Қазақ дәстүрінде үлкеннің кішіге, негізінен



Дата26.12.2023
өлшемі43,26 Kb.
#144325

1. Қазақ дәстүрінде үлкеннің кішіге, негізінен балаға беретін сыйлығы. Жаңа киім кигенде, жаңа зат алғанда ағалары мен жеңгелерінен, әпке, әке-шеше, жанашыр жақын туыстарынан сұрайтын ол ... Байғазы

2. Мәдениет ұғымының этимологиялық мәні: Жер өңдеу


3. Аксиология ғылымы нені зерттейді? Құндылықтарды
4. Mәдениеттану пәні екі бөлімнен тұрады: Мәдениет антропологиясы және мәдениет тарихы
5. Үйдің үлкендері жолаушылап кеткенде қыз-қырқын сол үйге жиналып не жасайды? Бастаңғы
6. Мәдениеттің бастауы – діннің шығуының анимистік теориясы деп негіздеген ғалым кім? Э.Тайлор
7. Рухани мәдениетке енбейтін ұғым қандай? Техникалық
8. Катарсис ұғымының мәні: жанның қасірет арқылы тазаруы
9. Сәбидің қырқынан шығарылғанша киген көйлегін қалай атайды? Иткөйлек
10. Мәдениеттануда рәміз түсінігі қандай мағынаны білдіреді? Жалпыланған мағынаға ие, сезім мен терең ақпаратты бойына сіңірген белгі.
11. И. Хейзинга мәдениеттің пайда болуын немен байланыстырады: Ойынмен
12. Пұт – салмағы қанша; 1 П.= 40 фунт = 16,3805 кг.
13. Шығыстық өркениетке тән белгі: Дәстүрлік және табиғатпен үйлесімділік.
14. Семиология терминін енгізген ғалым кім? З.Фрейд
15. Қас қағым қанша секундқа тең?
16. Әлемнің жеті кереметіне жатпайды?
17. Мәдениет ұғымына байланысты символистік бағыттың өкілдері кімдер? Л.Уайт, Э.Кассирер.
18. Батыстық өркениеттің белгілері:
19.Адамдардың өздерінің ата-тегін жануарлармен, жануарлар дүниесімен (сонымен бірге табиғат күштері мен өсімдіктер дүниесімен де байланыстырылып қарастырылатын кездер де болған) тығыз байланыста қарастыруы аталады ... Тотемизм
20.«Өркениет - гуманизмге жат, табиғатқа үстемдік етуші»,-деп баға берген кім? Ж.Ж.Руссо.
21. «Өркениет» ұғымының этимологиялық мәні? Азаматтық
22. Архетип» ұғымын мәдениеттануға енгізген кім? К. Юнг. Рабат
23 Біздің сүйікті дәрігер», «Алдар көсе» фильмдерін кім түсірген? Шәкен Кенжетайұлы Айманов
24. Грек тіліндегі «этнос» сөзі нені білдіреді? Халық
25.«Әр мәдениет тірі организм, өркениеттің өмір сүруі шектеулі 1500 жылды қамтиды»,- деп тұжырымдаған кім? О.Шпенглер
26. Менталитет түсінігі мәдениеттің қандай деңгейімен байланысты? ұлттық мәдениет.
27. Араб сәулет өнерiнiң ең тамаша үлгiсi Альгамбра сарайы ортағасырлық Испанияның қай қаласында салынған? Гранадада
28. «Европаның құлдырауы» деп аталатын еңбектің авторы? О.Шпенглер.
29. Өркениетке тән белгілер: урбанизация, ақпараттану, техникалық өрлеу.
30. «Типология» терминінің мәні нені білдіреді? пошым, пішім, үлгі.
31.Семиотика нені зерттейді? таңба, олардың ерекшеліктері мен байланыстарын.
32. Қазақтың апта күндерінің атаулары қай тілден алынған? парсы
33. Омар Хайям атағын шығарған өлең өлшемі: рубаи (рубағи)
34. Петроглиф дегеніміз не? жартастағы суреттер
35. Жан-жануарлар бейнеленген шығарма, сурет өнері қалай аталады? Анималистік жанр
36 «Ассимиляция» латын тілінен аударғанда қандай мағына білдіреді: бірігу, сіңу, қолдану
37. Әрбір өркениеттер тұйық, «локальді» түрде дамитындығын қарастырған кім? А.Тойнби
38 К.Ясперс әлемдік тарихтың схемасын сызып, ондағы ондағы шешуші кезеңді қалай атады ? белдеулік уақыт
39. Түркі халықтарының тотемі? бөрі
40. Қазақ шамандарының атауы: бақсы
41. Қазақтан шыққан тұңғыш кәсіби суретші әйел? Ғалымбаева Айша
42. Ұлықбек обсерваториясы салынған қала: Самарқанд
43. Қазақтың монумент мүсінің негізін қалаушы, Алматыдағы «Абай» ескерткішінің авторы? танымалмүсінші Тілеуберді Бинашев
44 Мәдени парадигмалар ұғымының мәні:
45 Адамдардың, әртүрлі халықтардың әлем және табиғат құбылыстары туралы көзқарасын жеткізетін хикая, әңгімені қалай атайды?
46.Анимизмнің мәні: Рух, жан тек адамдарға ғана емес және де барлық тірі жандыларға, дүниедегі барлық заттарға тән.
47. Фетишизмнің мәні: заттар рухына табыну
48. Сақтар мәдениетінің стилін қалай анықтайды? аңдық стиль
49. Ежелгі түркі мәдениетінің рухани мұрасына қайсысын жатқызуға болады? Орхон-Енисей, Талас жазулары
50. Б.з. 1 ғасырында қай жерде әлемдік екінші дін, яғни Христианство қайда қалыптасты?
51.Ноосфера (парасатты орт туралы ілімнің негізін салушы: В.Вернадский.
52. «Тотем және табу» еңбегінің авторы кім З.Фрейд
53. Ғұндарды қандай этномәдени топқа жатқызуға болады? түркі
54. Гуманистік этика ұғымын мәдениетпен байланыстырған: Л.Толстой, А.Швейцер
55.Италяндық ұлы суретші, математик әрі ғалым Леонардо Да Винчи қай жерде жерленген?
56. «Дискурс» ұғымының мәні : рухани-идеологиялық мұра, көзқарас, дүниетаным
57. Әлемдік дәстүрлі діндер: буддизм, христиан, ислам
58. Европоцентризмнің мәні неде? батысшылдық
59. Түріктерді «киіз басуға ең шебер халық» деп бағалаған арабтың ІХ ғасырдағы географы: Әл-Якуби
60. «Музыканың ұлы кітабы» (Китаб әл-мусика әл-кабир) еңбегінің авторы: Әл-Фараби
61. 1893 жылы руна жазуларының құпиясын алғаш ашқан ғалым: В. Томпсон
62. «Кающаяся Мария Магдалена»» атты кескіндеме суретінің авторын таңдаңыз: Артемисии Джентилески
63.Сыртқы дүние мен адам, ой мен сезім, зат пен идея, объективтік және субъективтік дүниелер арасында айқын шекара болмайды деген ғылым атауы: Мифология
64. Алгебра мен логаритм ғылымдарын дүниеге әкелген ортағасырлық ғалым: Мұхаммед ибн Мұса Харезм
65. Тамақ пен ыдыс-аяқ сақтауға арналған кебеже тектес ыдыс: Асадал
66. Тәрбиелеу дегеніміз – халықтардың бойына білімге негізделген этикалық игіліктер мен өнерлерді дамыту деген, қазақ даласының перзенті. Әл-Фараби
67. Қазақтың музыкалық өнерінің типологиясының бір үлгілері: сарын, мақам, саз, күй деп беретін зерттеуші: Ә. Қоныратбаев
68. «Тарихтың ақыры» еңбегінің авторы Ф. Фукуяма
69.Әл-Фарабидің «Қайырымды қала тұрғындарының көзқарасы» атты шығармасындағы «қала» ұғымы жауаптардың қайсысына сай келеді: қала-мемлекет, полис
70. Орта ғасырлар мәдениетіндегі басым дамыған өнер түрі: Сәулет өнері
71. Мәңгүрттіктің мәні: өзінің тегінен қол үзу
72. Декаданс ұғымының мәні қандай? құлдырау
73. Әлемдiк мәдениет дегенiмiз - бұл... жер шарын меқендейтiн әртүрлi халықтардың ұлттық мәдениетiнiң ең озық жетiстiктерiнiң жиынтығы
74. Рухани өмiрдiң қай саласында ұлттық мәдениеттiң түрлерi қөрiнуi мүмкiн? ұлттың тiлi, музыкасы, әдебиетi, бейнелеу өнерінде
75. Кәсiби мәдениеттiң деңгейiне қалайша қол жеткiзуге болады? арнайы мамандандырылған бiлiм беру арқылы
76. Мәдениеттегі этногенез концепциясының авторы: Л.Гумилев
77. Мәдени плюрализмнің мәні: әртүрлі мәденеиттердің өмір сүруі
78. Элитарлық мәдениет - бұл: іріктеп алынған жекелеген адамдар мәдениеті
79. Мәдениет құндылықтарын терістейтін ұғымның аталуы: нигилизм
80. XIX ғ. бас кезеңінде ғылымға «мәдени-философия» терминін енгізген ғалым: Мюллер
81. Шығыс мәдениетінің белгілері: адамның табиғатпен үйлесуі, өзін-өзі дамытуы
82. Сциентизмнің мәні: қоғамдағы ғылымның ролінің артуы
83. Сақтар туралы мәлімет-жазба қай елдер авторларының еңбектерінде кездеседі? иран, парсы
84. «Архаика» ұғымының мағынасы: көне, ежелгі

85.Қазақтардың наным-сенімдерін, әдет-ғұрпын, аңыздары мен эпостарын тұңғыш зерттеген ғалым кім: Ш. Уәлиханов


86.Еуропалық адамның ойлау стилі? рационалдық
87.Қазақтарда «обал» түсінігінің қарама-қарсы ұғымы қайсысы? сауап
88. «Диуани хикмет» - «Ақылдың кілті» кімнің шығармасы? Қ.А. Иасауи
89. «Замму назир китаби» (Ақырзаман туралы) – щығармасының авторы, Қожа Ахмет Иасауидің белді шәкірті: Сүлеймен Бақырғани
90.Қай сөз киіз үйдің бөлігін білдірмейді? ошақ
91. Қай ғасырда Қазақстан аумағы «қыпшақ даласы» аталған? ХІғ.
92.Қазақстан аумағында Жібек Жолының өз міндетін атқарған кезеңдері: Б.з.д. ІІғ. ортасы - ХІҮғ. ортасы
93. «Күнтолды» және «Айтолды» қай кітаптың кейіпкерлері? Құтадғу білік
94. Грек мифологиясы бойынша Теңіз құдайы; Посейдон
95. Күйеуі өліп, жесір қалған әйелдің қайын ағасына немесе қайын інісіне, яки жұбайының ең жақын туыстарының біріне тұрмысқа шығуы, некелесу – ол: Әмеңгерлік
96. Қазақ дәстүріндегі үй, отбасы символы: Шаңырақ
97. «Зар-заман» мәдениеті қай ғасырда көрініс тапты? ХҮІІІ-ХІХғғ.
98. Араб оюының атауы? арабески
99. Жансыз затқа табыну қалай аталады? фетишизм
100. Ежелгі Египеттік пантеонда қайсысы басты Құдай деп саналды? Ра
101. Вербальді тіл дегеніміз не? негізінде сөз болатын тілі
102. Қай ойшыл шығармашылық процесінде «апполонистік» және «дионистік» бастамаларды ажыратты? Ф.Ницше
103. Ежелгі Үнді мәдениетінің озық үлгісіне не жатады? Ведалар
105. Ежелгі сақ, үйсін, ғұн, қаңлы тайпалары мәдениетіндегі Жаратушы күш? Тәңір
106. Ұлтқа тән ерекшеліктер: тіл, территория, психологиялық ортақтығы
107. Э.Кассирер «символикалық жануар» деп кімді атады? адамды
108. Мәдениет морфологиясының мәні: мәдени құбылыстардың түрлері, принциптері,өзара байланыстары
109. Материалдық мәдениет дегеніміз: адам қолынан шыққан материалдық құндылықтар жиынтығы
110. Рухани мәдениет дегеніміз:адамзаттың шығармашылық құндылықтары, санада өмір сүруі
111.Артефакт дегеніміз не? адамның қолымен жасалған заттар
112 Зараостризм дінінің қасиетті кітабы? Авеста
113.Бұқаралық мәдениеттің кемшілігі: бір сәттік қажеттіліктерге бағытталуы
114.Субмәдениет дегеніміз: жеке нормалары, мінез-құлқы, құндылықтары, стилі, манерасы
115. Контрмәдениет дегеніміз: жалпы қабылданған рухани құндылықтарға қарсылық
116 Рационалдық ойлау дегеніміз: таным мен іс-әрекет адам ақылына негізделеді
117. «Парадигма» терминінің мәні: үлгі, модель
118. Сактар туралы дерек қалдырған грек авторы: Геродот
119. Мәдениетті жеке ғылыми пән тұрғысынан қарастыра бастаған кезең? ХІХ ғ. басы
120. Мәдениетті рәміздік ойлау түрі арқылы анықтаған кім? Э.Кассирер
121. ХХғ. Мәдениетті тілмен теңдестіре қарастырудың көрнекті өкілі кім? Ж.Деррида
122. Мұхамедтің Меккеден Мәдинеге көшкен жылын исламда қалай аталады? Хижра
123.Адамның ерекше түрде адамға, жануарға, табиғатқа әсер ету қасиеттеріне деген сенім: магия
124. Ежелгі грек авторы Геродоттың сақтарды атауы: массагет
125. Грек деректеріндегі көшпелілердің тағы да бір атауы: дайлар
126. Парсы жазбаларында Жетісу, Сырдарияның орта ағысында тұрған сақтар: тиграхауда
127. Парсы жазбаларындағы теңіздің арғы жағындағы сақтар: парадарайа
128. Ежелгі Мысыр өркениеті қандай өзеннің бойында қалыптасты?Ніл
129. Грек құдайлары өмір сүрген тау : Олимп тауы
130.Грек мифологиясы бойынша күн құдайы: Гелиос
131. Бізге жазба деректерден белгілі сақ патшасы: Томирис

132. Оғыздардың тотемі болған жануар қайсы? қой


133. Есім ханға "Еңсегей бойлы ер Есім" деп баға берген жырау кім? Жиембет
134. Ғұндар туралы дерек беретін "Таным тармақтар" еңбегінің авторы кім? Қойшығара Салғарин
135. Қазақтың қай қаласында түркі руна жазуы табылды? Тараз
136. Қызылорда қаласынан 300 км қашықтықта орны табылған көне сақтардың қаласы: Шірік-Рабат
137.ХІІІ-ХIV ғасырларда Алтын Орда хандығы халқының көп бөлігін құраған тайпаны табыңыз? наймандар
138. Дала ақсүйектерінің жиналысы қалай деп аталады? құрылтай
139. Көне түрiк жазуы нелiктен руникалық деп атайды? скандинавтық жазуға ұқсастықтан
140. Ерте орта ғасырлық қаланың әкiмшiлiк ауданын атаңыз? қамал
141. Құсбегілік өнер не деп аталады? саят
142.Қазақстанның Сырдария өлкесiндегi қойдың культі қандай сеніммен байланысты? зороастризм
143 X-XI ғғ. Қазақстан аумағындағы қалалық мәдениеттің дамуына не ықпал етті? Ислам
144.Көне түрiк руникалық ескерткiштерi табылған жері бойынша қалай аталған? Орхон-Енисей
145. Көне түркі халықтарындағы отбасы мен балалардың қамқоршысы, әйел құдай? Ұмай
146. «Екінші Ұстаз» лауазымы кімге берілген? Әл Фараби
147.Ежелгі түрік тайпаларының арасында қандай діни көзқарастар басым болды? Тәңірлік
148. «Қайырымды қала» идеясын кім ұсынды ; Әл-Фараби
149 «Абай жолы» романының авторы; Мұхтар Әуезовтың
150.Архаикалық мәдениет деп нені айтады? алғашқы қауымдағы мәдениет
151. Ахмет Иассауи Мавзолейін кім тұрғызды ? Ақсақ Темір
152. Номадизм дегеніміз не? көшіп қону
153. Геракл өз заманында неше рет батырлық жасады
154. Дәрiгерлiкке үлкен үлес енгiзген араб ғалымы: Ибн - Сина
155. Араб мәдениетiнiң гүлденуi қай ғасырларда болды? VIII-IX ғасырларда
156.Мұсылмандық стиль: арабеска
157. Грек мифологиясы бойынша махаббат пен сұлулық құдайы: Афродита
158. Батыс пен Шығыс суперөркениеттерінің тұтастану үлгісінің тоғысында орын алған ел: Қазақстан
159. «Толеранттылық» терминінің мағынасы қандай? төзімділік
160. Зар-заман ақындарының шығармашылығындағы негізгі тақырып: ұлттық құндылық, жер мәселесі
161. Ш.Уәлихановтың қазақ мәдениетіне байланысты шығармалары қандай мәселелерді қамтыды? этикалық, әдет-ғұрыптық, тұрмыстық
162. Қазақ сурет өнерінің негізін қалаушы: Ә. Қастеев
163. Қазақ театрының негізін қалаушы: Ж.Шанин
164. «Маданият» сөзінің араб тілінен аударғандағы мағынасы: қала
165. Жеті жұрттың тілін біл, Жеті түрлі ... біл, қандай сөз жетіспейді: білім
166.Басқаның мүдделерін бірінші қоятын, эгоизмге қарсы бағыт. Ғылыми айналымға Огюст Конт енгізген болатын.
167. Мәдениетті эстетикалық тұрғыдан түсіндірген ғалым кім? Ф.Шеллинг
168. «Өркениеттер қақтығысы» еңбегінің авторы: П. Хантингтон
169. Мәдениеттану пәнінен алғаш рет оқу құралын жазып, баспадан шығарған кім:
170. «Мәдениет және этика» еңбегінде абсолюттік этиканы «өмір алдында аса зор құрмет көрсетуді» ұсынған: А.Швейцер
171. Ғылыми әдебиетте «екінші табиғат» ұғымы қандай мағынада қолданылады: Мәдениет
172. Қазақ аңыздарында мәнгі «Жерүйықты» іздеп, мәнгі бақытты арман еткен жерді іздеген: Асан Қайғы
173 «Қайырымды қала» идеясының авторы: Әбу Насыр әл-Фараби

174. Шәкәрімнің этикасының негізгі категориясы: ұят


175. Кеңістікке байланысты өнер түрі: архитектура
176. Мәдениеттердің сіңісуі: аккультурация
177.Өзгенің пікіріне, өмір салтына, өзге мәдениетке шыдамдылықпен қарау: толеранттық
178.Рәміздер, таңбалар, мәдениет мәтіндері мен тілдері туралы зерттейді?
179. Қандай ғалым «мәдениеттану» терминін ғылыми айналымға енгізді: Л.Уайт
180.Мәдениет құндылықтарын толығымен жоққа шығару қандай ұғыммен белгіленеді:
181. «Оян қазақ!» публицистикалық – мәдени шығармасының авторы: М.Дулатов
182. Құндылықтар туралы бағыт қалай аталады: Аксиология;.
183. «Мәдениет дегеніміз- диалог» деп айтқан ғалым: Бахтин
184.Тарихты түрлі мәдениеттердің алмасуы деп, адамзаттық мирасқорлықтың болуын жоққа шығарған ойшыл: Шпенглер
185. «Өзің өзіңді таны» сөзін кім айтқан Сократ
186.Қайта Өрлеу дәуірінде өнердің ерекше дамыған түрі: көркемсурет (кескіндеме)
187. Субмәдениет (субькультура) дегеніміз – Қоғамның нақты топтарына қатысты мәдениет
188. Өмір шындығын көрсетуге тырысатын ақиқатты танудың көркемдік әдісі: реализм
189. «Мәдениет – адам жанының рухани жетілуі» деп қарастырған ғалым: М.Цицерон
190.Табиғат пен мәдениеттің гармониялық бірлігіне күмән келтірген ғалым: Ж.Ж.Руссо
191. Мәдениеттің құрылымы қандай? материалдық және рухани
192 Бұқаралық мәдениеттің белгілері қандай? біркелкілік, коммерциялық
193. Адамның физикалық және рухани күштерінің ойын әрекетінде деп зерттеген ғалым кім? Й.Хейзинга
194. Құқықтық мәдениет дегеніміз не? құқықтық сана деңгейінің көрсеткіші
195. Сциентизм ұғымының мәні не? ғылымның абсолюттік ролінің артуы
196. Мәдениетті рәміздік тұрғыдан зерттеген ғалым: Э.Кассирер
197 Шығыстық өркениеттің сипаттық белгілері: дәстүрлік, табиғатпен үйлесімділік
198 Араб мәдениетi дамуының ең алғашқы орталықтары: Мекке Мадине
199. Адамзат мәдениетінің біртұтастығы мен жалғастығын, тарихи прогресс бүтіндігі идеясын жоққа шығарған кім? О.Шпенглер
200. Өркениет ұғымының мәні? қоғамның даму сатысы
201. Ортега- и- Гассет «бұқара адамының» сипатын қалай бөліп қарастырды? даралық қасиеттен ада, рухани тамырынан ажыраған адам
202. Типология ұғымының мәні не? мәдениет дамуы ерекшеліктерін зерттеу
203. Бүкілқазақтық Алашорда Кеңесінің төрағасы: Ә. Бөкейханов
204. «Архетип» ұғымын мәдениеттануға енгізген кім? К. Юнг. Рабат
205. Сциентизмнің мәні
206.Л.Гумилевтің еңбегі: «Еуразия ритмдері»
207. Локальды мәдениет дегеніміз не? бір аумақпен байланысты мәдениет
208. «Медеу мұз айдыны», «Түрксіб», «Талас жағалауы», «Қапшағай даласы» суреті мен Кенесары Қасымов, Абай, ШоқанУәлиханов, Жамбылдың портреттерінің авторы, суретші кім : Әбілхан Қастеев

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет