Қ. Ш. Әлімғазинов

НОРМАТИВТІК-ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ 
НОРМАТИВНО-ОРГАНИЗАЦИОННОЕ И МЕТОДИЧЕСКОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ 
44 
 
Приложение № 4
 
 
Инструкция по работе с МФУ
 
«KONI
C
A MINOLTA bizhub c 454e»,
 
«KONI
C
A MINOLTA bizhub c 224е»
 
 
 
Процесс  сканирования  обоих  МФУ  принципиальных 
отличий  не  имеют.  Тип  сканера  –
 
комбинированный 
(планшетный/протяжный).  Максимальный  формат  ориги-
нала  А3.  Разрешение  сканера  600х600  dpi.  Устройство 
автоподачи  оригиналов  –
 
двустороннее.  Емкость  устрой-
ства  автоподачи  оригиналов  –
 
100  листов.  Скорость  ска-
нирования –
 
до 78 ориг/мин (при 300 dpi). Имеет цветной 
ЖК
-
дисплей.
 
У модели bizhub c 224е протяжной автоподачик заме-
нен на bizhub c 454e поэтому характеристики скоростного 
сканирования у обоих МФУ равны.
 
 
 
Процесс работы:
 
 
1. Включить сканер;
 
2. На локальном диске ПК в диске «Е:» или «I:» нужно создать папку в названии ко-
торого  должны  быть  номера  сканируемого  фонда,  описи  и  дела.  Пример:  Ф.5
-
Н.  Оп.1 
Д.34.
 
3.  Подготовленные  для  сканирования  листы  документа  разместить  в  одном  из  ска-
нирующих модулей:
 

 
в  лоток  подачи  бумаги  поточного  сканера  (протяжной  автоподатчик),  при  выборе
 
скоростного сканирования с расшивкой документов;
 

 
на  стекло  планшетного  сканера,  для  сканирования  документов  без  ее  расшивки 
либо не соответствующих формату –
 
А4.
 
Для скоростного автоподатчика: На сенсорном дисплее МФУ среди предложенного 
списка рабочих станций (SCAN 1, SCAN 2, SCAN 3 и т.д.) необходимо выбрать свою стан-
цию, для того чтобы указать адрес получения сканированных копий оригинала посредст-
вом локальной сети.
 
4.  После  выбора  рабочей  станции  система  предложит  установить  формат  сканиро-
вания, выбираем –
 
«TIFF».
 
5.  Затем  система  запросит  настройку  по  количеству  сканируемых  листов,  через 
«Разделение  страниц»,  для  выбора  сканирования  в  больших  количествах  нажимаем  на 
галочку под надписью –
 (1-999).  
6. В нижней части дисплея находится меню «ПРИЛОЖЕНИЕ»,
 
с помощью которого, 
настраивается  положение  ввода  бумаги  в  скоростной  автоподатчик.  Настройка  происхо-
дит  по  следующей  схеме:  «ПРИЛОЖЕНИЕ»  –
 
«НЕТ  НАСТРОЙКИ  ОРИГИНАЛА»  –
 
«НА-
ПРАВЛЕНИЕ ОРИГИНАЛА» –
 
Выбор расположения.
 
7.  После  корректной  настройки  на  дисплее,
 
синим  цветом,  загорается  кнопка 
«ПУСК».  В  случае  не  корректной  настройки  «ПУСК»  будет  не  активным  и  загорится  в 
красном цвете.
 
Для планшетного модуля:
 
8.  При  сканировании  через  планшетный  модуль  достаточно  выбрать  свою  рабочую 
станцию (так же как в п.4 приложения №4) и нажать на кнопку пуска (синего цвета).
 
 
 

НОРМАТИВТІК-ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ 
НОРМАТИВНО-ОРГАНИЗАЦИОННОЕ И МЕТОДИЧЕСКОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ 
45 
 
Приложение №5
 
 
Инструкция по работе с МФУ
 
«LANIER LD 328c»
 
 
Тип  сканера  –
 
комбинированный  (планшетный/про
-
тяжный).  Максимальный  формат  оригинала  А3.  Разреше-
ние сканера 600х600 dpi. Устройство автоподачи оригина-
лов –
 
двустороннее. Емкость устройства автоподачи ори-
гиналов  –
 
75  листов
 
бумаги  плотностью  75
-80 
г/м².  Ско-
рость сканирования –
 
до 50 ориг/мин (при 300 dpi). Имеет 
сенсорный дисплей.
 
