Алгоритмдер жєне деректер структурасы

жүктеу/скачать 2,09 Mb.

бет	85/93
Дата	07.01.2022
өлшемі	2,09 Mb.
	#18238

1 ... 81 82 83 84 85 86 87 88 ... 93

Цезарь ауыстыруы

Симметриялық криптожүйенің бір мысалына Цезарь ауыстыруы жатады. Цезарь ауыструы ауыстырудың қарапайым түрі болып табылады. Ол көпалфавитті ауыстыру тобына жатады.

SYM(Z_m) симметриялық тобының C_m={C_k: 0km ауыстырудан тұратын

C_k: j(j+k) (mod m), 0k< m,

Цезарь ауыстыруы деп аталады.

Ауыстыру “бастапқы мәтін – шифрленген мәтін” жұп әріптерінен тұратын кесте бойынша анықталады. C₃ ауыстыруы 1-кестеде көрсетілген.

Цезарь жүйесі депбастапқы тексттің(x₀, x₁ ,..,x_n-1) n-граммының шифрленген тексттің(y₀ ,y₁ ,...,y_n-1) n-граммына ереже бойынша түрленетін көпалфавитті ауыстыру айтылады.

y_i=C_k(x_i), 0i

Мысалы, ВЫШЛИТЕ_НОВЫЕ_УКАЗАНИЯ C₃ ауыстыруы арқылы еюыолхиврсеюивцнгкгрлб –ған айналуы

Аг	Йм	Тх	Ыю
Бд	Кн	Уц	Ья
Ве	Ло	Фч	Э_
Гж	Мп	Хш	Юа
Дз	Нр	Цщ	Яб
Еи	Ос	Чъ	_в
Жй	Пт	Шы
Зк	Ру	Щь
Ил	Сф	Ъэ

1-кесте: Цезарь ауыстыруының қолданылуы.

Ақпаратты қорғау мәселесі адамзат ойын ерте уақыттан мазалады. Криптография тарихы адамзат тілінің тарихымен замандас. Сонымен қатар, алғашында жазу криптографиялық жүйеде болды, оны ерте қоғамда тек таңдаулылар қолданды. Ерте Египеттің қасиетті кітаптары, Ерте Үнді кітаптары, т.б. осының мысалы.

Криптографиямен жазудың кең таралуы оның жеке ғылым ретінде таралуына әкелді. Бірінші криптожүйелер біздің заманымыздың басында кездеседі. Цезарь ауыстыруы рим императоры Гай Юлий Цезарьдің құрметіне қойылған. Ол өзінің хаттарында шифрді қолданған.

Сол кезден бастап қазіргі заманға дейін криптожүйелер даму үстінде. Қазір ақпараттық жүйеде криптографиялық әдістерді қолдану маңызды болып табылады. Қазір бұл ғылым терең зерттелу үстінде. Менің ойымша бұл ақпараттық технология дамыған заманда криптографияны білу өте маңызды. Өйткені қазіргі заманның басты негзігі мәселесі ақпарат болып табылады. Ал осы ақпаратты сыртқы жағдайлардан құпияда сақтау өте үлкен мәселе.

Әдебиет

Гатчин Ю.А., Коробейников А.Г. Основы криптографических алгоритмов. Учебное пособие. - СПб.: СПбГИТМО(ТУ), 2002.
Кон П. Универсальная алгебра. - М.: Мир. - 1968.
Коробейников А. Г. Математические основы криптографии. Учебное пособие. СПб: СПб ГИТМО (ТУ), 2002.
А. Г. Ростовцев, В. А. МатвеевЗащита информации в компьютерных системах. Выпуск 2: Элементы криптологии. Санкт-Петербург, изд-во СПбГТУ, 1993.
В.В. Ященко Введение в криптографию. МЦНМО, 2001

жүктеу/скачать 2,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 81 82 83 84 85 86 87 88 ... 93