Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

күшінің  (Е)  тітіркендіргіштің  физи- 

калық  қарқындылығына  (Р)  лога- 

рифмдік тәуелділігі: Е = к log Р + С, (S=К 

лық жүйемен анықталатын қайсыбір 

тұрақтылар.  Бұл  тәуелділікті  Вебер 

заңының  және  түйсінулерінің  әрең 

байқалатын  айырмашылықтарының 

субъективтік  теңдігі  туралы  қосым- 

ша ұйғарымның негізінде неміс пси- 

хологі  және  физиологі  Г.-Т.Фехнер 

тұжырымдады.  Эмпириялық  зерт- 

теулер мұндай тәуелділікті тітіркен- 

діргіштің  қабылданатын  мәндерінің 

диапазонының  ортаңғы  телімі  үшін 

ғана қуаттайды. Вебер-Фехнер заңы- 

на, әдетте, бұл тәуелділік логарифм- 

дік сипатта емес, дәрежелік сипатта 

болады дейтін Стивенс заңы қарама-

қарсы қойылады. Вебер-Фехнер заңы 

бойынша  тітіркендіргіштердің  күші 

геометриялық  прогрессия  жолымен 

көбейсе, одан туындайтын түйсіктер, 

арифметикалық  жолмен  өсіп  отыра- 

ды. Мұны Е=i/Р мұнда Е – сезгіштік, 

тіркендіргіштер  табалдырығының 

өлшемі.  S=к  log  і  +  С  мұндағы  S  – 

түйсіктің  жиілігі,  К  -тітіркендіргіш 

күші, к, С – тұрақтылар (константалар). 

Бұл  екі  формуланы  Ю.М.Забродин 

ортақ мәнге келтірген.