Сұрақтар: Вебер-Фахнер психофизикалық негізінде қандай принцип жатыр?



Дата30.03.2023
өлшемі458,85 Kb.
#77404

Жанибекова Алтын, РТК(дот)-204 сп
Тақырып. Байланыстың жүйелері, арналары және желілері.
Сұрақтар:
1. Вебер-Фахнер психофизикалық негізінде қандай принцип жатыр?
2. Тарату деңгейіне анықтама беріңіз.
3. Хабар тарату арналарының параметрлерін бағалау үшін қандай деңгейлер түрі қолданылады?
4. Электрлік параметрлер нольдік деңгейіне қандай нормаланған мәндер сәйкес келеді? Дабылдың өшуін қалай анықтауға болады?
5. Деңгей диаграммасы дегеніміз не?
Вебер-Фехнер заңы эмпирикалық психофизиологиялық заң, ол бір нәрсені сезіну қарқындылығы тітіркендіргіштің қарқындылығының логарифміне сызықты түрде тәуелді екенін айтады.
Вебер-Фехнер заңы, негізгі психофизикалық заң кез келген сезім мүшесіне әсер ететін түйсіктің қарқындылығы мен тітіркену күші арасындағы байланысты анықтайды.
Вебера — Фехнера закон, основной психофизический закон, определяет связь между интенсивностью ощущения и силой раздражения, действующего на какой-либо орган чувств. Неміс физиологы Э.Вебердің (1830-34) бақылауына сүйене отырып, ол абсолютті емес, тітіркендіргіш күшінің салыстырмалы түрде жоғарылауы (жарық, дыбыс, теріге жүктеме т.б.) қабылданады:

Мысалы, теріге басылған жүктің бастапқы массасы 75 г болған кезде адам 2,7 г, бастапқы массасы 150 г, 5,4 г артқанын сезінеді. Неміс физигі Г.Фехнер (1858) зерттеу нәтижелерін математикалық өңдеп, формуланы шығарды: S = alnI + b (мұндағы S - түйсіктің қарқындылығы; I - тітіркендіргіштің күші; a, b - тұрақтылар). V. - F. z. тек қалыпты ынталандыру қарқындылығында сақталады, шекті немесе өте жоғары ынталандыру қарқындылығында қатты бұрмаланады.
Кез-келген байланыс жүйесінде түрлендіруді жүргізетін қондырғы болуы керек:
- таратуда - ақпарат → хабар→ дабыл;
- қабылдауда - дабыл —> хабар —> ақпарат.
Байланыс жүйелерінің құрылымдық сұлбасының жалпыланған бейнесі 1-суретте келтірілген.



1-сурет. Байланыс жүйелерінің құрылымдық сұлбасы


Байланыс жүйелерінде хабарды жіберуші мен қабылдап алушы болып абоненттер табылады, сондықтан оларды абоненттік терминалдар деп атайды (немесе тұтынушылар). Тартқышта байланыс желісі бойынша ыңғайлы тарату үшін алғашқы дабылды жоғары жиіліктікке ауыстыру жүреді. Қабылдағышта қабылданған дабылдан алғашқы дабыл бөлініп алынады, бірақ байланыс желісіндегі бөгеттерге байланысты ол бастапқы дабылдан біршама өзгеше болады. Хабарды жіберушіден қабылдаушыға таратуға арналған техникалық және программалық құралдардың жиынтығын бір сөзбен байланыс жүйесі деп атайды. Электробайланыс арналары алғашқы электробайланыс дабылдарын тарату үшін қолданылады. Байланыс арналары – бұл жіберушіден қабылдаушыға хабарды таратуды қамтамасыз ететін таралу орталары мен техникалық құралдардың жиынтығы. Хабардың түріне және таралу ортасына тәуелді арналарды былай бөледі: телефондық, телеграфтық, мәліметтерді тарату, дыбыстық және теледидарлық хабар тарату, өткізгіштік және кабельдік, радиоарналары. Егер арнаның кірісінде де, шығысында да дабылдар дискретті болса, онда арна дискретті деп аталады. Егер арнаның кірісінде де, шығысында да дабылдар үздіксіз болса, онда арна үздіксіз деп аталады (аналогтық). Үздіксіз арнаның жалпыланған сипаттамасы оның сыйымдылығы болып табылады (көлем):


VK = TKFKDK.
Vc көлеммен байланыс арнасы арқылы бұрмаланбай таратылудың қажетті шарты:
Vc  VK .
Алғашқы дабылды жоғары жиілікті дабылға түрлендіру дабылдың арнамен сәйкес келуі үшін қажет. Бұл кезде мына шарт орындалуы қажет:
TC≤TK;FC≤FK;DC≤DK.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет