Еңбекақы және оның ТҮрлері



Дата29.03.2022
өлшемі291,29 Kb.
#29099

ЕҢБЕКАҚЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ТҮРЛЕРІ




– бұл еңбек өлшемі мен тұтыну өлшеміне бақылау жасауды жүзеге асыруға көмектестін маңызды экономикалық құрал.

Еңбекақы

Шаруашылық субъектісінің түріне қарамастан әрбір қызметкердің кірісі субъект жұмысының түпкілікті нәтижелерін ескергенде, оның жеке үлесімен анықталады және салықтармен реттелінеді.

Жалақы тұтынушы кіріснің үлкен бөлігін құрайды, сондықтан да сұраныстың мөшеріне, тауардың тұтасына және олардың бағасына елеулі әсер етеді.

Жалақы өнімінің өзіндік құнының негізгі элеметтерінің бірі болып табылады

01

Еңбектің саны мен сапасы, шығарылым нормасының орындалуына, жұмыс уақыты мен жалақы қорының пайдалануына бақылау жасау;

02

03

04

05

Субъектінің әрбір қызметкеріне жалақыны дер кезінде және уақытылы есептеу;

Жалақыдан дер кезінде және дұрыс ұстап қалу;

Белгіленген мерзімдерде қызметкерлермен еңдекақы бойынша есеп айырысуды жүргізу;

Есептелген жалақыны өнімнің, жұмыстың, қызметтің өзіндік құнына дер кезінде және дұрыс енгізу;

Қызметкерлермен есеп айырысу есебінің негізгі міндеттері:

Өндірістік процеске басшылық жасау операцияларына қажетті еңбек пен жалақы туралы деректерді алу;

06

Еңбек және жалақы бойынша статистикалық есептемені жасау;

07
  • n

- бұл қызметкерлерге нақты жұмыспен өтеген уақыты үшін, орындаған жұмыстары мен өнеркәсіптік өнімдерінің саны мен сапасы үшін белгіленген бағалар мен қызметақы бойынша есептелетін жалақы
  • Негізгі

Қосымша

– бұл қызметкердің кәсіпорында жұмыс жасамаған уақытына ҚР заңдарына сәйкес есептелген жалақы.



Негізгі жалақының құрамына мыналар кіреді:
  • - жұмыс істеген уақытына тарифтік ставкалар, қызметақы, кесімді бағалар немесе орташа табыстар бойынша есептелген жалақы;
  • - қызметпен өткерген жылдары үшін үстеме;
  • - жұмыс жағдайының өзгеруіне байланысты кесімді ақы алушыларға қосымша қызмет (материалдардың сәйксесіздігі, өңдеудің күрделілігі, құрал – сайман мен жабдықтың икемсіздігі);
  • - кесімді ақы алушыларға үстемелі бағалар бойынша қосымша ақы;
  • - ақшалай және натуралды сыйақылар және сыйақы берудің бекітілген тәртібіне сәйкес төленген сыйақылар, қосымшалар;
  • - мерзімінен тыс уақыттағы жұмыс үшін қосымша ақы;
  • - түндегі жұмыс үшін қосымша ақы;
  • - жұмысшының кінәсі жоқ тұрып қалуға төлемдер;

Қосымша жалақының құрамына кіретіндер:
  • - балаларын тамақтандырушы аналарын жұмысындағы үзіліс уақытына төлем ақы;
  • - жасөспірімдердің жеңлдік сағаттарына төлем;
  • - мемлекеттік және қоғамдық міндеттемелерді орындауға жұмсалған жұмыс уақытына төлем;
  • - негізгі және қосымша демалыстар уақытына төлем;
  • - пайдаланылмаған демалыс үшін өтемақы;
  • - шыққанда берілетін жәрдем ақы;


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет