61. Адам іс-әрекетін ұйымдастырудың негізгі принциптеріне сипаттама беріңіз «Ұйымдастыру қызметі» ұғымы көп мәнді, оның негізгі үш мәні бар:
1. Белгілі бір ұйымдық құрылымды жасаудың (оның типін таңдау, сәйкес мақсаттарға тиісті дифференциациялау) жалпы процесі.
2. Басқарылатын жүйедегі индивидтер арасындағы функционалдық таралым және әрі қарайғы үйлестіру. Бұл кезде таңдалған ұйымдық құрылымға өзгерістер қажеттілігі туындауы мүмкін.
3. Кез келген өзге басқару қызметін жүзеге асыру үшін талап етілетін үйлестіру үдерістері. Бұл «жоспарлауды ұйымдастыру», «бақылауды ұйымдастыру» ұғымдарында көрініс табады.
Адамдар жеке орындай алмайтын жұмысты атқару үшін топтарға бірігуге мәжбүр. Бірлескен іс-әрекет барысында екі негізгі мәселені шешу қажеттілігі туындайды: еңбектің функционалдық бөлінісі және жалпы мақсатқа жеке «салымдарды» келістіру. Бірлескен іс-әрекетке тиісті ұйымдастырушылықты енгізу басқарудың айрықша құбылысының тікелей себебі болып табылады.
Басқару атқарушылық іс-әрекетті ұйымдастыруға бағытталған, бірақ қазіргі ірі мекемелер үшін ұйымның әлдеқайда күрделі құрылымы жалпы типтік болып табылады. Әдетте, жетекші мен атқарушылар арасында басқарудың бірқатар аралық буындары жатыр. Жоғары деңгейлердің жетекшілері басқарудың өзіндегі өздеріне бағынышты деңгейлердің бүкіл иерархиясын ұйымдастыруды жүзеге асыруға тиіс. Жетекшінің бұл қызметі екі негізгі аспектіні – атқаруды ұйымдастыру және басқаруды ұйымдастыруды қамтиды. Ұйым неғұрлым үлкен және жетекші деңгейі жоғары болса, екінші аспект көбінесе үстем бола отырып, соғұрлым маңыздырақ болады.
62. Басқару әлеуметтік феномен ретінде талдаңыз Әлеуметтік менеджмент- басқару субъектісінің адамдардың мінез-құлқына императорлық ұйымдастырушылық ықпалымен шартталған басқару субъектісі мен объектісі арасындағы әлеуметтік қатынас. Әлеуметтік менеджменттің негізгі ерекшелігі- басқарудың өктемдігі, т.б. басқару субъектісіне өзіне жүктелген функцияларды жүзеге асыру өкілеттігін беру.
Әлеуметтік басқарудың сипатты белгілері:
1) Әлеуметтік басқару іс-әрекетті реттеу қажеттілігіне байланысты туындайды адамдар және олардың мінез-құлық стандарттарын белгілеу.
2) Әлеуметтік менеджмент басқару мақсаттарына жетуге бағытталған.
3) Әлеуметтік басқару қолданыстағы өкілеттіктер мен функцияларды пайдаланады.
4) Әлеуметтік басқару субъектінің еркіне бағыну негізінде жүзеге асырылады басқару.
Әлеуметтік басқарудың түрлері:
1. мемлекеттік басқару- мақсатындағы мемлекеттік органдардың ықпалы жүзеге асыру мемлекеттік функцияларқоғамдық қатынастарды ретке келтіру (мысалы, заң, сот шешімін қабылдау);
2.муниципалдық басқару – муниципалдық билік органдарының ықпал ету мақсатында жергілікті өзін-өзі басқаруды жүзеге асыру (мысалы, муниципалды басқару мүлік);
3.Коммерциялық басқару мақсаты болып табылатын ұйымдарда жүзеге асырылады пайда табу (мысалы, өнімді өткізу мақсатында өндірісті басқару);
4. мемлекеттік басқаружылы жүзеге асырылды коммерциялық емес ұйымдар(Мысалға, билікке жету үшін саяси партияны басқару).
Менеджмент – табиғатта, технологияда және қоғамда болып жатқан процестерді ретке келтіру қызметі. Осыған сәйкес басқару түрлері бөлінеді: 1. Табиғи бақылау – тірі ағзалардың тіршілік процестерін бақылау. 2. Механикалық, техникалық басқару. 3. Әлеуметтік менеджмент – әлеуметтік процестерді, адамдарды және ұйымдарды басқару.
Басқару процесінің кезеңдері басқару жағдайын талдау, шешімді әзірлеу және қабылдау, шешімді ұйымдастыру және орындау, шешімнің орындалуын бақылау және қорытындылау, түзетулер енгізуді қамтиды.
Әлеуметтік басқару процесінде өзара әрекеттесу нәтижесінде ымыраға қол жеткізіледі, қоғамның салыстырмалы тұрақтылығы мен дамуы қамтамасыз етіледі.