Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Мектепке дейінгі және орта білім департаменті



Pdf көрінісі
бет24/30
Дата22.12.2016
өлшемі2,43 Mb.
#206
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   30

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
187 
жүзеге  асыруға  болады.  Әртүрлі  деңгейдегі  бір  сыныптың  аясында  оқытуды 
саралау мақсатында жеке және топтық кеңестер, оқушылармен үйірмелік және 
факультативтік жұмысты қолдану ұсынылады.  
Шағын  жинақты  мектепте  оқу  процесін  ұйымдастыруда  тиімді 
педагогикалық  технологиялар:  деңгейлеп  оқыту,  саралап  оқыту,  ұжымдық 
оқыту,  дидактикалық  бірлікті  ірілендіру,  ақпараттық-коммуникативтік 
технологияларды  қолдану,  дамыта  оқыту,  модульдік  оқыту,  сын  тұрғысынан 
ойлау арқылы оқу мен жазу және т.б. қолданылады.  
Деңгейлеп  оқыту  оқушылардың  жас  және  білім  деңгейі  ерекшеліктерін 
ескере  отырып,  деңгейлік  тапсырмалар  беру  арқылы  олардың  танымдық 
белсенділігін арттыруға мүмкіндік береді.  
Ұжымдық  оқыту  әдісі  динамикалық  жұптар  құра  отырып,  оқушылардың 
арасында  олардың  танымдық  өзара  қарым-қатынасын,  бірін-бірі  оқытуын 
ұйымдастыру  болып  табылады.  Ұжымдық  оқыту  әдісі  ауылдық  жерлерде 
оқушылардың  аздығы  жағдайында  балалардың  қарым-қатынасының 
тапшылығын  азайтуға,  монологтік  және  диалогтік  сөйлеу  қабілеттерін 
дамытуға  жағдай  жасап,  мұғалімнің  жалпы  сыныппен  жұмысын  азайтып, 
жекелей оқыту уақытын көбейтуге мүмкіндік береді.  
Дидактикалық бірлікті ірілендіру (ДБІ) - ақпараттардың біртұтас игерілуін 
қамтамасыз  ететін,  мағыналық  қисынды  байланыстар  негізінде  білімдік 
ұғымдарды біріктіру жүйесі. Бұл технология оқу пәндері және салалас пәндер 
блоктарының ішіндегі материалдардың дидактикалық құрылымын құру арқылы 
аралас сынып сабақтарын ұтымды өткізуге мүмкіндік жасайды.  
ШЖМ-ке  электронды  оқытуды  енгізу  жеке  және  өздігінен  оқытуды 
кеңінен қолдану арқылы әртүрлі жастағы ұжымдарда педагогикалық әрекеттегі 
қиындықтарды  еңсеруге  мүмкіндік  береді.  Қашықтықтық  технологияларды 
қолданатын  электронды  оқыту  бейіналды  дайындық  пен  бейінді  оқытудың 
бірыңғай  ақпараттық-білім  беру  ортасын  құру  үшін  қосымша  мүмкіндіктер 
береді. Физика, химия және биология бойынша виртуалды зертханалар болса, 
мұғалімдер  аталған  пәндерді  меңгеруге  қажетті  оқу  жабдығының 
жеткіліксіздігі  мәселесін  шеше  алады.  Сондай-ақ,  педагог  әрекеті  ақпаратты 
жаңғырту  емес,  оқушыны  оқу-танымдық  процесте  психологиялық-
педагогикалық  қолдайтын  тьютор,  сессиялық  және  сессияаралық  кезеңдерде 
магниттік мектеп оқушыларының проблемалық аймақтарының орнын толтыру 
бойынша  түзету  жұмысын  ұйымдастырушы  рөлінде  болады.  Мұғалім-
тьютордың көмекшісі рөлінде оқу материалын өздігінен игеру дағдылары мен 
іскерліктерін меңгерген оқушы да бола алады.  
Ұлттық жобаны жүзеге асыру аясында электрондық оқытудың ақпараттық 
жүйесі  (бұдан  әрі  -  ЭОАЖ)  құрылды:  білім  беру  ұйымдарының  порталы, 
Ұлттық білім беру деректер қоры (бұдан әрі - ҰБДҚ), ішкі корпоративтік қор, 
электрондық кітапхана, білім беру ұйымын басқару жүйесі және электрондық 
оқытудың басқа да құрауыштары. Берілген электрондық оқытудың ақпараттық 
жүйесі  https://e.edu.kz  сайтында  қолжетімді.  ЭОАЖ-нің  маңызды  құрауышы 
7511 цифрлық білім беру ресурстары (бұдан әрі - ЦБР) орналасқан электрондық 
кітапхана болып табылады.  

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
188 
Цифрлық  білім  беру  ресурстары  –  бұл  оқу  пәнінің  нақты  тақырыбына 
әзірленген,  ЭОЖ-ге  қосылған  мектептерге  онлайн  қолжетімді  цифрлық 
форматтағы  дидактикалық  материалдар.  Әрбір  ЦБР  интегративті  кешен  және 
оқу  пәнінің  белгілі  бір  тақырыбы  бойынша  мультимедиялық  түсіндіру, 
интерактивті тапсырмалар мен тестілеу сұрақтар элементтерінен тұрады. ЦБР-
дің  бұл  құрылымы  электрондық  оқыту  жүйесінде  оқушылардың  белсенді 
өзіндік  жұмысын  қамтамасыз  етеді,  ал  мұғалімге  сабақтың  әрбір  түрі  немесе 
кезеңінің,  яғни  жаңа  материалды  түсіндіру,  материалды  бекіту  немесе  оны 
меңгеру  деңгейін  тексерудің  нақты  дидактикалық  міндеттеріне  байланысты 
оқытуды ұйымдастырғанда берілген ресурстарды қолдануға мүмкіндік береді.  
Мұғалімдерге  көмек  ретінде  цифрлық  білім  беру  ресурстарын  қолдану 
бойынша  оқу-әдістемелік  құралдар  әзірленген.  Олар  ҚР  БҒМ  порталының 
(https://e.edu.kz/98
)  «Педагогтерге  арналған  басшылық»  бөлімінде,  сондай-ақ 
Ұлттық ақпараттандыру орталығының сайтында: http://nci.kz орналасқан  және 
ашық қолжетімді.  
Шағын  жинақты  мектеп  жағдайында  ақпараттық-коммуникациялық 
технологияны  қолдану  арқылы  ғылым  мен  мәдениет  және  т.б.  салаларда 
ақпараттардың  дереккөздерін,  электрондық  оқу  материалдарын  пайдалану, 
қашықтан  оқыту,  тірек  мектебімен  (ресурстық  орталықпен)  сессияаралық 
кезеңде байланыс орната отырып, олардың білім қорларын пайдалану  жүзеге 
асырылады.  
Әр  оқушының  жан-жақты  дамуына  жағдай  жасау  арқылы  белсенді  тұлға 
тәрбиелеуде  дамыта  оқыту  технологиясының  әдіс-тәсілдері  кеңінен 
қолданылады.  
Оқу  процесінде  әртүрлі  білім  құралдарын  және  педагогикалық 
технологияларды пайдалану келесі міндеттерді шешуге бағытталады:  

МЖМБС  талаптарына  сәйкес    оқу  пәндерінің  мазмұнын  игеру, 
оқушылардың білім сапасын арттыру;  

белгілі  практикалық  іс-әрекеттер  түрлеріне  оқушылардың  қабілеттерін 
дамыту;  

оқу процесінде интерактивтік, электрондық, ақпараттық қорларды тиімді 
пайдалану; 

оқыту деңгейі мен қарқынын, мазмұнның түрін кең таңдау; 

белгіленген  білім  саласын  тереңдетіп  оқуға  оқушылардың  білім 
қажеттілігін қанағаттандыру;  

оқушылардың коммуникативтік дағдыларын ашу және дамыту; 

қашықтықтан оқыту.  
Балалар мен жасөспірімдердің психологиялық-педагогикалық, физиологиялық 

жасаралық  және  басқа  да  ерекшелік  ұстанымдарын  ескере  отырып,  оқыту 
технологияларының  бағыттарын  анықтау  қажет.  Шағын  жинақты  мектептер 
жағдайында инновациялық білім технологияларын жасау – уақыт талабы.  
Қазақстан  Республикасының  әрбір  өңірінде  құрылған  тірек  мектептері 
(ресурстық орталықтар) шағын жинақты мектептерде білім сапасын арттыруда 
маңызды  рөл  атқарады.  Қазіргі  таңда  жұмыс  жасайтын  мектептер  базасында 
149  ресурстық  орталық  құрылған,  оған  464  магниттік  шағын  жинақты 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
189 
мектептер бекітілген.  
Ресурстық  орталықтар  (тірек  мектептер)  өзінің  білім  беру  әрекетінде 
келесі қағидаларға бағдарланады:  

тірек  мектебінің  білім  беру  ресурстарына  (оқу-әдістемелік,  ақпараттық 
және материалды-техникалық) магниттік мектептің қолжетімділігін қамтамасыз 
ету; 

ресурстық  орталықтар  (тірек  мектептер)  мен  магниттік  мектептердің 
білім беру процесін біріктіру және синхрондау мақсатында сессияаралық және 
сессиялық кезеңдердегі нақты, әрі бірізді өзара байланысқан бағдарламаларды 
әзірлеу; 

кіріспе,  аралық  және  қорытынды  тестілеу  нәтижесінің  негізінде  жеке 
траекторияны әзірлеу арқылы оқытуды жекелендіру; 

сабақтарда,  қосымша  сабақтарда,  шығармашылық  зертханалар  мен 
шеберханаларда,  сыныптан  тыс  шараларда  оқушыларды  әлеуметтендіру  және 
жағымды ынтаны қалыптастыруға қажетті жағдайларды жасау; 

ресурстық  орталықтың  бірыңғай  ақпараттық-білім  беру  ортасын 
ұйымдастыру 
мақсатында 
әртүрлі 
жастағы 
топ 
оқушыларының 
қызығушылықтарына,  бейімділіктеріне  және  мүмкіндіктеріне  сәйкес  бірыңғай 
ақпараттық-білім беруші кеңістікті құру; 

білім алушылардың функционалдық сауаттылығын дамытуға жағдайлар 
жасау; 

бейіналды  дайындық  және  бейінді  оқытуды  ұйымдастыру  арқылы 
оқушылардың ерте бейінділігін дамытуға жағдай жасау; 

шеберлік сабақтарын, коучингтер мен семинарлар ұйымдастыру арқылы 
мектептің  әдістемелік  бірлестігінде  және  пән  кафедраларында  «бірдейлерді 
өзара оқыту» (магниттік мектептердің мұғалімдерін оқыту) негізінде ресурстық 
орталықта (тірек мектебі) қызметті ұйымдастыру.  
Магнитті  ШЖМ-нің  оқу-тәрбие  жоспарларын  ескере  отырып  тірек 
мектебінде оқу-тәрбие жұмысының бірыңғай жоспарлары, бірыңғай жұмыс оқу 
жоспарлары,  бірыңғай  күнтізбелі-тақырыптық  жоспарлау,  әдістемелік 
жұмыстың жоспары, сессияаралық кезеңді жүргізу жоспары, тікелей сессияны 
жүргізу  жоспарлары,  қашықтықтан  сессия  өткізу  жоспарлары,  жобалық, 
зерттеушілік, бейінді бағыттағы арнайы курстардың бірыңғай бағдарламалары, 
оқытудың жеке маршруттарын әзірлейді және жүзеге асырады.  
Тірек  мектептер  (ресурстық  орталықтар)  базасында  шағын  жинақты 
мектеп оқушыларына жылына үш рет (оқу жылының басында, ортасында және 
соңында)  10  күннен  оқу  сессиялары  (бастапқы  –  қазан  айының  бірінші 
онкүндігінде,  сессияаралық  –  ақпан  айының  бірінші  онкүндігінде  және 
қорытынды сәуір айының үшінші онкүндігінде) ұйымдастырылады. 
Сессия басталғанға дейін магнитті ШЖМ білім алушыларын кіріспе тестілеп, 
оларды оқытудың жеке маршруттары анықталады, сессияаралық кезеңдегі жұмыс 
жоспарланады. Шағын жинақты мектеп оқушылары сессия кезінде оқу процесіне 
белсенді  қатысады.  Олар  физика,  химия,  биология  сабақтарында  толық 
жабдықталған  кабинеттерде  зертханалық  жұмыстарды  орындауға  және 
ақпараттық технологияларды  белсенді  қолдануға мүмкіндік алады.  

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
190 
Биологияны  оқыту  кезінде  зертханалық  жұмыстарды  тақырыптары 
бойынша  біріктіру  ұсынылады  (мысалы,  6-сыныптағы  35  зертханалық 
жұмыстың кейбіреулерін «Өсімдік жасушасының құрылысы» бөлімі бойынша; 
«Тамыр»,  «Өркен»,  «Гүл,  жеміс »,  «Гүлді  немесе  жабықтұқымды  өсімдіктер», 
«Даражарнақтылар  класы»  тараулары  бойынша,  «Саңырауқұлақтар  дүниесі» 
бөлімі бойынша біріктіруге болады). 
Сессияаралық  кезеңде  шағын  жинақты  мектеп  оқушыларының  оқу-
танымдық  әрекеті  тірек  мектебі  (ресурстық  орталық)  мұғалімдерінің 
қатысуымен және қашықтан оқыту технологияларының көмегімен жүргізіледі, 
сессияаралық  кезеңде  оқу  қиындықтар  аймағын  жоюға  жеке  нұсқаулар 
беріледі. Магнитті мектеп оқушылары білімінің жоғарылауы мен кемшіліктерін 
айқын  көруі  үшін  салыстырмалы  талдау,  мониторинг,  графиктер  салынады, 
шағын  жинақты  мектеп  оқушыларының  оқу  қиындықтар  аймағын  жою 
бойынша  дербестігін  белсендету  мақсатында  түзету  жұмыстары  жүргізіледі. 
Жеке  оқыту  маршрутын  жүзеге  асыру  бойынша  қорытынды  сессияда  білім 
алушының негізгі пәндері мен таңдау курстары бойынша түйінді қиындықтары 
анықталып, олардың дайындық деңгейі бағаланады. 
Тірек  мектебінде  (ресурстық  орталық)  қазақ,  орыс,  шет  тілдерін, 
информатика  пәндерін  оқытқанда,  ырғақ,  музыка,  дене  шынықтыру,  алғашқы 
әскери  дайындық,  технология  сабақтарында,  сондай-ақ,  бейінді  пәндер 
бойынша зертханалық және тәжірибелік жұмыс жүргізгенде кіші топтарға бөлу 
рұқсат етіледі. Пәндер бойынша кіші топтарға бөлу сынып толымдығы – 20-25 
адам,  ал  8-11-сыныптарда  –  15-20  адам  болғанда  тірек  мектебі  (ресурстық 
орталық) Үйлестіру кеңесінің шешімімен жүргізіледі. 
Магнитті  мектептердің  оқушыларының  тірек  мектебінде  оқыту 
деңгейіне байланысты білім беру процесін келесідей ұйымдастыру ұсынылады:  
Магнитті  мектептердің  1-4-сыныптары  сырттай  оқиды,  яғни 
шығармашылық, зерттеушілік жобаларды орындайды, сайыстарға дайындалады 
және  т.с.с.  Жылына  бір  рет  тірек  мектебіндегі  конкурстар  мен 
конференцияларға қатысу үшін бара алады.  
5-7-
сыныптар  магнитті  және  тірек  мектептеріндегі  пән  мұғалімдерінің 
жетекшілігімен қашықтан оқытылады (магнитті және тірек мектептерінде МТБ 
жеткілікті,  интернет  болған  жағдайда).  Бұл  үшін  кафедралар  немесе  МӘБ 
отырысында  жұмыс  жоспарлары,  тесттік  тапсырмалар  әзірленеді.  Сонымен 
қатар,  магниттік  мектептің  мұғалімдеріне,  оқушыларына  арналған  онлайн 
семинарлар ұйымдастырылады. 
8-11-
сыныптар  тікелей  оқытылады  және  сессияларға  шығады  (бейіналды 
және  бейінді  дайындықтың  ұйымдастырылуымен).  Сессияаралық  кезеңді 
сессиялық  кезеңмен  сабақтастықты  сақтай  отырып  жүргізу  қажет.  Берілген 
жұмыс  тірек  және  магнитті  мектептердің  даму  бағдарламасы  мен  шаралар 
жоспарына сәйкес ұйымдастырылуы керек. 
 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
191 
 
