1-деңгей Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңы
сұрақ Программалап оқыту технологиясына сипаттама
жүктеу/скачать 281,06 Kb.
|
дид ответы акмарал
- Бұл бет үшін навигация:
- 19. Бастауыш мектептегі көрнекілік принципі және оны жүзеге асырудың жолдары
| 18 сұрақ Программалап оқыту технологиясына сипаттама
Программалап оқыту - оқу процесін белгілі бір оқыту программасы бойынша ұйымдастыру. Программалап оқыту кибернетика, математика, логика және есептеу техникасындағы күрделі жүйелерді басқарудың рационалдық принциптері мен құралдарын педагогикада пайдалану нәтижесінде негізі қаланды. «Программалапоқыту» терминін 20 ғасырдың 50 жылдары американ психологы Б. Ф. Скиннененгізді. 19. Бастауыш мектептегі көрнекілік принципі және оны жүзеге асырудың жолдары Мектеп оқуындағы көрнекілікке қойылатын талаптарды XVII ғасырда Я.А.Коменский негіздеді. Мұнан кейінгі кезеңдерде педагогиканың классиктері, әдіскерлер жеке пәндердің оқыту заңдылықтарына байланысты көрнекілік принципін зерттеді. Қазақстандағы педагогикалық ой-пікірлердің тарихында ұлы ағартушылардың, қазақтың алдыңғы қатарлысы Абай өзінің шығармаларында ақыл-ойды дамытып, шын ғылыми білім алудың негізін қалау керектігін айтып өткен. Білім алуда педагогикалық принциптерді қолдануды насихаттау туралы пікірлері негізге алсақ болады. Ұлы Абайдың: “Адам баласы … көзбен көріп, құлақпен естіген заттар адам есінде қалатынын айтып кеткен болатын. Сонымен, оқуда көрнекіліктерді қолдану арқылы оқушылардың білімі нанымды, дәлелді, анық және айқын түрде болады. Шынында да, оқуда көбінесе көзбен көру арқылы қабылдау кең түрде болады. К.Д.Ушинский оқушыларда байқағыштықты, таным-білім белсенділікті дамыту үшін көрнекі оқытудың принципін ұсынған болатын Көрнекі құралдарды оқушылардың оқу процесінде тәрбиелік роліне қарай екі үлкен топқа: - заттық бейнелік – көрнекі құралдармен таңбалы көрнекілікке бөлуге болады. Бірінші топтың көрнекі құралдары картиналар, фотосуреттер, кино, фильмдер, табиғи обьектілер және т.б. мұғалімге түсініктер мен ұғымдарды қалыптастыру кезінде эстетикалық сезімді қабылдауына оқушылардың арқа сүйеуіне жәрдем беріп отырады. Екінші жағдайдағы көрнекі құралдар схемалық көлемді модельдер, схемалар, чертеждер, карталар т.с.с оқылатын обьектілердің күрделі байланыстарын, өзара тәуелділігін және қатысын, олардың нақтылы, бейнелі қабылдауға көндікпейтін ішкі құрылымын түсіндіру үшін керек. Көрнекі оқыту, бір жағынан, оқушыларда білімге деген қажеттікті тудырып, оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттырады. Мұғалімнің сөзінің көрнекілікпен дұрыс ұштасуының үлкен маңызы бар. Сабақты көрнекі құралмен бастырмалатуға болмайды. Көрнекі құралдар тым толып кетпеуі де керек. Көрнекі құралдар мен мұғалім сөзін ұштастыру проблемасы Л.В.Занковтың 1-түрі: мүғалім сөздің көмегімен оқушылар жүргізетін бақылауға жетекшілік жасайды, обьектінің бейнесі туралы, оның тікелей қабылданатын қасиеттері мен қатынастары туралы бөлімді оқушылар бақылау процесінде көрнекі обьектінің өзінен алады. 2-түрі: мұғалім сөздің көмегімен оқушылардың өздері кәрнекі объектілерге жасаған бақылаулары негізінде және олардың бұрынғы білетіндері негізінде балаларды құбылыстар арасындағы саналы түрде ұғынуға және тұжырымдауға бастайды. 3-түрі: объектінің бейнесі туралы, оның тікелей қабылданатын қасиеттері мен қатынастары туралы мәліметтері оқушылар мұғалімнің сөз мәлімдемесінен алады, ал көрнекі құралдар сөзбен берілген мәлімдемелерді дәлелдеп немесе нақтай түсу қызметін атқарады. 4-түрі: мектеп оқушыларының көрнекі объектіге жасаған бақылауларына сүйене отырып, педагог құбылыстар арасындағы оқушылар тікелей қабылдай алмайтын байланыстар туралы хабарлайды, яғни, қорытынды жасайды, жекелеген деректерді біріктіреді, жинақтайды. 5-түрі: көрнекі түрде көрсете отырып мұғалім оқушыларға қолда бар обектілермен жұмыс істегенде орындауға тиісті іс – әрекеттерге қатысты, сондай – ақ ол іс – әрекеттердің орындалу әдістеріне қатысты нұсқау береді. 6-түрі: педагог сөздің жәрдемімен оқушыларға қолда бар объектілермен олар жасауға тиісті іс – әрекеттерді орындау әдістері жайында нұсқау береді, мұның өзінде мұғалімнің нұсқауы қолма – қол көрсетіліп отырады. Эксперименттік жұмыстың нәтижелеріне анализ жасай келе Л. В. Занкков мектеп оқушыларын нәрсенің сыртқы бейнесімен таныстырған кезде мұғалімнің сөзі мен көрнекі құралдары ұштастырудың 1 – түрінің аса тиімділігін және 3 – түрінің басқалардан гөрі тиімділігі төмендігін көрсетіп отыр. Көрнекі құралдарды пайдаланудың тиімділігі оларда берілетін мәліметтерді окушылардың өздігінен қорыта алу дәрежесімен айқындалады. Мектеп оқушыларының теориялық ойлауын тәрбиелілігін дамытуға көрнекіліктің, бір жағынан, көптеген нәрселер мен құбылыстарға тән анағұрлым ортақ қасиеттерін айырып тануға және олардың мәні шамалы қасиеттеріне назар аудармауға мүмкіндік беретін, ал екінші жағынан – ұғымдары деректендіруге септігін тигізетін түрлерін қолдану жәрдем етеді. Көрнекі құралдардың бірнеше түрі бар. Жаратылыс көрнекілігі – оқушыларды өмірде бар объектілермен (өсімдіктер, хайуанаттар Көлемдік көрнекіліктерде шындық дүниенің көлемдік бейнесін беру мақсаты бар Дыбыстың көрнекілікте – дыбыстық бейнелерде және ең алдымен промпластинка, Мысалы: магнитофон лентасына есеп жаздырып балаларға шығарту олардың қызығушылығын Символдық көрнекілік графикалық абстрактылы ойлауды дамытады, өйткені бұл типтегі Көрнекіліктің үлгілерін пайдалануға қазақтың ұлы педагогы Ы.Алтынсарин да зор Көрнекі құралдардың кейбірі дайын күйінде таптыра бермейді (плакат, буклет, Көрнекі құралдар оқу бағдарламаға сай дайындалу керек. Әр көрнекі құралдар өткізілетін тақырыптың мазмұнын ашып, толықтыратындай дәрежеде Көрнекі құралдар эстетикалық тәрбие беру мақсаттарын көздеп балалардың талғамын Көрнекі құралдар жүйеленіп жинақталған күйінде дайын тұруы тиіс. Оқыту ісінде тәрбиелік маңызы бар көрнекі құралдарды қолдануды педагогикалық жағынан негіздей отырып, орынды түрде қолданудың оқыту процесінде сезім мен тиімділікті табиғи түрде қолданудың оқыту процеінде сезім мен тиімділікті табтғи түрде ұштастыруға көмектесетіндігі мейлінше айқын нәрсе, мұнын өзі оқыту ісінің теориялық дәрежесін көтеруге тиімді жағдайлар туғызады. жүктеу/скачать 281,06 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|