Сабақ. Грек-латын дублеттері және жеке терминоэлементтер. Тақырып бойынша тапсырмалар. Ағзалар мен ұлпаларды анықтайтын грек-латын дублеттерінен клинкалық терминдерді құру жолдары



Дата18.12.2023
өлшемі16,94 Kb.
#140507
түріСабақ
Байланысты:
12- сабақ.

12 –сабақ. Грек-латын дублеттері және жеке терминоэлементтер.

Тақырып бойынша тапсырмалар.


Ағзалар мен ұлпаларды анықтайтын грек-латын дублеттерінен клинкалық терминдерді құру жолдары:

Грек түбірі Грек ТЭ


Gastr - асқазан - algia ауру сезімі
Gastralgia – асқазандағы ауру сезімі


Gastr - асқазан - logia ілім
Gastrologia – асқазан аурулары туралы ілім
Lapar- іш - tomia-кесу, ашу
laparotomia -ішті ашу, кесу
5. broncho -бронх -ectasia кеңею
bronchoectasia-бронхтардың кеңеюі


Bi




nephr

Hist




myos

Nephr

+ o + log/ i/ a

hepat - it /is

My




rhin

Күрделі сөз - латын жəне грек тілінен шыққан терминдерді құраудың кең таралған əдісі. Жалпы туынды сөздердің мағынасына күрделі сөздердің орын тəртібінің əсері болады. Мысалы: ТЭ haemo-, haemato- жəне -aemia қанға байланысты жалпы бірдей мағына береді. Бірақ соңғы ТЭ –aemia, орта, «құрамы», яғни патологиялық жағдайын анықтайды: azotaemia, uraemia, bacteraemia. ТЭ haemo-, haemato- мүшеге байланысты мағына береді: haematomyelia – жұлынға қан кету.



Ағзалар мен ұлпаларды анықтайтын грек-латын дублеттерімен жіне ағзалар мен ұлпалардың патологиялық өзгерістерін, терапевтік жəне хирургиялық амалдарды белгілейтін грек ТЭ танысыңыз:


Үйге тапсырма:


  1. Ағзалар мен ұлпаларды анықтайтын грек-латын дублеттерін; ағзалар мен ұлпалардың патологиялық өзгерістерін, терапевтік жəне хирургиялық амалдарды белгілейтін грек ТЭ; ұлпаларды, ағзаларды, жасты, жынысты анықтайтын грек-латын дублеттері жаттау



  1. Терминдерді латынша жазып, мағынасын түсіндіріңіз.

А. гастроэнтерит, ангидроз, эндокард, перикард, парапроктит, эндометрий, периметрий, параметрий, кинематография, холангиокинематография, тендинит, дизурия, васкулит, диспное, логастения, логорея, сфигмометрия, менингоэнцефалит, гематотимпанон, акродерматит, пионефроз, энтероррагия, торакодиния, афония, пиелуретерэктазия, этиотропный.
Б. адинамия, динамометрия, гидропиоуретер, тимопатия, тимома, аспленизм, холедохолитотомия, билиоторакс, мезометрий, мезоколон, бронхоррагия, тромбоцитоз, тромбоцитолиз, тромбоцитопоэз, гемолиз; вазография, или ангиография;



  1. Терминдерді латын тіліне аударыңыз.

Омыртқадағы ауру сезімі, бүйректі фиксациялау, бүйректің төмен түсуі, жатырды алып тастау, ішті кесу, бүйрекке сыртқы саңылау жасау, бүйректі кесу, тоқ ішекті фиксациялау, тоқ ішекті кесу, тіс ісігі, көк бауырды фиксациялау, тік ішектегі ауру сезімі, сүйектің жұмсаруы, шеміршектің жұмсаруы, бас миының жұмсаруы, көмейге пластикалық операция жасау, өкпенің кеңеюі, бадамшаны алып тастау.


  1. Əдебиеттер:


  1. Чернявский М.Н. Латинский язык и основы медицинской терминологии.-М.,2004

  2. Рахишев. А.Р. Анатомия терминдерінің сөздігі.-Алматы:Рауан,Демеу,1994

  3. Шульц Ю.Ф.Латинский язык и основы терминологии- М,, 1995

  4. Международная анатомическая терминология.-М., 1980


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет