Мен білетін менеджер Эссе
жүктеу/скачать 17,67 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Пайдаланылған әдибетер: (Қазақстан тарихы) кітапбі
|
Мен білетін менеджер Эссе Менеджер – жалдамалы басқарушы, өндірісті ұйымдастырушы маман деген мағына береді.Ол негізінен кәсіпорындағы немесе фирмадағы барлық жұмысты ұйымдастыру, үйлестіру, басқару мәселелерімен айналысады, ұйым алдындағы міндеттердің орындалуына тікелей жауап береді.Мен осындай жауапты жұмысты атқаратын көптеген адамдарды білем.Алайды осыдай жауапты жұмысты өз дегенде жақсы атқартын адамдар аз оларды нақта сұрынысқа ие.солардың ішіндегі ең үздік менджер деп Шыңғысханды айтар едім.Себебі ол қол астына жарты әлемді бағындыра алды. Шыңғыс хан (өз аты – Тэмуджин, Темучин) – Азияда тұңғыш біртұтас мемлекет құрушы, өз заманының аса ірі әскери және мемлекет қайраткері. Ежелгі ру басшысы Есугей батырдың отбасында туған. Өзінің әскери таланты арқасында және дұшпандарының әлсіздігі мен бытыраңқылығын пайдаланып, 1183-1204ж. өкімет билігі үшін күресте негізгі жауларын (Меркіт тайпасының көсемі Тохтадан бастап, Найман тайпасының басшысы Таян (Даян) ханға дейін) талқандады да, кең-байтақ территорияны басып алды, сөйтіп онда мекендейтін көптеген ру-тайпалық одақтардың бірден-бір билеушісі болды Әрине орта ғасырда менедмен деген ұғымда болмада алайда ең мықты менджер деп айтуға толық негіз бар ол өзін тек қол басшы ғана емес керемет басшы ретінде көрсете білді.Шыңғысқан өз қол астындағыларды басқару үшін өзідік заң жинағын шығарды,ол заңды яса(жасақ)заңы деп атады.Ол ос заңдар арқылы қол астындағыларды тәртіпке шақырып,тіпті осы тәртіп арқылы мотиватцияда бере алды,Шыңғысхан өз мемлекетін алға сүйреп ұлы емперия қылу үшін барлық метоттармен әдіс қимылдарды жасай білді. Ішкі саясатта Шыңғыс хан мемлекетті басқару ісін бір орталыққа бағындыруға күш салды, түркі-моңғол тайпаларын «мыңдық» деп аталатын әскери-әкімшілік бөліктерге бөлді (өйткені хан талабы бойынша, бұл бөліктердің әрқайсысы 1000 атты әскер беруге тиісті болды). Шыңғыс хан бұларды жайылым жерлерімен қоса өз туыстары мен нояндарға еншіге бөліп берді. Ұлы хан жазбаша іс жүргізуді ұйымдастырды. 1206 жылы ол әдеттегі құқық (яса) ережелерін бекітті. Мемлекет ішіндегі наразылықтарды басу үшін 10 мың адамдық жеке гвардия (кэшиг) құрды. Әскерде өте қатаң тәртіп орнатты: сәл кіналы немесе қорқақтық көрсеткен әскери адамдар өлім жазасына кесілді. Шыңғыс хан әскери стратегия мен тактикада мұқият барлау, жауды жекелеп талқандау, тұтқиылдан шабуыл жасау, дұшпанды алдау үшін арнаулы отрядтардан тосқауыл қою, қыруар атты әскермен маневр жасау, т.б. әдістерді қолданды.Міне осыдай тәртіпен аса мұқиятылығымен әр қол астындағы адамға өз еншісін беру арқылы ол өзінің қол астындағылардың мотиватция беріп өз ырқына бағындыра білді.Ол қол астына милондаған адамдарды жинғанмен оларды басқаруды білу керек еді мол үшін осы заңдар жинғымен алға қойған мақсатарына жетге мнмкіндік алды.Егер заңдармен қатал ұстанымдарын ұстанбас оның қол астындағылар мемкет құрмай жатып оны тастап кеті ол өзің іс қимылдарын толық жоспарлап сол арқылы әркет етті мені біз осы іс қимылдар әркететіне ақ 3 бірдей менджер фунцияларын орта алған көруге болады. Біріншіден ол өз заңдар мен қайдалар арқыл қол астындағыларды бағыдыра алды ол менеджметің ұйымдастыру фунциясы болса,екіншіден ол жеңген қол басшыларын басшыларына сый сияпат беру арқылы олардың жұмыспен ынтасын арыту фунциясын орындады,ал оның кез келген шабулда қолданған стратегиясы оның жоспарлау фунциясын орындағанын көруге болады.Бұнадай іс қимылдармен ақылмен елді басқару арқасында Шыңғыс хан 1207-11ж. Шыңғыс хан Сібір мен Шығыс Түркістанды (буряттарды, якуттарды, ойраттарды, қырғыздарды, ұйғырларды) бағындырды. 1211ж. Цзинь мемлекетіне жорық жасады. 1215 ж. Пекинді алды. 1217 ж. Солтүстік Қытай түгел Шыңғыс ханның билігіне көшті. 1219 ж. Корея патшалығы Шыңғыс хан әскерлерінен тізе бүкті. Моңғол әскерлерінің Солтүстік Қытай мен Корея патшалығына жорықтарын ірі қолбасшы, әмір Мұқылы Гауин Жалаири басқарды. Қытайға қарсы шабуылдан кейін Шыңғыс хан әскерлерінің бір тобы 1218-1219ж.ж. Жетісуды, 1219-21ж. Қазақстан мен Орта Азияны жаулап алды. Басып алынған жерлерді Шыңғыс хан ұлыстарға бөлді де, ұлдарына үлестіріп берді. Жошыға Ертістен Орал тауына, одан оңтүстікке қарай Каспий мен Арал төңірегіне дейінгі жерлер, Орта Азиядағы иеліктерінен Солтүстік Хорезм мен Сырдария аймағы, Шағатайға Мауераннахр, Жетісу, Қашқария, Үгедейге Батыс Моңғолия мен Тарбағатай аймағы берілді. Төле әкесінің ұлысы Моңғолияны мұраға алды. Шыңғыс хан Тұнғұстарға кезекті шабуылы кезінде қаза тапты. Соғысты Шыңғыс ханның мирасқорлары, Шыңғыс әулетінің хандары азды-көпті үзілістермен үсті-үстіне жүргізе берді. Қортыдылай келе біз Шыңысханды аса күшті ұлы емпирия ханы етіп есте сақтап қалудың басты себебтернің бірі оның менеджер ретіндегі қабілетері екені айқын дәлел бола алады .Олай болса біз менеджер мамандығының қандай маңызды екенін білумізге болады, егер бізде басшы болу деген оңай жұмыс емес екенін түсініп бұл мамандықтың қыр сырын жетсек,Шыңғысхан кішкентай мемлекеті ұлы емпирая айландырғаны секілді кез келген істі өз мақсатына жеткізіп,оны алға қарай қадам бастырта аламыз .Әлімнің дамыған елдерде оқытылып жатқан бұл маманадық илерне ерекеше қарауның басты себебі осында.Менеджер мамадығын оқынған адамдарғана емес кезкелген маман илернің бұл мамандықа деген құштарлығын оята білу болашта жақсы басшылармен ел мүдесіне пайда әкелер еді.Себебі кез келген мандық иесіде басшы бола алады. Жоғарыда айтылғандардан шығатын қорытынды: Шыңғыс ханның өмірі тарих қойнауына тереңдеген сайын, оның беймәлім беттері де қоюлана түседі, ал олардың сырларын ашу алдағы ғасырлар еншісіне тиері сөзсіз. Олай болып жатса, ол сол кезеңнің ұлы кереметтерінің арасынан орын алатынына күмән жоқ. Пайдаланылған әдибетер: (Қазақстан тарихы) кітапбі жүктеу/скачать 17,67 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|