1. Анатомия пәні мен оның міндеттері, зерттеу әдісі, түрлері
Шеткі жүйке жүйесі, 12жұп бас-ми жүйкелері
жүктеу/скачать 0,49 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сезімтал бас-ми жүйкелері.
| Шеткі жүйке жүйесі, 12жұп бас-ми жүйкелері.
Жүйке жүйесінің шеткі (перифериялық) бөліміне ми мен жұлыннан таралатын жүйкелер жатады. Мидан 12 жұп ми жүйкелері тарамдалса, жұлыннан 31 жұп жұлын жүйкелері таралады. Бас мидан 12 жұп жүйке шығады. Олардың әрқайсысының өзіне тән аты, реттік саны бар. Әр 12 жұп жүке атқаратын қызметіне байланысты 3 топқа бөлінеді. Олар: қимылдық, сезгіш, аралас жұптар. Қимылдық жұптарға Ш, ІҮ, ҮІІ,ХІ, ХІІ жұп бас жүкелері, ал І, ІІ, ҮШ жұптар сезгіш Ү, ҮІ,ІХ,Х жұптар аралас жүйкелер. Сезімтал бас-ми жүйкелері. І жұп, бас ми жүйкесі-иіс сезу жүйкесі- (обонятельный нерв,n.olfactorii) иіс сезу жүйке жасушаларының өсінділерінен тұрады. Олар мұрын қуысының шырышты қабатының астында. Жүйке жасушаларының 15-20 өсінділері мұрын қуысынан басталады. Жүйке талшықтары торша сүйектің табақшаларының арасынан өтіп ми сауытына кіреді. Одан иіс сезудін қыртыс орталағына - бас мидың шүйде бөлігіне бағытталады. ІІ жұп, көру жүйкесі-( зрительный нерв, n.opticus) көздің тор қабатындағы таяқшалар мен қолбашалардан басталады. Көз шарасынан ми сауытына сына сүйектің « көру тесігі» арқылы кіреді. Ми сауытына кіргеннен кейін жартылай айқасады. Одан көру жүйкесінің қыртыс асты орталығы- көру төмпешігі, орталық ми қақпасы, шеткі тізе тәріздес денеге қарап бағытталады. Көру жүйкесінің қыртыс орталығы бас мидың шүйде бөлігінде орналасқан көру ядросы. Ш жұп, көзді қозғаушы жүйке ( глазводвигательный нерв,n. Oculomotorius)- қимылдатқыш жүйке. Оның ядрос орталық мида орналасқан. Ми сауытынан көз шарасына көздің жоғарғы саңылауы арқылы шығады. Сол жерде екіге тармақталады. Жоғарғы тармағы көздің қабағын көтеретін бүлшық етті ал төменгі тармағы көздің ішкі тік, төменгі қиғаш бұлшық еттерін жүйкемен қамтамасыз етеді. ІҮ жұп, шығыршықты жүйке. Ядросы орталық мида орналасқан қимылдатқыш жүйке ( влоковый нерв, n.trachlearis), ми сауытынан жоғарғы көз саңылауы арқылы көз шарасына шығады. Ол көздің жоғарғы қиғаш бұлшық етін жүйкелендіреді YI жұп алып кетуші жүйке (отводящий нерв, n abdukens) кызметі жағынан аралас ядыросы көпірде орналасқан. Ми сауытынан жоғарғы көз саңылауы арқылы шарасына шығады. Көз алмасының шеткі тік бұлшық етін жүйкелендіреді. жүктеу/скачать 0,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|