№1 (37) 017 бас редактор


ҰЛТТЫҚ ТІЛ МРНТИ 14.07.09



Pdf көрінісі
бет78/104
Дата28.10.2022
өлшемі4,34 Mb.
#46041
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   104
ҰЛТТЫҚ ТІЛ
МРНТИ 14.07.09
ШЕШЕНДІК СӨЗ ТҮРЛЕРІН МОТИВАЦИЯ АРҚЫЛЫ ОҚЫТУ
А.Б. Төлепбергенова
Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің 2 курс магистранты
Бұл мақалада шешендік сөз түрлерінің тарихы, шешендік сөз түрлерін оқушыларға 
мотивация арқылы қалай оқыту керектігі көрсетілді. Еліміздің жарқын болашағы жастарға 
шешендік өнердің тәрбиелік маңыздылығын түсіндіру. Шешендік сөздер мән-мағынасының 
тереңдігімен ғана емес, тақырыбының кеңдігімен де ерекшеленетіндігінде. Шешендік сөз 
түрлерін оқыту арқылы оқушылардың сөйлеу мәдениетін қалыптастыру.
Тірек сөздер: шешендік сөздер, мотивация, ынталандыру, мақсат, пікір-талас.
В этой статье рассматривается история ораторской речи и способы обучения ораторской 
речи через мотивацию. Объяснение воспитательной важности ораторской речи будущему 
поколению нашей страны. Ораторская речь отличается не только глубиной смысла, но и 
широким спектром тем. Формирование речевой культуры учеников путем обучения видов 
ораторской речи. 
Ключевые слова: ораторские речи, мотивация, стимул, цель, диспут.
The article considers the history of oratory speech, and ways of teaching the oratory speech 
through motivation. Explanation of educational importance of the oratory speech to the future 
generation of the country. Not only the depth of meaning, but also the width of thematic range are 
characteristic to the oratory speech. Formation of students’ speech culture by teaching types of 
oratory speech.
Keywords: оratory speech, motivation, incentive, purpose, dispute.
Шешендік сөздер – халық даналығынан 
туған мұра, халықтың асыл қазынасы. Маз-
мұны халықтың бастан кешірген өмірін, ар-
ма ны мен қиялын көрсетеді, өмірге дүниеге 
көзқарасын, ой-өрісін бейнелейді.
Халық өзінің қиялдаған арманына қашан да 
болса жетемін деген сенімнен айырылмаған. 
Өмірдің сан-алуан құбылыстарын бір-бі-
рі мен теңеп, салыстырып, болашағын бол-
жап, қиялдап айтылған даналық сөздер ха-
лық ты үнемі жеңіске, табысқа жетектеп, 
құлшындырып, рухтандырып отырған. Қуа-
ныш үстінде дем берушілік, реніш тұсында 
жұбатушылық қызмет атқарған.
Сонымен бірге, шешендік сөздер қазақтың 
сан ғасырлық тарихының, бостандығы мен 
бақытты болашағы үшін жүргізген күресінің 
айнасы, айғағы есепті.
Жалпы қауым, кейде жеке адамдар атынан 
айтылатын ақылды, аталы сөздердің мол 
тараулары – шешендік арнау, толғау түрінде 
болса, екінші бір күрделі саласы – шешендік 
даулар.
Мұндай дау сөзге түсушілер билер мен 
өнер қуған халық шешендері болған. Бізге 
жеткен шешендік сөздерден Аяз би, Жирен-
ше, Бөлтірік, Қозыбай, Етекбай секілді ха-
лық даналығын бойларына сіңірген, сөз 
өне рін еркін меңгерген оңдаған халық 
шешендерінің есімдері мәлім. Белгілі халық 
шешендері мен аты белгісіз дана қарт, 
шешен әйел, тапқыр бала, кедей жігіт атынан 
айтылатын шешендік сөздерге тән бір қасиет 
– шешендік, тапқырлығымен қатар әділдігі, 
ойының айқындығы.
Шешендік сөздер – халық даналығы. Ға-
сыр лар бойы жинақталған, сығымдалған, 
сұрыпталған шешендік сөз нұсқаларынан 


80


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   104




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет