ЧЕРКАССК ҚОРҒАНЫСЫ — Азамат соғысы жылдарында Жетісу майданының солтүстік-шығыс шебіндегі, Черкасск ауданында болған шайқас. Ол 1918 ж. маусымнан 1919 ж. қазанның ортасына дейін созылып, негізінен Орт. Ресейден келген қоныс аударушылар (орыс, украин шаруалары) қоныстанған елді мекендерді қамтыды. Қорғаныс орт. Черкасск а. болды.“Ақ” пен “қы-зылға” бөлініп, қисапсыз қан төккен бұл шайқасқа көршілес қазақауылдарының, осы ауданға көшірілген Лепсі қ-ның тұрғындары да қатысты. 1918 ж. 10 қыркүйекте Черкасск а-на келген Лепсі уездік Кеңесі мәжілісінде Ч. қ. ауданының соғыс кеңесі құрылды. Қорғанысшылар негізінен кедей және орта шаруалар өкілдерінен тұрды. Ч. қ. ауданының ұзындығы 90 км-ден астам, ені 20 — 25 км шамасында болды. Әлбетте, осыншама кең алқапта черкастықтар біртұтас қорғаныс шебін құра алған жоқ. Оған қорғанысшылардың тех. жабдықталуы да, қару-жарағы да жетіспеді. Қорғаныс ауданына кірген ауылдардағы тұрғындардың саны 40 — 50 мыңға жетті. Ал қолдарына қару алып ақ гвардияшыларға қарсы күрес жүргізген қорғанысшылар саны әр кезде 5 мыңнан 11 мыңға дейін өзгеріп отырды.
