Дипломдық жұмыс тақырыбы: Тәуелсіздік тұсындағы лириканың дамуы
жүктеу/скачать 252,09 Kb.
|
1 2
- Бұл бет үшін навигация:
- Тәуелсіздік тұсындағы лириканың дамуы Орындаған
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ “ФИЛОЛОГИЯ” ФАКУЛЬТЕТІ “ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ӘДЕБИЕТІ” КАФЕДРАСЫ Дипломдық жұмыс тақырыбы: Тәуелсіздік тұсындағы лириканың дамуы Орындаған: Жұмабай Г.С. Тобы:ФИ-13-1к1 Жетекшісі:Қалшабек А.Б. Лириканың түрлері. Негізгі бөлім. Тәуелсіздік тұсындағы қазақ лирикасының дамуы Н.Мәукенұлының қазақ лирикасына қосқан үлесі. Г.Салықбайдың өлеңдеріндегі лирикалық ерекшелік. Кіріспе. Лирика жайлы түсінік. Қорытынды. Лирика термині гректердің «лира» музыкалық аспабы негізінде пайда болған (грекше Lyra – лира аспабының сүйемелдеуімен айтылатын көркем әдебиет жанрының бірі). Осы аспапта адамның көңіл күйін толғайтын өлеңдер атқарылған, сол өлеңдерді «лирика» деп атайтын болған. Лирикада бас кейіпкер - автордың өзі. Бахадырова С., Жантасова З., «Қазіргі қазақ поэзиясы» оқу құралы «Толғағанда айтатын нәрсесін толғаушы тысқарғы ғаламнан алмай, ішкергі ғаламнан алады. Толғау қысқасынан айтқанда іш қазандай қайнаған уақытта шығатын жүректің лебі, көңіл құсының сайрауы, жанның тартатын күйі. Ақындық жалғыз өз көңілінің күйін толғай білуде емес, басқалардың да халін танып, күйіне салып толғай алуында» А.Байтұрсынұлы “Әдебиет танытқыш” Сыншы Н.А.Добролю-бов Сөз өнерінің зергері Зейнолла Қабдолов: А.Байтұрсынұлы: Сап толғау марқайыс толғау намыс толғау налыс толғау сұқтаныс толғау сұқтаныс толғау сөгіс толғау күліс толғау Қазіргі кезде лириканы философиялық, табиғат, махаббат, саяси лирика болып бөлу үрдісі бар. Нұрлан Мәукенұлы (1960-2003) - 25 желтоқсанда Шығыс Қазақстан облысы, Зайсан ауданында туған. 1984 жылы Қазақ Ұлттық Университеті-нің журналистика факультетін, 1990 жылы КИМЭП-тің саясаттану бөлімін бітірген. Еңбек жолын құрылысшы болып бастаған. «Ана тілі» - «Жалын» бірлескен басылымы бас редакторының орынбасары болып істеді. 1995 жылы «Бойтұмар» жыр жинағы жарық көрді. « Сұңқарбұлақ» атты поэзиялық кітабы шықты (2008). Бірнеше мүшәйралардың, Алматыда өткен Түрік дүниесі поэзиясы фестивалінің жүлдегері. Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты. Менің басты нысанға алып отырған кітабым - ақынның «Бойтұмар» өлеңдер жинағы. Кітап екі бөлімнен тұрады. Жинаққа ақынның артында қалған мұраларынан іріктелініп алынған бірталай өлеңдері топтастырылған. Мұнда адамгершілік иірімдері, ар-ождан, туған жерге сағыныш, перзенттік парызы сияқты мәңгілік тақырыптар өзек тартады. Ақын поэзиясы жаттанды ұйқас, былапыт сөзден аулақ. Оқырмандарын ықыласпен баурап алады. Н.Мәукенұлының поэзиясын алып қарасақ та жыраулық дәстүрдің ізі айқын көрінеді. Тұяғымен тас илеп, Ақтамберді жырауда Ақын поэзиясында хәкім Абайдың даналығы, Мағжанның маңғаздығы, Қасымның қайсарлығы басым. Нұрлан Мәукенұлы шығармашылығында саяси-азаматтық лирика, философиялық лирика, табиғат лирикасы жиі ұшырасады. Ақын мұрасы көп зерттеліне қоймаса да, зерттеу барысында өлеңге шырай беріп тұрған троп пен фигуралардың түр-түрін кездестірдім. «Алты аяқты аламенен ағызған» Елдегі нарық халықтың ауыр тұрмысын да жырға қосады. Жабыдан жаным жалықты, Көңілімді сол-ақ налытты. Қамыт қып киген нарықты, Аяймын сорлы халықты. Өзге дінге еніп кеткен қандастарының тірлігіне де опынды: Опынамын отырып, Ойлағаның өтірік. Ойсыздығын көрсетті, Дін – қарындас шоқынып. Сұңқарбұлақ, соқпақты сайымдығым» Бұлттарды бұлттар қуады, Бұлттарды бұлттар буады. Бусанып алып бәсімен, Биіктің басын жуады “Бойтұмар” Қоғамымның ащы болды толғағы, Біреу жаман, біреу жақсы қолдады. Көңіліме: «Қанағат қыл», - деп едім, Жыртығынан жел уілдеп болмады. “Екі ауыл” Екі ауыл өзара туысқан, Қоштасқан, жыласқан, суысқан. Бірінде орын ап қуыстан, Бірінде танаудан бу ұшқан. “Егемендік” Егемен ел – жасыл туы жайнаған, Егемен ел – қонаққа түс шаймаған. Тағыдырыңа «шүкір» деуің десем де, Тірлігіңе түйіліп көп ойланам... жүктеу/скачать 252,09 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2