 
 
 
 
 
 
 
Процесс работы:
 
 
1. Включить сканер.
 
2. На локальном диске ПК в диске «Е:» или «I:» нужно создать папку в названии ко-
торого  должны  быть  номера  сканируемого  фонда,  описи  и  дела.  Пример:  Ф.5
-
Н.  Оп.1. 
Д.34.
 
3.  Подготовленные  для  сканирования  листы  документа  разместить  в  одном  из  ска-
нирующих модулей:
 

 
в лоток
 
подачи бумаги поточного сканера, при выборе скоростного сканирования с 
расшивкой документов;
 

 
на стекло планшетного сканера, для сканирования документов без ее расшивки ли-
бо формата А3.
 
 
Для скоростного автоподатчика:
 
1. 
На сенсорном дисплее МФУ среди предложенного списка рабочих станций (SCAN 
1, SCAN 2, SCAN 3 и т.д.) необходимо выбрать свою станцию, для того чтобы указать ад-
рес получения сканированных копии оригинала посредствам локальной сети.
 
2. После определения рабочей станции система предложит выбрать формат, размер 
и вид сканирования документа:
 

 
Выбор  формата  сканирования:  «SCAN  1»  –
 
«Attached  File»  –
 
«File  Type»  –
 
«TIFF/PDF/……..» –
 OK; 

 
Выбор  размера  сканируемого  документа:  «SCAN  1»  –
 
«SCAN  SCETTING»  –
 
«SCAN SIZE» –
 
Выбор форматов А3/А4/А5/А6 (параллельно/вертикально) –
 
ОК;
 

 
Выбор вида сканирования: «SCAN 1» –
 
«1 сторонний/2 сторонний» –
 
ОК;
 
3. Настройка восстановления расположения, кнопка –
 
«С».
 
 
Для планшетного модуля:
 
4.  При  сканировании  через  планшетный  модуль  достаточно  выбрать  свою  рабочую 
станцию
 
(так же как в п.4 приложения №4) и нажать на кнопку –
 OK 
–
 
Пуск (синего цвета).
 
 
 

НОРМАТИВТІК-ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ 
НОРМАТИВНО-ОРГАНИЗАЦИОННОЕ И МЕТОДИЧЕСКОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ 
46 
 
Приложение №6
 
 
Инструкция по работе с комбинированным 
сканером
 
«Kodak 1220i Plus Scanner»
 
 
Комбинированный  сканер  состоит  из  двух  моду-
лей: поточный сканер (А4) и планшетный сканер (А3). 
Рекомендуемая  суточная  нагрузка  до  3000  страниц  в 
день. Скорость сканирования поточного модуля в чер-
но
-
белых оттенках серого составляет до 45 страниц в 
минуту  (при  200  т/д),  в  цвете  (при  200–300  т/д)  до 
 
30 страниц в минуту.
 
 
 
Процесс работы:
 
1. Включить сканер; 
 
2. На локальном диске ПК в диске «Е:» или «I:» нужно создать папку в названии ко-
торого  должны  быть  номера  сканируемого  фонда,  описи  и  дела.  Пример:  Ф.5
-
Н.  Оп.1. 
Д.34.
 
3.  Подготовленные  для  сканирования  листы  документа  разместить  в  одном  из  ска-
нирующих модулей: 
 
в  лоток  подачи  бумаги  поточного  сканера,  при  выборе  скоростного  сканирования  с 
расшивкой  документов  (максимальная  загрузка  до  35  листов  бумаги  плотностью 
 
75
–
80 
г/м²); 
 
на стекло планшетного
 
сканера, для сканирования документов без ее расшивки либо 
формата А3.
 
4.  На  панели  задач  (в  правом  нижнем  углу  рабочего  стола)  нужно  нажать  правой 
кнопкой  мыши  на  значок  с  изображением  сканера,  которое  приведет  к  открытию  меню 
видов и форматов сканирования.
 
5. Из данного меню необходимо выбрать –
 
TIFF лицевая сторона, нажатие которой 
запустит процесс сканирования.
 
6. Все отсканированные документы попадают в папку «Scan» на рабочем столе.
 
7. Далее в соответствии с единым стандартом нумерации листов необходимо их пе-
реименовать, посредствам программы «Batch rеnamer», для чего запускаем данную про-
грамму с иконки рабочего стола.
 
8. В программе указать папку «Scan» и выбрать следующие настройки:
 

 
Шаблон –
 
*.tiff; Сортировка –
 
по имени и нажать СТАРТ.
 
9. Корректно пронумерованные файлы перенести в ранее созданную папку с назва-
нием соответствующего номера сканируемого фонда, описи и дела.
 

 
ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯЛАР МЕН ТЕХНОТРОНДЫҚ МҰРАҒАТТАР
 
 
 
НОВЫЕ ТЕХНОЛОГИИ И ТЕХНОТРОННЫЕ АРХИВЫ
 
 
47 
 
Б.Д. Шайлазымов,
 
руководитель управления архивных технологий
 
Архива Президента РК 
 
«
1930-
ШЫ ЖЫЛДАРДАҒЫ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ АШАРШЫЛЫҚ ҚҰРБАНДАРЫ»
 
(деректер базасы және www.asharshylyq.kz веб
-
сайты)
 
Қазақстан
 
Республикасы  Президентінің
 
Архиві  еліміздегі  Ұлттық  мұрағат  қорының 
құжаттарын
 
насихаттау  жұмыстарын  белсенді  түрде  жүзеге  асырып  келеді.  Бүгінгі  таңда 
аталған  мақсатқа  қол  жеткізу  үшін  заманауи  әдістер  мен  шешімдер  пайдаланылуда, 
олардың ішінде ең тиімдісі –
 
архив құжаттарын ғаламтор арқылы насихаттау. 
 
Қазақстан
 
Республикасы  Президенті  Архивінің 
www.archive.president.kz
 
доменімен 
тіркелген  жеке  ресми  сайты  бар.  Бұл  сайт  өте  танымал.  Жыл  сайын  сайтқа  500  мыңнан 
астам  адам  кіреді.  Архивтің  өте  ірі  жобаларын  көпшілікке  қолжетімді  етудің  арқасында 
осындай үлкен көрсеткішке ие болып отырмыз. 
 
2015  ж.  мамырда  біз  «Екінші  дүниежүзілік  соғыс  кезіндегі  қазақстандық  әскери  тұт
-
қындар» Республикалық базалар деректерімен 
www.tutkyn.kz
 
сайтын аштық. Деректер ба
-
засын толтыруға барлық аймақтық архивтер ведомстволық архивтер (ҚР ІІМ және ҚР ҚМ), 
шетелдік  архивтер,  Қазақстанның  Германиядағы  елшілігі  және  зерттеушілер  қатысты. 
Аталған сайт іске қосылған бір жылдың ішінде біз 34 мың қазақстандық әскери тұтқындар
-
дың аты
-
жөнін жинап, бір жүйеге енгіздік. Жоба көпшілік пен бұқаралық ақпарат құралда
-
ры  арасында  үлкен  резонанс  туғызды.  Содан  бері  «Кері  байланыс»  айдары  арқылы  біз 
қазақстандықтардан
 
көптеген хаттар алып тұрамыз.
 
Архивтің  іргелі  де  ірі  жобаларды  жүзеге  асыру  бойынша  үлкен  тәжірибені  иелен
-
гендігін атап өту қажет. 
 
Архивтің  2016  ж.  жоспарында  «Кеңестік  Қазақстанның  номенклатуралық  кадрлары» 
атты  электронды  анықтамалығының бірінші бөлімін  ашу  тұр,  оның  ішінде  1919–
1936 
жж.
 
еліміздегі номенклатуралық қызметкерлердің 2700 адамнан тұратын өмірбаяндық анықта
-
малары болады. 
 
Биылғы  жылы  «1930
-
жылдардағы  Қазақстандағы
 
ашаршылық»  жобасының  аясында 
Қазақстан
 
Республикасы  Президентінің  Архиві  сәйкес  деректер  базасы  бар 
www.asharshylyq.kz
  
жаңа сайтын іске қосты.
 
Бұл  базаның  басты  мақсаты  қазақ  халқының  тарихи  мұрасын  жаңарту
 
болып  табы
-
лады.  База  көпшілікке  арналып  жасалған,  сол  себепті  оны  толтыруға  ашаршылық  жыл
-
дары  Қазақстан  аумағында  нәубетке  ұшыраған  адамдар  туралы  қандай  да  бір  мәліметі 
бар кәмелет жасына толған кез
-
келген азамат қатыса алады. 
 
www.asharshylyq.kz
 
сайтының «Ашаршылық құрбандары» деректер базасында ақпа
-
ратты базалар деректемесіне мәліметтерді енгізу үшін сайтта көрсетілген нысан бойынша 
толтыруға болады.
 
Базада жеке басы, оның ұлты, қай рудан шыққаны, туған күні мен қайтыс болған күні, 
туған жері, ашаршылық салдары және оның ауырлық деңгейі жазылады. Егер ашаршылық 
салдарынан  қоныс  аударса,  онда  базада  көшіп  жүрген  жылдары  мен  жерлері  қосымша 
көрсетіледі. Сонымен бірге базада берілген ақпарат көзі көрсетіледі. 
 
Ақпарат көзі ретінде жеке тұлғалардан басқа мемлекеттік мұрағаттар, ведомствалық 
мұрағаттар, сонымен қатар кітаптар мен жинақтар да бола алады. 
 
Бүгінгі күні база сол нәубет жылдарындағы жаппай ашаршылық құрбандарының жа
-
қындары
 
мен туыстарын толғандырған
 
оқиғалар туралы отбасылық тарих негізінде Мұра
-
ғат
 
қызметкерлерімен
 
толтырылған мәліметтерге ие.
 
Жасалып  отырған  деректер  базасы  –
  1930-
жылдардағы  ашаршылық  құрбандарына 
деген құрмет.
 
Сайтты  толтыруға  қатысқан  әрқайсымыз  ұлттық  естеліктерімізді  жаңарту  бойынша 
ортақ іске өз үлесімізді қосамыз. Деректердің бірегей банкі Қазақстанның жаңа тарихының 
трагедиялық  беттерін  ашу  кезінде  мамандардың  келешектегі  зерттеулеріне  мықты  де
-
ректеметану  базасы  болары  сөзсіз.  Сол  себепті  біз  көпшілікті,  мұрағаттық  мекемелерді, 
зерттеу орталықтарын, сонымен бірге тарихшылар мен еліміздің ғылымдарын осы жалпы
 
жұмысқа қатысуға шақырамыз.
 
 

 
ОТАНДЫҚ ЖӘНЕ ШЕТЕЛДІК ТӘЖІРИБЕ
 
 
 
ОТЕЧЕСТВЕННЫЙ И ЗАРУБЕЖНЫЙ ОПЫТ
 
 
48 
 
 
 
 
М.Т. Жылгелдинов
, 
ҚР
 
Президенті Архивінің
 
Құжаттарды
 
ғылыми
 
жариялау
 
басқармасының
 
бас сарапшысы
 
 
«ЕКІНШІ ДҮНИЕЖҮЗІЛІК СОҒЫСТЫҢ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ӘСКЕРИ ТҰТҚЫНДАРЫ: 
ӘДЕБИЕТТЕР, ДЕРЕКТЕР ЖӘНЕ ДЕРЕКТЕР БАЗАСЫ» ЖОБАСЫН ЖҮЗЕГЕ 
АСЫРУДАҒЫ ШЕТЕЛДІК ТӘЖІРИБЕНІ ПАЙДАЛАНУ
 
 
Биыл  Кеңес  Одағы  мен  Германияның  арасындағы  Ұлы  Отан  соғысының  басталға
-
нына 75 жыл толғалы отыр. 1939 ж. 23 тамыздағы Германия мен КСРО арасындағы бір
-
біріне шабуыл жасаспау туралы шартқа (Молотов
-
Риббентроп пактісі) қарамастан, 1941 ж. 
22  маусымда,  Германия  еш  соғыс  жарияламастан  КСРО  шекарасына  басып  кірді.  Осы
-
лайша  басталған  Ұлы  Отан  соғысына  одақтас  мемлекеттердің  қатарында  Қазақстан  да 
өзінің
 
өлшеусіз
 
үлесін
 
қосты. Қазақстаннан майданға 1
 200 
мыңдай адам әскер қатарына 
шақырылып,  700  мыңнан  аса  адам  еңбек  армиясы  мен
 
арнайы  құрылыс  бөлімдеріне 
жөнелтілді  [1,  435  б.].  Қазақстанның  әскери  комиссариаттары  шақырған  адам  ресурс
-
тарының  есебінен  республикада  20
-
дан  аса  атқыштар  және  атты  әскер  дивизиялары, 
 
7 атқыштар бригадасы мен ірі құрамалар жасақталды.
 
Неміс әскерлерінің тұтқиылдан жасаған шабуылына алғаш болып Белоруссияның ба-
тыс шекарасындағы застава әскерлері төтеп берді. Аз ғана уақыттың ішінде Украина, Бе-
лоруссия,  Прибалтика,  Молдавия,  Ресейдің  көптеген  облыстары  неміс  әскерлерінің  қол 
астына өтті. Соғыстың алғашқы
 
4 айында Қызыл әскер қатарындағы офицерлер мен сол-
даттар тұтқынға түсті. Статистикалық мәліметтерге сүйенсек, 1941 жылдың соңына қарай 
4 
млн
 
жуық Кеңес әскерлері қайтыс болған (Батыс майдандағы кеңес әскерлерінің 70%
-
ға
 
жуығы
) [2]. 
1941  ж.  16  тамызда  Кеңес  әскерінің  Жоғарғы  Бас  Қолбасшылығының  №
 
270  бұй
-
рығына КСРО Мемлекеттік Қорғаныс Комитетінің төрағасы И.В. Сталин, төрағаның орын
-
басары  В.М.  Молотов,  Кеңес  Одағының  маршалдары  С.М.  Буденный,  К.Е.  Ворошилов, 
С.К. Тимошенко, Б.М. Шапошников және әскер генералы Г.К. Жуков қол қойып, әрбір ко-
мандир немесе саяси қызметкер жау қоршауына түскен жағдайдың өзінде, соңына дейін 
шайқасып,  жау  қолына  берілуіне  тыйым  салынды.  Жау  қолына  тұтқынға  түскен  барлық 
Кеңес әскерлеріне, олардың тұтқынға өз еркінен тыс түскеніне қарамастан, «опасыздар», 
«қашқындар», «Отанын сатқандар» деген айып тағылып, олардың отбасылары мемлекет 
тарапынан  берілетін  жәрдемақы  мен қолдаудан  шеттетілетін  болды.  Бұйрықта  соғыстың 
алғашқы  айларында  жау  шебінде  қалып  қойып,  тұтқынға  түскен  генерал
-
лейтенант 
 
В.Я. Качалов, генерал
-
майорлар П.Г. Понеделин мен Н.К. Кирилловтың үстінен қылмыс
-
тық іс қозғалып, оларға «қашқын» деген айып тағылып, сырттай ату жазасына кесілді.
 
Осындай  жазықсыздан  жазықсыз  айып  тағылған  Қызыл  әскерлер  қатарында  Ұлы 
Отан соғысы жылдарында майданға аттанған қазақстандықтар да болды. Олардың көпші
-
лігі  сол  тұтқынға  түскен  жерлерінде  ауыр  тұрмыстық  жағдайдың  салдарынан  көз  жұмған 
болса,  біразы  Жеңістен  кейін  тұтқында  болған  концентрациялық  лагерьлерден  босаты
-
лып,  елге  оралды.  Бірақ  елге  оралғаннан  кейін  де,  жоғарыда  аталған  бұйрық  негізінде 
оларға «қашқындар», «Отанын сатқандар» деген айып тағылып, іріктеу (фильтрационный) 
лагерлеріне қамалып, үстілерінен іс қозғалды. Олардың көпшілігі өмірінің соңына дейін та
-
ғылған
 
нақақ айыптан арыла алмай, заңды құқықтары қалпына келтірілмей дүниеден өтті.
 
1990-
жылдардың  басында  академик  А.Н.  Яковлев  басқарған  Ресей  Федерациясы 
Президентінің  жанындағы  Саяси  қуғын
-
сүргін  құрбандарын  ақтау  жөніндегі  комиссияның 
«бұрынғы  кеңес  әскери  тұтқындары  –
 
ресей  азаматтарының  заңды  құқықтарын  қалпына 
келтіру»  бойынша  жүргізген  жұмыстары  нәтижесінде  зерттеліп,  дайындалған  материал
-
дар негізінде 1995 жылғы 24 қаңтарда Ресей Президенті Б.Н. Ельцин «Ұлы Отан соғысы 

ОТАНДЫҚ ЖӘНЕ ШЕТЕЛДІК ТӘЖІРИБЕ
 
ОТЕЧЕСТВЕННЫЙ И ЗАРУБЕЖНЫЙ ОПЫТ
 
49 
және  соғыстан  кейінгі  кезеңде  отанына  оралған  бұрынғы  кеңестік  әскери  тұтқындар  мен 
азаматтардың  –
 
ресей  азаматтарының  заңды  құқықтарын  қалпына  келтіру  туралы» 
Жарлыққа қол қояды.
 
Бұл  Жарлық  тарихи  әділеттілікті  қалпына  келтірді.  Жүздеген,  мыңдаған  ресейлік 
азаматтардың  –
 
бұрынғы  кеңестік  әскери  тұтқындардың  заңды  құқықтары  қалпына  келті
-
ріліп,  олардың  отбасыларының,  ұрпағының  «Отанына  опасыздық  жасаған»,  «қашқынның» 
ұрпағы
 
деген  нақақ  айыптан  арылуына  септігін  тигізді.  Бірақ  бұл  Жарлық  тек  ресей 
азаматтарының ғана заңды құқықтарын қорғауға, жазықсыз айыпталған кеңестік әскери тұт
-
қындарды
 
ақтауға  бағытталды.  Академик  А.Н.  Яковлевтің  жеке  архивінің  мәліметтеріне 
сүйенсек, Ұлы Отан соғысы жылдарындағы төрт жыл
 
ішінде неміс әскеріне және олардың 
одақтастарына  4  млн
 
59  мың  адам  тұтқынға  түскен  [3].  1945  ж.  3  қазандағы  мәліметтер 
бойынша  КСРО
-
ға
 
оралған  1
 368 
849  тұтқынның  қатарында  23
 143 
қазақ
 
болған.  Олардың 
қаншасы
 
кеңестік іріктеу лагерлеріне түскені немесе елге оралғаны осы күнге дейін белгісіз. 
Қазіргі
 
күнге  дейін  Кеңес  үкіметі  тұсында  нақақ  айып  тағылған  отандастарымыздың  заңды 
құқықтарын
 
қалпына
 
келтіру  бойынша  жекелеген  зерттеушілердің  жұмыстарынан  басқа 
мемлекеттік деңгейде жұмыстар жүргізілмеді. Ұлы Отан соғысы жылдарында тұтқында бол
-
ған
 
қазіргі
 
күнде көзі тірі отандастарымыз әлі күнге дейін нақақ айыптан заңды түрде арыл-
мастан, қоғамда жарымжан күйде өмір сүруде. Осы күнге жетпей кеткені қаншама?!
 
Осы орайда, 2015 ж. қаңтарда Қазақстан Республикасы Президентінің Архиві әскери 
тұтқындар  мәселесін  зерделеу,  қазақстандық  әскери  тұтқындардың  тағдырын  анықтау, 
құқықтық
 
және  материалдық  жағдай  мәселелерімен  қоса  кеңестік  әскери  тұтқындар 
мәселелерін  ауқымды  шамада  зерттеуді  ақпараттық  ресурстармен  қамтамасыз
 
етуге 
бағытталған  көп  функционалды  ақпараттық  жүйе  құру  мақсатында,  қазақстандықтарға 
өздерінің
 
тұтқынға  түсіп,  жат  елде  қалып  кеткен  туыстары  мен  жақындарының  тағдырын 
анықтау  немесе  олар  туралы  ақпарат  табуға  мүмкіндік  беретін  «Екінші  дүниежүзілік 
соғыстың  қазақстандық  әскери  тұтқындары:  әдебиеттер,  дереккөздер  және  мәліметтер 
базасы»  ғылыми
-
зерттеу  жобасын  жүзеге  асыра  бастады.  Жобаның  негізгі  міндеттерінің 
бірі –
 
Екінші дүнижүзілік соғыста тұтқынға түскен бұрынғы кеңестік әскери тұтқындардың –
 
Қазақстан  азаматтарының  заңды  құқықтарын  қалпына  келтіруге  негіз  болатын  базалық 
ережелер даярлауға ықпал ету.
 
Жоба бойынша Ғылыми кеңес ұйымдастырылып, оның құрамына архив қызметкерле
-
рімен қатар ұзақ жылдар бойы Ұлы Отан соғысы, қазақстандық әскери тұтқындар мәселе
-
лерімен  айналысып  жүрген  ғалымдар  мен  зерттеушілер  енді.  Атқарылған  жұмыстардың 
нәтижесінде мәселеге қатысты әдебиеттер, мерзімді басылымдарда жарияланған мақала
-
лар  жинастырылды.  Сонымен  қатар  жобаның  маңызды  бөлігі  –
 
www.tutkyn.kz  доменді 
атауы  бойынша  веб
-
сайт  өз  жұмысын  бастады.  Сайтта  мүмкіндігінше  жан
-
жақтан жинас
-
тырылған баспасөз құралдарындағы баяндамалар, мақалалар, зерттеулер, фотоқұжаттар 
енгізілген.
 
Қазіргі
 
таңда  сайтта  30  мыңнан  астам  қазақстандық  әскери  тұтқындардың  аты
-
жөндері,  туған  жері,  туған  күні,  ұлты,  тұрған  жері,  әскери  атағы,  тұтқынға  түскен  уақыты 
және қандай жағдайда тұтқынға түскені туралы, т. б. ақпараттар орналастырылған. Сайт
-
тың ақпараттық
-
іздестіру базасын құрастыру барысында бірқатар шетелдік осыған үйлес 
сайттардың,  атап
 
айтқанда  Германияның  Саксон  мемориалдық  бірлестігі  жанындағы 
Құжаттау
 
орталығының  деректер  базасының  құрылымы  мен  мазмұны,  ақпараттық
-
іздестіру базаларының жұмысы қарастырылып, зерттелді.
 
Доктор Берт Пампель басқарып отырған Саксон мемориалдық бірлестігі  жанындағы 
Құжаттау
 
орталығы алғаш рет 1944 ж. Дрезден қаласы Техникалық университетінің Ханна 
Арендт  атындағы  Тоталитаризмді  зерттеу  институтында  «Қарсыласу  мәселелерін  зер-
ттеу»  бөлімі  болып  ашылады.  1999  ж.  қыркүйекте  Саксон  мемлекеттік  Ғылым  және 
мәдениет  министрлігінің  бастамасымен  Саксон  мемориалдық  бірлестігінің  жанынан 
ұлтшыл
-
социалистік  Германия  мен  Кеңестік  басқыншылық  аймағындағы  –
 
Германия 
Демократиялық Республикасындағы қарсыласу мен саяси қуғын
-
сүргін тарихының Құжат
-
тау  орталығы  ашылады.  Осы  уақыттан
 
бергі  Орталықтың  ғылыми,  құжаттама  және 
анықтамалық жұмысы мына тақырыптар аясында жүргізіліп келеді:
 
–
 
Ұлтшыл
-
социалистік режимнің құрбандары;
 
–
 
Кеңестік әскери тұтқындар (негізгі жоба);
 

жүктеу/скачать 6,84 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: