Алкандардың ҚҰрылыс ерекшеліктері, реакциялық Қабілеттері мен синтездеу әдістері

АЛКАНДАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ, РЕАКЦИЯЛЫҚ ҚАБІЛЕТТЕРІ МЕН СИНТЕЗДЕУ ӘДІСТЕРІ

Дәріс жоспары

• Дәріс жоспары

• Алкандардың гомологтық қатары, изомериясы мен номенклатурасы;
• Құрылыс ерекшеліктері;
• Физикалық қасиеттері;
• Алыну әдістері;
• Химиялық қасиеттері;
• Қолданылуы мен маңызды жеке өкілдері

Алифатты көмірсутектер (ашық тізбекті)

Қаныққан көмірсутектер. Алкандар (Парафиндер)

• Алкандар деп молекуласы көміртегі мен сутегінен тұратын, олар өзара тек -байланыспен байланысқан қаныққан көмірсутектерді атаймыз.

• CnH2n+2

Алкандар қарапайым өкілі

• метан

sp3 гибридтену

Алкандар құрылысы

• sp3 гибридтену

Алкандар

• Метанның гомологтық қатары

• және т.б.

• Изобутанның гомологтық қатары

• СnН2n+2

Алкандар. Номенклатурасы.

Алкандар. Номенклатурасы

• 2,2,4-триметилпентан

• Біріншілік

• Екіншілік

• Үшіншілік

• Төртіншілік

Алкандар. Номенклатурасы

Алкандар. Номенклатурасы

• ИЮПАК жүйелік номенклатурасы

• Көміртек атомдарының ең ұзын тізбегін анықтаңыз. Тізбектегі көміртек атомдарының саны оларды атаудың негізі болып табылады;
• Басты тізбекті орынбасар (көмірсутекті радикал) жақын орналасқан соңынан бастап нөмірлейді;
• Атау кезінде негізгі ұзын тізбек алдында орынбасар орналасқан көміртек атомының сандық нөмірі көрсетіліп, содан кейін бұл орынбасар аты аталады;

Алкандар. Номенклатурасы

• 4) екі және одан да көп орынбасарлары болған кезде тізбектің нөмірленуі орынбасарлар ең аз нөмір алатындай етіп жүргізіледі. Алканның атауында радикалдар алфавиттік ретпен тізімделеді. Әр радикалдың атауына дейін оның негізгі көміртегі тізбегіндегі орнын көрсететін сан қойылады. Егер орынбасарлар бірдей болса, онда олардың атына ди- , три -, Tetra -, Penta - және т. б. көбейткіш жалғаулар қосылады.
• 5) Егер басты тізбек соңынан бірдей қашықтықта бірдей радикалдар тұрса, онда нөмірлеуді радикалдар ең аз нөмір алатындай етіп жүргізеді.

Алкандар. Номенклатурасы

• 3,5-диметил-3-этилоктан

Алкандар. Номенклатурасы

• 2,3,4-триметилпентан

Алкандар. Номенклатурасы

• 2,3,6-триметилгептан

Алкандар. Номенклатурасы

• Рационалды номенклатура

• тетраметилметан
• (2,2-диметилпропан)

• метилэтилизопропилметан
• (2,3-диметилпентан)

Алкандар. Номенклатурасы

• Құрылымдық изомерия

Алкандар. Номенклатурасы

• Құрылымдық изомерия

• С4Н10

• н-бутан Тқайнау= -0,5С

• изобутан Тқайнау= -11,7С

Алкандар. Номенклатурасы

• Құрылымдық изомерия

• С5Н12

• пентан Тбалқу= 36.2С

• 2-метилбутан Тбалқу= 28С

• 2,2-диметилпропан Тбалқу= 9.5С

Алкандар. Номенклатурасы

• Алкандар қатарындағы изомерлер саны

Алкандар. Физикалық қасиеттері

Алкандар. Физикалық қасиеттері

• Қайнау температурасының алкан молекуласындағы көміртегі
• атомының санына байланыстылығы

Алкандар.Физикалық қасиеттері

• Балқу температурасының алкан молекуласындағы көміртегі
• атомының санына байланыстылығы

Алкандар. Химиялық қасиеттері

• Гексан изомерлеріндегі қайнау температураларының өзгеруі

Алкандар. Табиғи көздері

Алкандар. Мұнайды өңдеу

• Айдау

• Каталитикалық
• крекинг