Өлшем жеке өзі зерттеу әдісі тәжірибенің бір бөлігі ретінде қолдануы мүмкін. Субъектінің іс әрекетін жеке айырмашылықты таңдап алу үшін өлшем жеке әдіс ретінде пайдаланады. Тәжірибе контекстіне зерттеу объектінің көңіл күйін тіркейтін әдіс ретінде қосылып, өзгеріп отырады. Өлшем теориясының негізінде психологиялық тестер құрылады. Тест-психологиялық өлшемнің уақытпен қысқартылған, өте жай түрде жасалған, практикалық есептің шешуіне арналған жұмыс.Психологиялық өлшемнің мәні қандай? Психологияда психологиялық өлшемнің үш негізгі жұмысын анықтайды. Айырмашылық негізі болып, өлшем объектісі болады. Біріншіден, психолог бір адамның екінші адамнан айырмашылығың іс әрекетінің ерекшеліктерін өлшей алады, зерттеуге алынғанның психологиялық өлшемі болып табылады. Екіншіден, зерттеуші зерттелетін өлшем ретінде объектінің сыртқы бейнесін бағалайды. Бұл жұмыс көбінесе стимулды өлшем болып табылады. Үшіншіден, стимул мен адамдар ісінің қосылған өлшемі.
Бұл кезде стимул мен адамдар бір осьте жайғасады. Психологиялық өлшем психологиялық тәжірибеден айырмашылығы аз сияқты. Бірақ психологиялық тәжірибе жүргізгенде бізді себеп байланысы қызықтырса, психологиялық өлшемнің нәтижесі зерттеушінің бір класқа бөлінуі болып табылады. Психологиялық өлшемді жүргізетін зерттеуші емес, психологиялық тәжірибенің барысында зерттеуші өткізеді, өлшем приборының ролін зерттеуші атқарады. Психологиялық өлшемнің жұмысы бірнеше бөліктерден тұрады. Психологиялық өлшем негізі болып математикалық өлшем теориясы есептеледі. Қазіргі кезде-математикалық психологияның үлкен бөлімі. Математикалық көзқараста белгіленген көптеген объект пен символ (сан) бір-бірімен қарым-қатынасы беріледі. Символ (сан) анық бір ережелермен заттарға жазылады.Осы ережелер өлшем шкаласын анықтайды. Шкала (латын сөзі- саты) тура мағынада өлшем приборы дегенді білдіреді.Қазіргі кезде өлшем деген әрбір функцияның конструкциясын түсінік ретінде қолданады. Негізгі бірнеше шкала типтері бар: атау, рет, интервал, қатынас.
Бұл кезде стимул мен адамдар бір осьте жайғасады. Психологиялық өлшем психологиялық тәжірибеден айырмашылығы аз сияқты. Бірақ психологиялық тәжірибе жүргізгенде бізді себеп байланысы қызықтырса, психологиялық өлшемнің нәтижесі зерттеушінің бір класқа бөлінуі болып табылады. Психологиялық өлшемді жүргізетін зерттеуші емес, психологиялық тәжірибенің барысында зерттеуші өткізеді, өлшем приборының ролін зерттеуші атқарады. Психологиялық өлшемнің жұмысы бірнеше бөліктерден тұрады. Психологиялық өлшем негізі болып математикалық өлшем теориясы есептеледі. Қазіргі кезде-математикалық психологияның үлкен бөлімі. Математикалық көзқараста белгіленген көптеген объект пен символ (сан) бір-бірімен қарым-қатынасы беріледі. Символ (сан) анық бір ережелермен заттарға жазылады.Осы ережелер өлшем шкаласын анықтайды. Шкала (латын сөзі- саты) тура мағынада өлшем приборы дегенді білдіреді.Қазіргі кезде өлшем деген әрбір функцияның конструкциясын түсінік ретінде қолданады. Негізгі бірнеше шкала типтері бар: атау, рет, интервал, қатынас.
