Пакеттерді таратудың дейтаграммдық принципі

124 
жүктемені азайтады, яғни бұл кезек пен жылдамдықты азайтады. Желі арқылы 
тағайындалған бір мекен-жайы бар пакеттердің жүру жолдарының кейбір 
«шаймалануы» дейтаграммалық хаттамаларға тән әрбір пакетті тәуелсіз өңдеу 
қағидатының тікелей салдары болып табылады. Бір мекен-жайдан келетін 
пакеттер әртүрлі жолдармен және желі жағдайының өзгеруі, мысалы, аралық 
маршрутизаторлардың істен шығуы салдарынан жетуі мүмкін. 
Желі арқылы трафиктің жүру жолдарының бұлыңғырлануы сияқты 
дейтаграммдық механизмнің мұндай ерекшелігі кейбір жағдайларда да 
кемшілік болып табылады. Мысалы, егер желінің соңғы екі торабы арасында 
белгілі бір сессия пакеттері берілген қызмет көрсету сапасын қамтамасыз ету 
қажет болса, QoS-ты қолдаудың заманауи әдістері тиімді жұмыс істейді, оған 
қызмет көрсету кепілдігін қамтамасыз ету қажет трафик, әрқашан бір аралық 
тораптар арқылы өтеді. 
4.21 сурет - Пакеттерді таратудың дейтаграммдық принципі 
4.3.4 Дестелер коммутациясы бар желілердегі виртуалды арналар. 
Виртуалды арналардың механизмі (virtual circuit немесе virtual channel) 
желіде дестелер коммутациясы бар желі арқылы трафиктің тұрақты жолын 
жасайды. Бұл механизм желіде деректер ағындарының бар болуын ескереді. 
Егер мақсат желі арқылы бірыңғай жол ағынының барлық пакеттері 
үшін төсеу болып табылса, онда мұндай ағынның қажетті (бірақ әрқашан 
жалғыз емес) белгісі оның барлық пакеттері үшін желіге кіру мен шығудың 
жалпы нүктелерінің болуы тиіс. Мұндай ағындарды желіде беру үшін 
виртуалды арналар құрылады.
4.22-суретте екі виртуалды арна салынған желі фрагменті көрсетілген. 
Біріншісі N1, A1 адресімен соңғы түйіннен N2, A2 адресімен соңғы түйінге 
дейін R1, R3, R7 және R4 желісінің аралық коммутаторлары арқылы өтеді. 

125 
Екінші N3, A3 — R5 — R7 — R4 — N2, A2 жолдары бойынша деректерді 
жылжытуды қамтамасыз етеді.
4.22 сурет - Виртуалды арнаның жұмыс принципі 
Екі соңғы түйіндер арасында транзиттік тораптар арқылы жүру жолына 
қатысты толық сәйкес келетін, сондай-ақ ерекшеленетін бірнеше виртуалды 
арналар салынуы мүмкін. 
Желі тек виртуалды арна бойымен трафикті жіберу мүмкіндігін 
қамтамасыз етеді, ал осы арналар арқылы қандай ағындар берілетін болады, 
соңғы тораптардың өздері шешеді.
Түйін сол виртуалды арнаны осы 
виртуалды арнамен немесе олардың бөліктерімен бөлісетін барлық ағындарды 
тарату үшін сол виртуалды арнаны қолдана алады. Мысалы, нақты уақыт 
ағыны үшін бір виртуалды арнаны, ал электрондық пошта трафигі үшін — 
екіншісін пайдалануға болады. Соңғы жағдайда әртүрлі виртуалды арналар 
қызмет көрсету сапасына әртүрлі талаптар қояды және оларды 
қанағаттандыру бір виртуалды арна арқылы QoS параметрлеріне әртүрлі 
талаптар бар трафик берілетін жағдайда оңай болады. 
Виртуалды арналары бар желілердің маңызды ерекшелігі тарату туралы 
шешім қабылдау кезінде пакеттердің жергілікті адрестерін пайдалану болып 
табылады. Орнына жеткілікті ұзын мекен-жай торабының орнына (оның 
ұзындығы желідегі барлық түйіндер мен ішкі желілерді бірегейлендіруге 
мүмкіндік беруі керек, мысалы, ATM технологиясы 20 байт адресімен жұмыс 
істейді) локальды желі қолданылады, яғни оның таңбасы торабынан торапқа
өзгеріп отыратын, оларға барлық пакеттер өткізілетін белгілі бір виртуалды 
арна. Бұл белгі әртүрлі технологияларда әртүрлі болады: X.25 

126 
технологиясында–логикалық арна нөмірі (Logical Channel number, LCN), 
Frame Relay технологиясында — деректер арнасы деңгейінің қосылуын 
идентификатор (Data Link Connection Identifier, DLCI), виртуалды арна ATM 
— идентификатор (Virual Channel Identifier, VCI). Дегенмен, оның мақсаты 
барлық жерде бірдей - осы технологиялардағы коммутатор деп аталатын 
аралық түйін қабылданған пакеттің тақырыпшасынан зат белгі мәнін оқиды 
және оның ауысу кестесіне қарап, пакеттің қай портқа жіберілуі керектігін 
көрсетеді. Коммутация кестесі желіде бар барлық тораптар (немесе егер 
адресацияның иерархиялық тәсілі қолданылса, кіші желілер) туралы емес, осы 
коммутатор арқылы өтетін виртуалды арналар туралы ғана жазбалардан 
тұрады.
Әдетте, үлкен желіде түйін арқылы салынған виртуалды арналардың 
саны түйіндер мен ішкі желілердің санынан едәуір аз, сондықтан коммутация 
кестесі маршруттау кестесінен әлдеқайда аз. Демек, көру әлдеқайда аз 
уақытты алады және коммутатордан үлкен есептеу қуатын қажет етпейді. 
Виртуалды арнаның идентификаторы (бұл белгінің аты кейінірек 
қолданылады) ақырғы түйіннің мекен-жайына қарағанда әлдеқайда қысқа, 
сондықтан пакеттік тақырыптың артықшылығы, ол қазір ұзақ адресті 
қамтымайды, бірақ тек желі арқылы идентификаторды алып жүреді. 
4.3.5 Хабарлар коммутациясы. 
Өз ұстанымымен хабарларды коммутациялау пакеттер коммутациясына 
жақын. Бұл жағдайда, хабарлар коммутациясы әрбір компьютердің дискісінде 
осы блоктың уақытша буферленуі бар желінің транзитті компьютерлері 
арасындағы бірыңғай деректер блогын жіберу болып табылады. Пакеттің 
хабарға қарағанда технологиялық оймен емес, хабарламаны құрайтын 
ақпараттың мазмұнымен анықталатын еркін ұзындығы бар. 
Транзитті компьютерлер бір-бірімен пакеттер коммутациясымен де, 
арналар коммутациясымен де қосылуы мүмкін. Хабар (мысалы, мәтіндік 
құжат, бағдарламалық код, файл, электрондық пошта болуы мүмкін) егер 
компьютер басқа жұмыспен айналысса немесе желі уақытша жүктелген болса, 
дискідегі транзиттік компьютерде сақталады.
Мұндай сұлба бойынша, әдетте, дереу жауап беруді талап етпейтін 
хабарлар, көбінесе электрондық пошта хабарлары жіберіледі. Дискідегі 
аралық сақтаумен тарату режимі «сақтау-және беру» (store-and-forward) деп 
аталады. 
Хабар коммутациясы режимі www қызметінің немесе файл қызметінің 
трафигі сияқты жылдам жауап беруді талап ететін трафикті жіберу үшін 
желіні жүктейді. 
Транзиттік компьютерлер санын әдетте азайтуға тырысады. Егер 
компьютерлер дестелер коммутациясы бар желіге қосылған болса, онда 
аралық компьютерлер саны екіге дейін азаяды. Мысалы, пайдаланушы пошта 
хабарын шығыс пошта серверіне жібереді, ал ол бірден адресаттың кіріс 
пошта серверіне жіберуге тырысады. Бірақ егер компьютерлер телефон 

127 
желісімен байланысқан болса, онда бірнеше аралық серверлер жиі 
пайдаланылады, өйткені қазіргі уақытта телефон желісіне шамадан тыс 
жүктеме түсу салдарынан терминал серверіне тікелей қол жеткізу мүмкін емес 
(абонент бос емес) немесе қалааралық телефонға жоғары тарифтердің 
әсерінен экономикалық жағынан қолайсыз. 
Коммутация техникасы компьютерлік желілерде пакеттік коммутация 
техникасынан ерте пайда болды, бірақ содан кейін оны желінің өткізу 
қабілеттілігі критерийі бойынша тиімді болғандықтан, соңғысы ауыстырды. 
Дискіге хабарлама жазу көп уақытты алады, сонымен қатар дискілердің болуы 
мамандандырылған компьютерлерді коммутатор ретінде қолдануды талап 
етеді, бұл желіні құруға айтарлықтай шығындарға әкеледі. Қазіргі уақытта 
хабарлардың коммутациясы тек кейбір оперативті емес қызметтер үшін ғана 
жұмыс істейді, сонымен қатар көбінесе дестелер коммутациясы бар желінің 
үстінен қолданбалы деңгей қызметі ретінде жұмыс істейді. 

жүктеу/скачать 3,44 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: