Айтыс, оның түрлерін, айтылу дәстүрін, жанрлық ерекшелігін меңгеру
Оқу нәтижесі: Айтыс, оның түрлерін, айтылу дәстүрін, жанрлық ерекшелігін меңгере алады.
Сабақтың міндеті Оқушыларды керекті құрал- жабықтармен қамтамасыз ету. Білім алуға жағдай жасау.Топта жұмыс жасауға бағыт – бағдар беру.
Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру
Есте қалған қызықты оқиға
Топ дөңгеленіп отырып , қатысушыларға доп беріледі Допты бір-біріне кезектесіп беріп , есте қалған қызықты оқиғаларды айтады
Сабақтың барысы
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Үй тапсырмасын сұрау
Қызығушылықты ояту
Қазіргі таңдағы қандай айтыскер ақындарды білесіздер
Қазыбек би мен Әйтеке бидің даналық сөздерін жинау, жатқа айту
Халық ауыз әдебиетінің түрлерін атаңыз.
. Айтыстан үзінді тыңдату
І . Қазіргі ақындар айтысының өзіне тән ерекшеліктері неде?
ІІ Айтыстың адам тәрбиелеудегі рөлі қандай?
ІІІ . Айтыстың болашағы ретінде не ойлайсыңдар?
ІҮ . Қазіргі айтыс ақындарынан кімнің сөзсаптаулары ұнайды?
Бұрынғы айтыс және осы күнгі айтыстар
Бұрынғы айтыс Ұқсастығы Қазіргі айтыс
Демократиялық тақырыптар Көкейтесті мәселелер,
жариялылық басым, мерейтой иесіне
әлеуметтік мәселелер, арналады, бір- бірін
елдегі қоғамдық тартыстар сынау басым
Бәдік айтысы және жар – жар айтысы дегеніміз не?
Жануарлар мен адамның айтысы және өлі мен тірінің айтысы дегеніміз не?
Жұмбақ айтыс және салт айтысы дегеніміз не?
Осы күнгі айтыстар
«Бес жолды өлең» жазу. Мысалы:
Зат есім. Айтыс
Сын есім. Киелі өнер
Етістік. Айтысады
Сезіну. Айтыс- сөз барымтасы
Синоним. Ақындар айтысы- ұлттық өнер падишасы
Мағынаны тану
Айтыс — ауыз әдебиетінде ежелден қалыптасқан поэзиялық жанр, топ алдында қолма-қол суырып салып айтылатын сөз сайысы, жыр жарысы.[1] Айтыс — синкреттік жанр, ол тұрмыс-салт жырларынан бастау алып, келе-келе ақындар айтысына ұласқан. Айтыста осыған орай лирикалық, эпикалық, драмалық сипаттар мол ұшырасады. Сол арқылы бұл жанр ауыз әдебиетінің өзге түрлерімен қанаттаса дамып, бір-біріне елеулі әсер-ықпал жасап отырған. Батыр және лиро-эпос жырларына да әсерін тигізіп, өзі де арнасы кең мол салаға айналған.
Тапсырма: берілген өлеңнің келесі жолын жалғастырыңыз. Мұғалім кез-келген өлеңнің 1 жолын оқиды, сол сәтте суырып салып, жалғастырып айта алу керек.
Білетінім Үйренгенім Нені білгім келеді
Айтыс- қазақ сөз өнерінің үздік үлгісі, айтыс- сөз барымтасы, ұлттық өнер екенін Қазақ ауыз әдебиетінің бірнеше түрі бар: бәдік, жар- жар, жануарлар мен адамдар айтысы, өлі мен тірі айтысы, жұмбақ айтысы, салт айтысы, осы күнгі айтыстар Болашақта бұрынғы және қазіргі айтыс түрлерінің ерекшеліктерін, олардың айтыс шеберліктері мен тарихы туралы білгім келеді