7 МАМАНДАНДЫРЫЛҒАН БІЛІМ БЕРУ ҰЙЫМДАРЫНДА  
   
ОҚЫТУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 
 
Мамандандырылған  білім  беру  ұйымдары  тілдерді,  ғылым  негіздерін, 
мәдениет,  өнерді    терең  меңгерген  парасатты  тұлға    әлеуетін  дамытуға 
бағытталған  элитарлық  білім  беру  іс-әрекеті  қызметін  ұйымдастыруда  «Білім 
туралы»  Қазақстан  Республикасының  Заңы,  ҚР  ҚР  МЖМБС-2012,    Қазақстан 
Республикасы  Үкіметінің  2013  жылғы  17  мамырдағы  №  499  қаулысымен 
бекітілген  Мамандандырылған  білім  беру  ұйымдары  қызметінің  үлгілік 
қағидалары,  сонымен  бірге  Қазақстан  Республикасы  Білім  және  ғылым 
министрінің  2013  жылғы  27  қарашадағы  №472  бұйрығымен  бекітілген 
Мамандандырылған  білім  беру  ұйымдарының  түрлері  қызметінің  үлгілік 
қағидаларын (бұдан әрі – Үлгілік қағидалар) басшылыққа алады. 
Мамандандырылған 
мектептер 
(мамандандырылған 
мектеп, 
мамандандырылған 
лицей 
(мамандандырылған 
мектеп-лицей), 
мамандандырылған гимназия (мамандандырылған мектеп-гимназия)) (бұдан әрі 
– 
мамандандырылған 
мектептер) 
іс-әрекет 
қызметін 
Қазақстан 
Республикасының  Конституциясына,  «Білім  туралы»  Қазақстан  Республикасы 
Заңына,  өзге  де  нормативтік  құқықтық  актілерге,  сондай-ақ,  осы  Қағидаларға 
және олардың негізінде әзірленген жарғыға сәйкес жүзеге асырады. 
Мамандандырылған  мектептер  элитарлық  білімді  жалпы  орта  білім 
берудің  бастауыш, негізгі орта, жалпы білім беретін  оқу бағдарламалары және  
олардың    негізінде  әзірленетін  мамандандырылған  жалпы  білім  беретін  оқу 
бағдарламалары арқылы және оқытудың жоғарғы тиімділігін қамтамасыз ететін 
инновациялық педагогикалық технологияларды іске асыруы тиіс. 
Үлгілік  қағидаларға  бойынша    мамандандырылған  мектептер  білім  беру 
процесін жалпы білім беру бағдарламаларына сәйкес білім берудің мынадай үш 
деңгейі бойынша жүзеге асырады: 
1) бірінші деңгей - бастауыш білім беру; 
2) екінші деңгей - негізгі орта білім беру; 
3) үшінші деңгей - жалпы орта білім беру. 
Мамандандырылған  мектептерде  білім  беру  процесін  ұйымдастыру  оқу 
жұмыс жоспарлары бойынша жүзеге асырылады. 
Мамандандырылған  мектептердің  оқу  жұмыс  жоспарларын  білім  беру 
ұйымдарының  әкімдігі  бекітеді  және  Қазақстан  Республикасы  Білім  және 
ғылым  министрлігінің  «Дарын»  республикалық  ғылыми-практикалық 
орталығымен,  білім  беру  саласындағы  жергілікті  атқарушы  органдармен 
келіседі. 
Мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламалары негізгі орта, 
жалпы  орта  білім  берудің  жалпы  білім  беретін  оқу  бағдарламалары  негізінде 
әзірленеді  және  білім  алушылардың  тілдерді,  ғылым,  мәдениет,  өнер,  спорт 
негіздерін  терең  игеруіне,  олардың  шығармашылық  әлеуеттері  мен  дарын-
қабілеттерін дамытуға бағытталған. 
Мамандандырылған  мектептер  оқу  жоспарының  вариативті  бөлігі 
құрамына  кіретін  және  бағыт  ерекшелігін  сипаттайтын  оқу  пәндері  бойынша 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
192 
жұмыстың оқу жоспары мен бағдарламаларын дербес жүзеге асырады. 
Дарынды  балалармен  жұмыс  бағдарламалары  бойынша  негізгі  көңіл 
аударылатын ерекшеліктер: 
1.
 
Бағдарламаны  бұдан  әрі  жетілдіруге  арналған  тұрақты  мониторинг 
жасау  және  олардың  қажеттіліктерін  ескере  отырып  дарынды  балалармен 
кешенді,  жеке  жұмыс  жүйесін  әзірлеуді  қамтитын    жеке  тұлғаға  бағытталған 
бағдарламаны құру. 
2.
 
Жаратылыстану  және  гуманитарлық  ғылым,  математика,  физика 
саласында дарындылықты дамыту бағдарламаларын енгізу. 
3.
 
Бағдарламаның  маңызды  ерекшелігі  эмоциональды  интеллект 
қалыптастыру жүйесі бойынша болу керек. 
4.
 
Метакогнитивтік оқыту, сонымен қатар, мәселені шығармашылықпен 
шешу  және  стратегияларды  таңдауда  барынша  сын  тұрғысынан  ойлауды 
дамытуға   шоғырландыру. 
5.
 
Оқу  бағдарламалары  зерттеу  дағдыларын  дамытуға,  тәуелсіз  және 
өзіндік  оқытуға  бағытталған  когнитивтік  және    метакогнитивтік  дағдыларды 
дамытуға жағдай жасауы керек.  
Гимназияда,  лицейде  және  бейіндік  мектепте  оқу  жоспарларын,  сабақ 
кестелерін  жасау  кезінде  Қазақстан  Республикасы  Ұлттық  экономика 
министрінің  2014  жылғы  29  желтоқсандағы  №179  бұйрығымен  бекітілген 
«Білім беру объектілеріне қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар» 
санитарлық қағидаларына сәйкес жалпы білім беретін мектептердің құрылымы 
мен оны ұстау бойынша санитарлық ережелер мен нормаларды сақтау қажет. 
Біріктірілген  білім  беру  бағдарламалары  пәнаралық,  деңгейаралық, 
халықаралық  болып  бөлінеді.  Біріктірілген  білім  беру  бағдарламаларын  іске 
асыру үшін білім беру саласындағы ғалымдар, академиктер, шетел мамандары 
тартылады. 
Саралап  және  жекелеп  оқыту  міндеттерін  шешу,  оқушылардың 
зерттеушілік  қызығушылығын  дамыту  үшін  әрбір  бейіндік  пән  бойынша  әр 
сыныпқа  аптасына  4  сағат  есебінен  қаражат,  оқушылардың  шығармашылық 
және  зерттеушілік  қызметін  дамыту  бойынша  жеке  сабақтан  тыс  жұмыстар 
үшін әр сыныпқа 0,25 жүктеме бөлінеді. 
Мамандандырылған  білім  беру  ұйымдарының  ерекшеліктерін  ескере 
отырып, дарынды балалар үшін мектепке жылына 1500 сағат есебінен жоғары 
білікті  мамандармен  шарттық  негізде  жекелеген  курстар  мен  дәрістерге  ақы 
төлеу үшін қаражат бөлінеді. Ерекше дарынды оқушылармен бағдарламаларды 
жеделдетіп  өткізуді  ұйымдастырған  жағдайда  әр  міндетті  пән  бойынша  0,25 
жүктеме мөлшерінде қаражат бөлінеді. 
Таңдау бойынша факультативтік сабақтар және курстар топтарда кемінде 
10 адам болғанда жүргізіледі. 
Мамандандырылған  мектептер  олардың  жарғысында  белгіленген 
нысандар, құралдар және оқу әдісін өздігінен таңдай алады. 
Мамандандырылған  мектептер  ішкі  бейіндік  пәндер,  сондай-ақ,  білім 
алушылардың  сұрауы  және  кадр  әлеуеті  мүмкіндіктеріне  сәйкес  қолданбалы 
курстар және факультативтер саласындағы білімін анықтайды. 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
193 
Мамандандырылған  мектептерде  сыныптарды  қосымша  бөлу  жүйесі, 
икемді вариативті сабақ кестесі, деңгейлеп бөлу жүйесі, кеңес беру және таңдау 
пәндері  бойынша  жұмыс  жасауды  жүзеге  асыру  толық  күн  тәртібінде  жұмыс 
істеуді талап етеді. 
Мамандандырылған  мектептердегі  сынып-комплектісінің  саны  әрбір 
деңгейде және сыныптарда білім алушылардың санына қарай  тиісті жағдайлар 
бар болғанда қалыптасады. 
Мемлекеттік  және  орыс  тілін,  ақпараттық-есептеу  техника,  ритмика, 
хореография,  музыка,  дене  шынықтыру,  технологияны  зерделеу,  сондай-ақ,  
зертханалық  жұмыстарды  жүргізу,  бейінді  пәндер  бойынша  практикалық 
жұмыстарды  жүргізу  барысында  сыныптар  2    топқа  бөлінеді;  шет  тілін  және 
шет тіліндегі  пәндерді оқу барысында – 3 топқа бөлінеді. 
Оқушылардың  оқу-тәрбие  іс-әрекетін    тиімді  ұйымдастыру  үшін  10 
сынып-комплектісіне  1  жалақы  мөлшерінде    психологтің  психологиялық 
қызметі  құрылады,  егер  сынып-комплектісі  көбейсе  психологтің  жалақы 
мөлшерінің  саны  тиісті  жылға  қарастырылған  жалақы  қорына  байланысты 
көбейтіледі. 
Мамандандырылған  мектептер    өзінің  бейініне  сәйкес  жоғары  оқу 
орындарымен  және  басқа  да  ғылыми  мекемелермен  ынтымақтастықты  жүзеге 
асырады.  Вариативті  және  кәсіби  бағдарланған  арнайы  курс  оқу 
бағдарламалары жоғары оқу орнының тиісті кафедралармен келісіледі.  
Мамандандырылған  мектептер  ақылы  қосымша  білім  беру  қызметтерін 
көрсетеді.  Ақылы  білім  беру  қызметтерінің  орнына  және  бюджеттен 
қаржыландырылатын негізгі білім беру қызметі шеңберінде тыйым салынады. 
Интернаттық 
мекемелері 
(мамандандырылған 
мектеп-интернат, 
мамандандырылған  мектеп-лицей-интернат,  мамандандырылған  мектеп-
гимназия-интернат, 
мамандандырылған 
музыкалық 
мектеп-интернат, 
мамандандырылған  спорттық  мектеп-интернат,  мамандандырылған  әскери 
мектеп-интернат,  қазақ-түрік  лицейі)  бар  мамандандырылған  білім  беру 
ұйымдары  (бұдан  әрі  –  мектеп-интернаттар)  қызметін  Қазақстан 
Республикасының  Конституциясына,  «Білім  туралы»  Қазақстан  Республикасы 
Заңына,  өзге  де  нормативтік  құқықтық  актілерге,  сондай-ақ,  осы  Қағидаларға 
және олардың негізінде әзірленген жарғыға сәйкес жүзеге асырады. 
Мектеп-интернаттар  дарынды  балалардың  ғылым,  мәдениет,  өнер,  спорт, 
әскери  іс  негіздерін  терең  игеруіне  бағытталған,  элитарлық  білім  беруді 
қамтамасыз  ететін,  бастауыш,  негізгі  орта,  жалпы  орта  білім  берудің  жалпы 
білім  беретін  оқу  бағдарламалары  мен  олардың  негізінде  әзірленетін 
мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асырады. 
Мектеп-интернат білім беру үдерісін жалпы білім беру бағдарламаларына 
сәйкес білім берудің мынадай үш деңгейі бойынша жүзеге асырады: 
1) бірінші деңгей – бастауыш білім беру; 
2) екінші деңгей – негізгі білім беру; 
3) үшінші деңгей – жалпы орта білім беру. 
Мектеп-интернатта  білім  беру  үдерісін  оқу  жұмыс  жоспарлары  бойынша 
жүзеге асырылады. 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
194 
Мектеп-интернатының оқу жұмыс жоспарларын білім беру ұйымдарының 
әкімдігі  бекітеді  және  Қазақстан  Республикасы  Білім  және  ғылым 
министрлігінің  «Дарын»  республикалық  ғылыми-практикалық  орталығымен, 
білім беру саласындағы жергілікті атқарушы орган келістіріледі. 
Мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламалары негізгі орта, 
жалпы  орта  білім  берудің  жалпы  білім  беретін  оқу  бағдарламалары  негізінде 
әзірленеді  және  білім  алушылардың  ғылым,  мәдениет,  өнер,  спорт  негіздерін 
терең меңгеруіне, олардың шығармашылық әлеуеттері мен дарын-қабілеттерін 
дамытуға бағытталған. 
Мектеп-интернаты  оқу  жоспарының  вариативті  бөлігі  құрамына  кіретін 
және  бағыт  ерекшелігін  сипаттайтын  оқу  пәндері  бойынша  жұмыстың  оқу 
жоспары мен бағдарламаларын дербес жүзеге асырады. 
Біріктірілген  білім  беру  бағдарламалары  пәнаралық,  деңгейаралық, 
халықаралық  болып  бөлінеді.  Біріктірілген  білім  беру  бағдарламаларын  іске 
асыру үшін білім беру саласындағы ғалымдар, академиктер, шетел мамандары 
тартылады. 
Саралап  және  жекелеп  оқыту  міндеттерін  шешу,  оқушылардың 
зерттеушілік  қызығушылығын  дамыту  үшін  әрбір  бейіндік  пән  бойынша  әр 
сыныпқа  аптасына  4  сағат  есебінен  қаражат,  оқушылырдың  шығармашылық 
және  зерттеушілік  қызметін  дамыту  бойынша  жеке  сабақтан  тыс  жұмыстар 
үшін әр сыныпқа 0,25 жүтеме бөлінеді. 
Мамандандырылған  білім  беру  ұйымдарының  ерекшеліктерін  ескере 
отырып, дарынды балалар үшін мектепке жылына 1500 сағат есебінен жоғары 
білікті  мамандармен  шарттық  негізде  жекелеген  курстар  мен  дәрістерге  ақы 
төлеу үшін қаражат бөлінеді. Ерекше дарынды оқушылармен бағдарламаларды 
жеделдетіп  өткізуді  ұйымдастырған  жағдайда  әр  міндетті  пән  бойынша  0,25 
жүктеме мөлшерінде қаражат бөлінеді. 
Таңдау бойынша факультативтік сабақтар және курстар топтарда кемінде 
10 адам болғанда жүргізіледі. 
Мектеп-интернаттар олардың жарғысында белгіленген нысандар, құралдар 
және оқу әдісін дербес белгілейді. 
Мектеп-интернаттар  ішкі  бейін  пәндері,  сондай-ақ  оқушылардың 
сұранысы  және  кадр  әлеуеті  мүмкіндіктеріне  сәйкес  қолданбалы  курстар  мен 
факультативтер саласындағы білімін анықтайды. 
Сыныптарды  қосымша  бөлу  жүйесі,  икемді  вариативті  сабақ  кестесі, 
деңгейлеп  оқыту  жүйесі,  кеңес  беру  және  таңдау  бойынша  пәндер  арқылы 
жалпы  орта  білім  беру  деңгейінде  бейінді  саралауды  жүзеге  асыру  мектеп-
интернаттан толық күн жұмыс істеуді талап етеді. 
Мектеп-интернаттардағы  сынып-комплектілер    саны  әрбір  деңгейде  және 
сыныптарда оқитындардың саны тиісті жағдайлар бар болғанда қалыптасады. 
Мемлекеттік  және  орыс  тілін,  ақпараттық-есептеу  техника,  ритмика, 
хореография,  музыка,  дене  шынықтыру,  технологияны  зерделеу,  сондай-ақ 
зертханалық  жұмыстарды  жүргізу,  бейінді  пәндер  бойынша  практикалық 
жұмыстарды жүргізу барысында сыныптар 2 топқа бөлінеді; шет тілін және шет 
тілінде пәндерді оқу барысында – 3 топқа бөлінеді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   30




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет