Спортшының жарамдылығын бағалаудың ең жақсы көрсеткіші оның спорттық нәтижесі екені белгілі, әсіресе егер ол секундтармен, килограммдармен немесе метрлермен өлшенсе
жүктеу/скачать 114,07 Kb.
|
|
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті Факультеті: Медицина және Денсаулық сақтау Кафедра: Дене шынықтыру және Спорт (4 курс) СӨЖ Тақырыбы: «Бокс спорт түрі бойынша арнайы топтарға Іріктеу үшін тесттер жүйесі» Орындаған: Андаусызов Б.О Тексерген: Бекболатов Т.С Алматы ,2023 ж Спортшының жарамдылығын бағалаудың ең жақсы көрсеткіші оның спорттық нәтижесі екені белгілі, әсіресе егер ол секундтармен, килограммдармен немесе метрлермен өлшенсе. Жекпе-жек спортшыларының дене шынықтыру жағдайын анықтау қиынырақ, мұнда жекпе-жек нәтижесі тек спортшының дене шынықтыру жағдайына ғана емес, сонымен қатар оның қарсыласының спорттық шеберлігіне де байланысты. Нәтижелердің ауқымы тар және баламалы болатын бокстағы дайындық деңгейін диагностикалау – не жеңіс, не жеңіліс, өте проблемалы. Жұмыстың мақсаты – жоғары санатты спортшыларды даярлауды басқару жүйесіндегі көрсеткіштерді модельдеу және болжауды оңтайландыру үшін боксшылардың дайындық деңгейінің объективті сандық критерийлерін анықтау. Бұл мәселені шешу үшін ғалымдар мен спорт мамандары белгілі бір дәрежеде мақсатқа сәйкес келетін көптеген сынақтар жасады. Бокстағы дене шынықтыруды диагностикалау жүйесі қуатты және арнайы жұмыстарды анықтаудың аппараттық әдістері әзірленгеннен кейін сапалы жаңа деңгейге көтерілді. Спортшыларды дайындаудың әрбір кезеңінде оқу-жаттығу процесін басқарудың тиімділігі, ең алдымен, келесі факторлармен анықталады: • белгілі бір дайындық кезеңінің соңында спортшы жетуі қажет дайындық деңгейінің нақты үлгісінің болуы; • қаражатты ұтымды пайдалану және оқыту осы деңгейге жетудің тұрақты әдістері; • дайындық процесінің және оны түзетудің тиімділігін бақылаудың объективті жүйесінің болуы. Біздің зерттеуіміздің жеңіс тұсы оның жүйелі шешімі болды: мәселені қою, бәсекелестік қызметтің оңтайлы құрылымын анықтау, өлшеу жабдықтарын жобалау, тест тапсырмаларын әзірлеу, әдістемені әзірлеу және сынақ өлшемдерін жүргізу, сынақ нәтижелерін өңдеу және олардың интерпретациясы, үлгі сипаттамаларын құрастыру. , түзету ұсыныстарын әзірлеу. Сонымен қатар электронды информатиканың соңғы жетістіктерін пайдалана отырып, диагностикалық жабдықты жетілдіру жұмыстары жүргізілді. Бокс деп спортшының қозғалыс белсенділігі субмаксимальды және жоғары қуатқа жететін спорт түрлерін айтады. Соңғы кездері боксшылардың жекпе-жек күші бұрынғыдан да артқанын айта кеткен жөн. Спортшылардың дайындығының деңгейін анықтау үшін боксшылардың ерекше өнер көрсетуін қамтамасыз ететін негізгі энергетикалық компоненттерді өлшеу әдісін де қолдандық. Біз бокс матчының энергиясы физикалық өнімділіктің үш негізгі компонентімен қамтамасыз етіледі деген ұстанымнан шықтық: алактикалық анаэробты (креатинфосфат), гликолитикалық анаэробты және аэробты. Бірқатар авторлардың пікірінше, алғашқы екі компонент бірінші кезекте осы спорт түріндегі ерекше өнімділік жағдайын көрсетеді,ал аэробты компонент салыстырмалы түрде азырақ ерекшелікті көрсетеді. Сондықтан өлшеу процедураларын азайту үшін, біздің зерттеуімізде арнайы физикалық өнімділік күйін өлшеу шартты түрде креатинфосфат және гликолитикалық деп аталатын алғашқы екі компоненттің даму деңгейін анықтау үшін ғана жүргізілді. Жаңа диагностикалық жабдықтың ерекшелігі - «Spuderg» сериясының хронодинамометрлері - боксшының соққы жұмысының әртүрлі параметрлерін үздіксіз өлшеу мүмкіндігі болды: әрбір соққының күші, соққылар арасындағы уақыт аралықтары, мамандандырылған жұмыс күші және т.б. Өлшеу динамометрлік жабдықта - қапта немесе қапшықта жүргізілді, олардың қарапайым оқу құрал-жабдықтарынан еш айырмашылығы жоқ. Осы хронодинамометрді пайдалана отырып, біз боксшылардың ерекше көрсеткіштерінің күйін анықтау үшін басқалармен қатар екі сынақ әзірледік: 1-ші тест– креатинфосфаттың арнайы өнімділігін анықтауға арналған жылдамдық-беріктік сынағы. Ол ең күшті және жиі соққыларды толтыруды орнатумен динамометрде 8 секундтық жұмыстан тұрады; 2-ші тест – жылдамдыққа төзімділік, арнайы гликолитикалық өнімділікті анықтау. Бұл боксшының ең жиі, бірақ оңтайлы күшті соққыларды орындау мақсатымен бір аппаратта 40 секундтық жұмысы. Мамандандырылған жұмыстардың бұл аралықтары боксшылардың креатинфосфатты энергиямен қамтамасыз ету жағдайында (жылдамдыққа төзімділік) 8 секундтың соңына дейін, ал гликолитикалық энергиямен қамтамасыз ету жағдайында (жылдамдыққа төзімділік) - мамандандырылған жұмысы негізінде таңдалды. 1 минутқа дейін. Бақылау өлшемдері кезінде берілген соққылардың саны мен күші сынақтардың бірінші және екінші жартысы үшін бөлек жазылды. Ақпаратты жинаудың бұл мүмкіндігі ақпараттық мазмұны бойынша абсолютті нәтижелерден асатын бірқатар ішінара көрсеткіштерді есептеуге мүмкіндік береді. Боксшылар арасында ерекше көрсеткіштерден басқа, ерекше дайындықтың кейбір басқа да көрсеткіштері анықталды. Олардың ішінде негізгі бір реттік соққылардың салыстырмалы күші, екі, үш және төрт соққылық комбинациялар тиімділігінің градиенті. Айта кету керек, бұл көрсеткіштер спортшының арнайы дайындық жағдайын ғана емес, сонымен қатар жанама түрде оның техникалық шеберлігінің жағдайын сипаттайды. жүктеу/скачать 114,07 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|