18+)

в)Патау синдромы (13+)

с)Клайнфельтер синдромы(XXY, XXXY, XXXXY, XXX Y, XYY)

д)Шерешевский – Тернер синдромы (XO)

е)Мысықша мияулау синдромы (5р делекциясы)

3.Тұқым қуалайтын аурулардың электрондық мәліметтер базасы

АДАМДАРДЫҢ ХРОМОСОМАЛЫҚ АУРУЛАРЫ

Хромосомалық аурулар деп- клиникалық сипаттары жағынан түрліше болып келген адамдар патологиясының үлкен бір тобын айтамыз. Олардың бәрінің себептері бір – ол әр түрлі хрмосомалық мутациялар.



ХРОМОСОМАЛЫҚ АУРУЛАРЫНЫҢ ПАЙДА БОЛУ ТЕТІКТЕРІ

Көптеген хромосомалық аурлардың пайда болуының басты себебі – тарихи қалыптасқан жүйенің –кариотиптің өзгеруі, яғни хромосома сандарының не хромосомалардың құрылымының бузылуы болып табылады.



ДАУН СИНДРОМЫ (21+)


Бұл ауруды алғаш рет 1855жылы Л.Даун сипаттаған.1958жылы Ж.Лежен оның себептерін анықтаған.
Клиникалық сипаты:ақыл-естің кем болуында.Оның себебі 21хромосоманың q22.3 аймағындағы супероксиддисмутаза генінің дозасының көбеюі.
Орташа кездесу жиілігі 1/700-дей шамасындай.
көбеюі.Оларды оқытып-үйретуге болады,бірақ жазу,санауға үйрету мүмкін емес.
Орташа кездесу жиілігі 1/700-дей шамасындай.
көбеюі.Оларды оқытып-үйретуге болады,бірақ жазу,санауға үйрету мүмкін емес.

ДАУН СИНДРОМЫМЕН АУЫРҒАН АДАМДАР КЕЛБЕТІ

ЭДВАРДС СИНДРОМЫ(18+)


Аурудың сипаттамалары: нәрестелердің салмағы жеңіл болады,бойлары кішкентай болуы,иектері тегіс,жақтары нашар дамыған,бас сүйегі мен құлақтары кішкентай, тұмсықтары шығыңқы құстұмсық болып келүі. Жүрек-тамыр жүйесінің,бүйректерінің мүкістігі байқалады.
Бұл ауруды 1960жылы Дж.Эдвадс айқындады.Оның жиілігі 1/4500-ден 1/650-ге дейін болады.Көбінесе әйелдер ауырады (3:1). Қол саусақтары өте ұзын немесе қысқа болып,2-5саусақтары ерекше орналасады. Табандарының пішіні өзгереді
Э
Д
В
А
Р
Д

ПАТАУ СИНДРОМЫ (13+)

  • 1961жылы К.Патау және оның әрістестері өте кемтар сұрықсыз баланың кариотипі зерттегенде оның Д тобында артық 1 хромосоманың болатынын жазып,ауруды сипаттап жазған.Бұл аурудың орташа жиілігі 1:3500-4000 жуық.
  • Клиникалық сипаттары: балалардың салмағы өте жеңіл,бойлары қысқа және олар күні жетпей туылады,көздерінің өте кішкентай болуы,катаракта,беттерінің ангиомасы,полидактилия,синдактилия және табандарының өзгерілүлері байқалады.Гипотония және гипертония,ақыл-естері кем,тоқ ішектің ауытқуы,қосымша көкбауыр кездеседі.

Патау синдромымен ауырған адамдар
Клайнфельтер синдромы(XXY,XXXY,XXXXXY,XXX Y,XYY)
Бұл синдромның сипаты:бойлары өте ұзын,иыұтары тар,бөкселері кең,бұлшықеттері нашар дамыған,астеник немесе әтек типтес болады.
Бұл аурумен ауырған адамдардың дерматоглификациясы өзгерген-қол саусақтарының өрнегінде доғалар жиі кездесіп,қырлар- саны азаяды.
КЛАЙНФЕЛЬТЕР СИНДРОМЫМЕН АУЫРАТЫН АДАМДАР КЕЛБЕТІ

ТҰҚЫМ ҚУАЛАЙТЫН АУРУЛАРДЫҢ ЭЛЕКТРОНДЫҚ МӘЛІМЕТТЕР БАЗАСЫ


Медициналық қызмет көрсетудің қолжетімділігі мен сапасын арттыру, саламатты өмір салтын алға бастыру ада¬ми әлеуеттің деңгейін арттырудың келесі бір маңызды бағыты болып табылады.
Генетиканың бұл саласы бойынша зерттелетін келесі маңызды бір мәселе — адамда тұқым қуалайтын өзгерісті қандай факторлардың тудыратынын және адамзатты көптеген ауыр зардаптардан құтқару үшін оларға шара қолданудың жолдарын зерттеу.
Бүгінгі таңда тұқым қуалайтын 1 мыңнан аса ауру түрлері бар, соның 400-ден астамы бір ғана ген мутациясының себебінен болады.
Мұндай ауруды емдеудің қиыншылығы — геннің жеткізілу механизмімен тығыз байланысты, яғни ген қажетті жасушаға дұрыс жеткізіліп, организмнің жұмыс істеу қабілеті жақсарып, оған ешқандай қауіп-қатер төнбеуі керек.

ҚОРЫТЫНДЫ

  • Қорытындылай келе хромосомалық аурулар кез келген жаста байқалуы мүмкін және ұзаққа созылады.Көпшілігі туа салысымен пайда болады.
  • Соңғы жылдары, экологиялық жағдайларының нашарлауы және сыртқы ортаның жағымсыз факторларының адам ағзасына әсер етуінің патологиясына өсуіне әкеп соқты. Хромосомалық аурулардың әлеуметтік салдары – ауру адамдар арасында мүгедектер санының көбеюі және оларды бағып – қағуды жұмсалатын экономикалық, рухани шығындар деңгейінің өте көп жоғары болуымен сипатталады.


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет