Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

474

ұйымдастырды. Ол жалпы, әлеумет- 

тік,  тарихи  психологиядан  көптеген 

теориялық  еңбектердің  авторы.  Не- 

гізгі  еңбектері:  «Жалпы  психология 

негіздері» (1940), «Болмыс және сана» 

(1957  ),  «Ойлау  және  оның  дамуы 

туралы» (1958), «Психологияның даму 

жолдары  мен  принциптері»  (1959) 

т.б.

РУХ  –  ой  мен  сананың  шоқтығы, 

адамның психикалық белсенділігінің 

көрінісі,  адамның  сана-сезімі  мен 

қимыл-әрекетінің ең жоғары деңгейі. 

Р.  адамның  өмірі  мен  өзіндік  құн- 

дылығын  субъективті  тұрғыдан  са- 

лыстыруға,  бағалауға  мүмкіндік  бе- 

реді. Рух санамен, жанмен үйлесе ке- 

ліп,  адамның  танымға  деген  қажет- 

тілігін,  өмірге  деген  құмарлығын 

арттырады.  Рухы  жоғары  адам  ты- 

ныс-тіршіліктегі  қиыншылықтармен 

тұйықталып  қалмай,  өзгенің  адам- 

гершілігін  құрметтеп,  оған  ілтипат- 

пен  қарап,  көмектесуге  бейім  тұра- 

ды. Ол жағымды істен қанағат таба- 

ды.  Рухты,  рухани  қабілетті  қалып- 

тастыру – тәрбиенің түбегейлі мақса- 

ты. Халық рухы – халықтық психоло- 

гия ұғымының синонимі, әр ұлттың 

өзіне  тән  психологиялық  ерекшелі- 

гі,  олардың  психологиялық  ерекше- 

ліктерінің  жиынтығы.  Халықтық 

психология  –  ұлттық  психика  мен 

мінез-құлықтың халықтың санасына 

«сіңген» ерекшелігі, қарапайым пси- 

хологиялық  білімдердің  жүйесі.  Ха- 

лық рухы мәселесі қазақ топырағын- 

да  алғаш  рет  Ш.  Уәлиханов  еңбек- 

терінде көрініс тапқан.

жүктеу/скачать 11,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: