Муталова Джанаргул Саткановна «Рухани жаңғыру» орталығының аға оқытушысы
Дәріс сұрақтары:
1. Мәдениет мәдениеттанудың объектісі және пәні ретінде. Мәдениет типологиясы.
2.Мәдениеттанудың қалыптасуы мен дамуының негізгі кезеңдері.
3. Мәдениеттанудың міндеттері мен атқаратын қызметтері
Мәдениет дегеніміз не?
“Мәдениет” деген ұғым латын тіліндегі “Сultura”сөзінен алынған. Ол өңдеу, игеру, тәрбиелеу, білім алу сияқты мағыналарды білдіреді. «Мәдениет» деген сөз қазақ тіліне арабтың «маданият» ‑ қала, қалалық деген сөзінен енген. Бұл ‑ орта ғасырдағы мұсылман мәдениетінің өркендеу кезенінде қалыптасқан түсінік.
Көне заманда «культура» деген ұғым «жерді өңдеу» деген мағынаны берген. Кейіннен
« мәдениет» жалпылық маңыз алды, адам жасағанның бәрін «мәдениет» деп атады.
Уақыт өткен сайын мәдениет сөзі «білім беру», «даму», «қабілеттілік», «құрметтеу» сияқты мағыналарға ие бола бастады.
Ғылыми әдебиеттерде мәдениетті адамның қолымен істелген және ақыл-ой санасымен өңделіп, жасалған еңбегінің жемісі ретінде қарастырады.
Адамдар күнделікті өмірде мәдениетті әр түрлі түсінеді.
Біреулер мәдениетті қоғамдағы құндылықтарды адамдардың жете ұғынуы, саналы түрде меңгеріп алуы десе,
екіншілері- адамның сапалы ақыл-ойы, мінезі, оның ойлау қабілеті, сезімі ретінде қарайды, яғни, саяси, кәсіби, құқықтық, эстетикалық, т.б. мәдениетті адам деп түсінеді.
үшіншілері, мәдениетті адамның шығармашылық қабілетімен, оның кішіпейілдігімен, өзін-өзі ұстап білумен ұштастырады.
Мәдениеттің анықтамалары
Қазіргі уақытта мәдениеттің 300-ден астам анықтамалары бар.
Оларды 3-ке топтастыруға болады.
технологиялық:
мәдениет – қоғамның материалдық және рухани өміріндегі барлық табыстары мен жетістіктерінің жиынтығы;
қызметтік:
мәдениет – қоғамның материалдық және рухани өмірі салаларындағы шығармашылық қызметі;
құндылықтық: Мәдениет- адам құндылықтарының жиынтығы.
