Тұрақты электр тоғы Ток сипаттамасы



Дата11.12.2023
өлшемі1,02 Mb.
#136930

Тұрақты электр тоғы

1.Ток сипаттамасы

  • Электр зарядтарының бағытталған қозғалысын электр тогы деп атайды.
  • Электр өрісi әсерімен зарядтардың қозғалысын өткізгіш ток дейді
  • Басқа әсерімен пайда болған тоқты конвекциялық ток деп атайды
  • E

2. Ток тасушылары

  • 1.Металдарда – еркін электрондар
  • 2.Электролиттерде – оң және теріс зарядталған иондар
  • 3.Газда – электрондар мен иондар
  • 4.Жартылай өткізгіштерде- электрондар мен кемтіктер

Ток бағыты

  • (1)
  • (2)
  • Электр тоғы тоқ тығыздығымен де сипатталады. Электр тоғының тығыздығы j деп өткізгіштің бір өлшем қимасынан өтетін тоқ күшін I айтады.
  • Тоқ тығыздығы - векторлық шама, оның бағыты тоқ бағытына, яғни оң зарядтардың қозғалысымен бағыттас болады.
  • (3)
  • (4)
  • Электрондық теория тұрғысынан алғанда тоқ күші әрбір бөлшектің таситын зарядына, бөлшектің концентрациясына, олардың бағытталған қозғалысының жылдамдығына және өткізгіштің көлденең қимасының ауданына тәуелді.
  • (5)
  • (6)
  • Электр тоғының пайда болу шарттары:
  • Электр тоғы пайда болу үшін өткізгіште еркін зарядталған бөлшектердің болуы қажет
  • 2.Электр зарядтарын қозғалысқа келтіру үшін элект өрісін тудыру керек.
  • Электр қозғаушы күш
  • ЭҚК
  • )
  • (7
  • Бөгде күш
  • Бөгде күштің жұмысы
  • Тұйық тізбектегі әсер етуші эқк бөгде күштер өрісінің кернеу векторының циркуляциясына тең
  • Қорытқы күш
  • (8)
  • Кернеу
  • (9)
  • (10)
  • Ом заңдары
  • Тізбек бөлігі үшін Ом заңы
  • Өткізгіштің кедергісіне кері шама
  • электрлік өткізгіштік деп аталады.
  • Өткізгіштіктің өлшем бірлігі – сименс (См), 1См –кедергісі 1 Ом тізбектің бөлігінің өткізгіштігі.

Вольт-ампер сипаттамасы

  • - пропорционалдық коэффициент,заттың меншікті электрлік кедергісі.
  • - кедергінің температуралық коэффициенті
  • Біртекті емес тізбек
  • бөлігіне арналған Ом заңы
  • Дифференциал түрде Ом заңы
  • - тізбектің бөлігіндегі уақытта атқарылған электр тоғының жұмысы
  • - электр тоғының қуаты
  • Джоуль-Ленц заңы
  • - ток жүрген кезде уақыт аралығында өткізгіштің бойынан бөлінген жылу.
  • Дифференциал түрде Джоуль-Ленц заңы
  • Тармақталған тізбек үшін Кирхгоф ережесі
  • Екіден артық өткізгіштер қосылатын нүктені түйін дейді. Түйінге кіретін тоқ, оң тоқ күші, ал түйінмен шығатын тоқ теріс болады.
  • Түйін үшін тоқтардың алгебралық қосындысы нөлге тең.
  • Сурет үшін Кирхгофтың бірінші заңы келесі түрде жазылады:
  • Тармақталған тізбек үшін Кирхгоф заңы.
  • Тармақталған тізбектің мысалы.
  • а
  • в
  • э.қ.к. тоқ көзі.
  • активті кедергі.
  • тізбек бөлігіндегі тоқ күші
  • Біртекті емес тізбек бөлігі үшін Ом заңын
  • 3 рет қолданамыз(бөліктері үшін АВ, ВС,СА).
  • а
  • в
  • Егер э.қ.к. ішінде контур айнымалы минустан плюске
  • болса, онда және керісінше плюстен минусқа
  • болса, онда
  • .
  • Кирхгофтың екінші ережесі:
  • I1
  • I3
  • I2
  • Кирхгофтың екінші ережесі: тармақталған тізбек үшін жалпы Ом заңының салдарынан қорытылып шығады.
  • Контурды бір нүктеден бастап әрі қарай сағат тілінің жүрісі бойында айналу керек; оның бағыты бағыттас тоқтарды
  • Барлық тізбек бөлігіндегі туынды ағытын таңдау; реалдық тоқтың бағыты есепті шешу кезінде анықталады: егер, ізделінетін ток оң болса, онда оның бағыты дұрыс алынған, ал егер теріс болса – оның бастапқы бағыты таңдаған бағытқа қарама-қарсы болады
  • Газдық разряд – газда өтетін электр тоғы.
  • Иондану
  • u – иондардың қозғалғыштығы
  • Газ тоғы үшін Ом заңы
  • Газ разряд үшін вольт-ампер сипаттамасы

соңы

  • соңы


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет