Қаныбекова Қ Орындаған: Әнуарбек А. Тобы: ЗҚТ 111



бет1/6
Дата05.05.2023
өлшемі44,67 Kb.
#90453
  1   2   3   4   5   6

Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті
Экономика басқару және құқық факультеті
Құқықтану кафедрасы

БӨЖ
Тақырып: Аномия жалпы түсінік

Қабылдаған: Қаныбекова Қ


Орындаған: Әнуарбек А.
Тобы: ЗҚТ - 111

Түркістан – 2023
Жоспар:
I.Кіріспе:
II.Негізгі бөлім

1. Аномия: теориялар, әлеуметтік девианс және мысалдар
III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер


Кіріспе:
Аномия Бұл әлеуметтік ғылымдардың тұжырымдамасы, бұл қоғамдағы нормалардың жоқтығына немесе кейбір индивидтердің әлеуметтік жүктелген мақсаттарға жетуіне кедергі болатын әлеуметтік тәртіпсіздікке сілтеме жасайды. Аномиясы бар популяцияларда қоғам өз азаматтарына моральдық нұсқаулар бермейді.
Адамзат қоғамының бұл түрінде әрбір индивид пен қауымдастық арасындағы қатынас нашарлап, әлеуметтік сәйкестілік жоғалып кетеді. Бұл жағдайларда индивидтердің негізгі мотиваторы олардың жеке ләззаты болып табылады, сондықтан дәстүрлі құндылықтардан бас тартады.
Термин жиі оны кітабында алғаш рет қолданған Дюркгейммен байланысты Қоғамдағы еңбек бөлінісі. Бұл әлеуметтанушы аномияның негізгі себебі жеке тұлға мен қоғамның мүдделері арасында, олар қандай болмасын, сәйкес келмеуі болды деп айтты.
Аномия: теориялар, әлеуметтік девианс және мысалдар

Аномия — (гр. an- — жоқтық және гр. nomos — заң) қоғамның құндылықтар жүйесiндегi түбегейлi дағдарыстарды бiлдiретiн ұғым.
Аномия өзiнiң төмендегiдей белгiлерiмен анықталады:

  1. қалыптасқан құндылықтардың мәнін жоғалтуы салдарынан болатын ретсiздiк нормативтiк-баптық вакуум;

  2. әлеуметтiк үйлесiмдiктiң жоғалуы,қоғамдағы құндылықтардың жиынтық бейнесiне айналған жеке тұлғалар беделiнiң жоғалуы;

  3. адамдардың жоғары мұраттардан, өмiрлiк құштарлықтарынан айырылуы;

  4. мiнез-құлықтағы тұрақсыздық, өзiн-өзi өлтiрудiң көбейуi, т.б.

Аномия терминiн ғылыми айналысқа енгiзген француз ғалымы — Э. Дюркгейм (1858-1917).
Ол «Еңбектiң қоғамдық бөлiнуi» кiтабында аномия еңбек белiнiciнiң бұрмалануы нәтижесiнде пайда болады деп тұжырымдайды және оның себебiн мамандандыру кезiндегi адамдар арасындағы ынтымақтастық пен үйлесiмдiктiң жоғалуынан көредi.
«Өзiн-өзi өлтiру» деген еңбегiнде Дюркгейм эгоистiк, альтуристiк және аномиялық суицидтердiң түлерiн атап өтедi. Соңғысы дәстүрлi шектеу нормалары шайқалған кезде ырықсыз құмарлықтан туындайды делiнедi. Шектелмеген тiлектер орындалмаған жағдайда адамдарда шешiмi жоқ тұйық дағдарыстар пайда болады.
Аномия ұғымын қазiргi социологияда әpi қарай дамытқан американдық ғалым Р. Мертон (1910). Ол аномия мәселесін ауытқушылық әрекетпен байланысты қарастырады. Мұндай әрекет ұлғалық мақсаттарға заңды құралдармен жете алмайтын жағдайларда қалыптасады. Нақтылы мәдени жүйеде туындайтын мүдделер үстемдік етіп тұрған басқарушы және реттеуші тетіктерге қайшы келуі мүмкін. Аномия әсіресе, өтпелі қоғамдарда жиі кездеседі. Бұрынғы әдетке айналған бағдарлар жаңа талаптарға сәйкес құндылықтармен жылдам ауыстырыла бермейді. Мұндай қайшылықтар тұлғалар санасында ауытқушылық туғызуы мүмкін.



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет