Таным қоршаған дүниені адам санасында белсенді бейнелеу процесі. Таным-- шындықты бейнелеудің жоғары формасы, салыстырмалы ақиқаттан нақтыақиқатқа өту, субъекттің объектке шексіз жақындай түсуін бейнелеу. Танымтеориясын философияда гносеология немесеэпистемология деп те атайды.Танымның екі формасы:-сезімдік, түйсіктік таным;-рационалдық, логикалық таным.
Таным субъектісі
Білім адам бойында өмір барысындапрактикалық іс-әрекетініңнәтижесәнде игеріледі. Адамның жаңа білімдерді игеру процесі танымдеп аталады. Танымның субъектісі – адам. Адамды тану субъектісінеайналдыратын не екенін анықтау үшін, оның қоғамдық мәнін анықтаукерек. Людвик Фейрбах сана адамға тән кұбылыс. Олай болса,танымның субъектісі сана деп түсіндіретін идеалистердіңкөзқарасының сынауы орынды. Адамкеңістікпен уақытта өмір сүреді. Табиғатпен екі арадағы байланысыныңарасында дүниені қамтып,танып білуге қабілетті тәні бар жан.
Таным объектісі
Танымның объектісі - бұл субъектініңтанымдық іс-әрекетібағытталған. Ең жалпы түсінікте таным объектісі адамдықоршаған әлем болып табылады, бірақ шын мәнінде танымобъектісі шындықтың бір бөлігі ғана, бұл таным субъектісіпрактикалық когнитивтік қатынастарға түскен әлемнің осыбөлігі .Таным субъектісі әлеуметтік топ,ұжым, тап, тұтас қоғам болуымүмкін. Оның үстіне қоғамсубъект ретінде өзiнiң танымдық мүмкіндіктерін тек жеке субъектілердің танымдық іс-әрекеті арқылы жүзеге асырады. Таным объектісі ретіндематериалдық заттар да, руханиқұбылыстар да болуы мүмкін.(Мысалы, психолог үшін танымның объектілері -адамның сана-сезімі, оныңсезімдері мен тәжірибелерi). Субъект пен объект - жұптасқанкатегориялар, оларқарама-қайшылықтардың бірлігін білдіреді.Субъектпен объект арасындағы үнемі туындайтын қарама-қайшылықтарды шешу танылатын объект субъектісініңпрактикалық өзгеруі, оның субъектігебағынуы арқылыжүзеге асады. Бірақ олардың өзара әрекеттесуі барысында оның ерік-жігерін анықтайтынсубъектiнiнмақсаттары өзгерiп, қайшылық қайтадан ойнатылады.
