«» кафедрасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Экстракция кезіндегі масса алмасу. Шаймалаудың статикасы және кинетикасы.
Орындаған:
Тобы:
Қабылдаған:
Шымкент 2023
Мазмұны:
І. Кіріспе.
ІІ. Негізгі бөлім.
А) Экстракция және сұйықтық.
В) Экстракция
кезіндегі масса алмасу
С) Шаймалаудың статикасы және кинетикасы.
ІІІ.Қорытынды.
ІҮ. Пайдаланылған әдебиеттер.
Экстракция дегеніміз-сұйық қоспаларды бөлу және қатты заттардан қажетті компоненттерді тек алынған компоненттерді селективті түрде ерітетін сұйық еріткіштің (экстрагенттің) көмегімен алу процесі.
"Сұйық-сұйықтық" жүйесіндегі
Экстракция
Сұйықтық - сұйықтық жүйесіндегі экстракция дегеніміз-сұйықтықтан еріген затты немесе заттарды бірінші сұйықтықта
ерімейтін немесе ерімейтін, бірақ алынған компоненттерді ерітетін арнайы басқа сұйықтықтың көмегімен алу процесі.
Құрамында таратылатын (экстракцияланатын) зат немесе М заттары бар Бастапқы F ерітіндісі және еріткіш L. компоненттерді алу үшін қолданылатын сұйықтық экстрагент (E) деп аталады. Фазалар арасындағы масса алмасу олардың тікелей байланысында жүреді. Экстракция нәтижесінде алынған сұйық қоспасы бөлгішке түседі, онда ол сығындыға бөлінеді (E) – экстрагенттегі экстракцияланған заттардың ерітіндісі және рафинат (R) - алынған компоненттер алынған қалдық ерітінді. Қоспаны сығынды мен тазартқышқа бөлу тұндыру немесе бөлу нәтижесінде пайда болады. Экстракция процесі Әртүрлі конструкциялы аппараттарда – экстракторларда жүргізіледі. Экстракция сұйылтылған ерітінділерден құнды өнімдерді алу үшін, сондай-ақ концентрацияланған ерітінділерді алу үшін кеңінен қолданылады.
Экстракция сұйық - сұйық гетерогенді жүйеде өтетін сұйық экстракциядан айтарлықтай ерекшеленеді. Экстракция кезінде қатты заттардың өлшемдері алдыңғы операциялармен (ұсақтау) беріледі.
Экстракцияның екі түрлі әдісі бар: еріген затты алу және қатты затты алу. Еріген затты алу жағдайында қатты дененің кеуекті көлемі мақсатты компоненттің
ерітіндісімен толтырылады, ол алынған кезде кеуекті денеден тыс экстрагентке таралады. Классикалық мысал-қызылша чиптерінен қантты ыстық сумен өңдеу кезінде алу. Қатты заттың экстракциясы қатты заттың кеуекті көлемін толтыратын мақсатты компонент қатты күйде болған жағдайда пайда болады. Қатты денені диффузиялық сатыдағы экстрагентпен өңдеу кезінде мақсатты компоненттің еру сатысы басталады. Екі жағдайда да кеуекті инертті қаңқа өзгеріссіз қалады немесе белгілі бір өзгерістерге ұшырайды.
Экстракцияның негізгі кезеңдеріне мыналар жатады: шикізат пен экстрагентті дайындау (Шикізатты
тазарту және ұсақтау, еріткішті қыздыру); экстрактор деп аталатын аппаратта қатты және сұйық
фазалардың тікелей жанасуы; қатты фазалық жүйені бөлу - ерітінді (Тұндыру, сүзу, Центрифугалау).