Дәріс №10 Тақырып: Қарым-қатынастың перцептивті жағы. Жоспары



бет1/4
Дата10.12.2023
өлшемі20,81 Kb.
#135925
  1   2   3   4
Байланысты:
лекция 10-1


Дәріс №10
Тақырып: Қарым-қатынастың перцептивті жағы.
Жоспары:
1.Қарым-қатынастың перцептивті жағы
2.Қарым-қатынастың перцептивті механизмдері


1. Қарым-қатынастың перцептивті жағы. Әлеуметтік перцепция – адамдардың әлеуметтік объектілерді (басқа адамдарды, өзін, топтарды) қабылдауы, зерделеуі, түсінуі, бағалауы; адамдардың санасында әлеуметтік объектілердің бейнелерін адамдардың бір-бірін қабылдау, түсіну, тану нәтижесі ретінде қалыптастыру процесі.
Әлеуметтік перцепция адамның сыртқы белгілерін қабылдау, олардың жеке сипаттарымен арақатынасы, осының негізінде оның іс-әрекеттерін түсіндіру және болжау ретінде анықталады. Онда міндетті түрде басқа адамды бағалау және оған эмоционалдық және мінез-құлық тұрғысынан қарым-қатынасты қалыптастыру болады. Басқаша айтқанда, бір адамның екіншісін қабылдау процесі қарым-қатынастың міндетті құрамдас бөлігі ретінде әрекет етеді және шартты түрде қарым-қатынастың перцептивті жағы деп аталуы мүмкін.
Әлеуметтік перцепцияның мынадай негізгі функцияларын атап көрсетеді:
өзін тану; қарым – қатынас бойынша серіктесті тану; өзара түсіністік негізінде бірлескен қызметті ұйымдастыру (өзара түсіністік-адамның бір-бірінің рухани әлеміне терең енуіне байланысты өзегі эмпатияны құрайтын әлеуметтік-психикалық құбылыс); эмоциялық қатынастарды орнату.
Әлеуметтік-перцептивті әрекеттер келесілерге бөлінеді:
а) объектінің сыртқы келбетін және мінез-құлқын қабылдау (жеке адам, топ));
б) ішкі келбетті қайта құру, яғни өзін және қарым-қатынас бойынша серіктестің әлеуметтік-психологиялық ерекшеліктері (рефлексия, атрибуция, стереотипизация, сәйкестендіру механизмдері арқылы).

Басқа адам туралы түсінік өзіндік сана-сезімнің даму деңгейіне, жеке «Мен» («Мен-концепция») туралы, әңгімелесуші туралы («Сен-концепция»), адам өзіне тиесілі немесе өзін психологиялық тұрғыдан қарайтын топ туралыға («Біз-концепция») байланысты. Басқа арқылы өзін ұғыну екі жағы бар: идентификация (өзін басқаға ұқсату) және рефлексия (адамның қарым-қатынас бойынша әріптеспен қалай қабылдайтынын түсінуі).


Мұндай әрекеттердің өнімі қарым-қатынасқа қатысушылардың қол жеткізген өзара түсіністігінің қандай да бір дәрежесі болып табылады (қарым-қатынас пәні туралы көзқарастардың, ұстанымдардың, әсерлердің және бір-біріне ұқсастығы, рөлді қабылдау және т.б.).


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет