Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

18

ланыстарды  тұрғызу,  ойлау  қабілеті 

жоғалады.  Мұндай  күй  айқын  веге- 

тативті көріністерге ие болады: бозару, 

тыныс  алудың  жиілігі,  жүректің  со- 

ғуы,  қолдардың  дірілдеуі  және  т.б. 

А.  психологиялық  норма  шегіндегі 

патология  алдындағы  күй  болып 

есептеледі. Апат жағдайында ол сас- 

қалақтау түрінде көрінеді.

АзҒЫНДЫҚ – жеке адамның мінез-

құлқы мен қылығы, іс-әрекеті туралы 

жалпыға ортақ көзқарас тұрғысынан 

берілген мейлінше жағымсыз мораль- 

дық  баға.  Ол  индивидтің  адами  қа- 

сиеттерден ада болып, моральдық нор- 

малар  мен  талаптарды  орындаудан, 

мойындаудан  қалғандығын  білдіре- 

ді. Мұндай халге адам зардапты (ке- 

селді) құмарлықтарға салынып, тіпті 

оның  зиянды  екенін  білген  күннің 

өзінде, одан бас тартуға өз бойынан күш-

жігер таба алмауынан болуы мүмкін. 

Ішімдік,  нашақорлық,  жатыпішер 

жалқаулық,  масылдық  және  т.б.  же- 

ңіп, кеселге айналғанда, адамның ақыл- 

есі топастанып, сезімдері көмескіле- 

неді. Адамдардың бойындағы жақсы 

қасиеттердің  бәрінен  жатырқап, 

жауығатын, көріп-біліп тұрса да, қаса- 

қана, өзінікін жөн санайтын болады. 

Осының бәрі жүйкесін тоздырып, пси- 

хикасын бұзады. Сөйтіп, ондай адам 

ар, ұят, абырой, адамдық парыз, жауап- 

кершілік  сезімдері  мен  түсініктері- 

нен жұрдай болады. Адам баласы де- 

ген аты болмаса, оған тән барлық қа- 

сиеттерінен айырылған мұндай адам- 

ның қылығын (тіршілігін) қазақ «аз- 

ғындық», өзін «азғын» деп атайды.

жүктеу/скачать 11,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: