1-деңгей Органикалық синтезі пәнінің мазмұны мен мақсаты


Майер реактиві қалай аталады



бет26/72
Дата23.09.2023
өлшемі5,06 Mb.
#110001
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   72
5. Майер реактиві қалай аталады
6. Алкендердегі полимеризациялау кезіндегі қолданылатын катализатор
Бұрын полимерлеу катализаторлары полимерленуге ықпал ететін кез келген реагент болды. Белгілі бір процестерді зерттей отырып, белгілі бір реагенттер полимерленудің қозу сатысында қайтымсыз тұтынылатыны және алынған полимердің құрамына (соңғы топтар түрінде), мысалы, радикалды (көбінесе анионды) әсер ету кезінде түсетіні белгілі болды. полимерлену. Мұндай реагенттер инициаторлар деп аталады (Радикалды бастамашыларды қараңыз). «Полимерлену катализаторлары» термині әдетте катиондық, координациялық-иондық және сирек аниондық полимерленудің қоздырғыштары ретінде аталады, дегенмен бұл процестерде механизм әрқашан классикалыққа сәйкес келмейді. катализді анықтау (сонымен қатар катализаторларды қараңыз). Негізгі полимерлеу катализаторларының рөлі макромолекуланың өсуі жүзеге асырылатын белсенді орталықтарды құру болып табылады. Мономер және қоршаған ортаның табиғатымен қатар катализатордың табиғаты процестің механизмін, кинетикасын анықтайды. элементарлық актілердің сипаттамалары дейді олар. масса, MWD және кеңістіктер. алынған полимердің құрылымы. Белсенді орталықтардың сипатына қарай иондық (катиондық және аниондық), металл кешені, металлорг. және металл оксиді. полимерлеу катализаторлары. Катионды полимерлеуге арналған иондық катализаторларға, мысалы, сізге протикалық және апротикалық (HF, H2SO4, AlCl3, BF3, FeCl3 және т.б.), карбоний тұздары жатады. Ph3C+ SbCl4-, оксоний (R3O+SbF6-) т.б.Олардың барлығы электронды және электрон жұбының акцепторлары.
полимерлену реакциялары. Алкендердің полимерлену реакциясын алғаш рет А.М.Бутлеров ашты. Бұл маңызды реакция әртүрлі макромолекулалық қосылыстарды алуға мүмкіндік береді.
Полимерлену. Алкен молекулалары бір-бірімен қосылып, n-байланыстың ашылуымен макромолекулалар түзе алады.


7. Химиялық реакцияның теориялық негіздері
Химиялық реакциялар — заттардың өзара әрекеттесуі нәтижесінде олардың химиялық құрамы мен құрылысы өзгеріп, басқа заттарға айналуы.
Химиялық реакциялар масса сақталу заңы мен эквивалент заңына негізделген. Химиялық реакциялардың ядролық реакциялардан айырмашылығы — реакция кезінде әрекеттесетін заттар құрамындағы химиялық элементтер мен олардың атомдарының жалпы санының өзгермейтіндігінде. Химиялық реакциялар химиялық теңдеулер арқылы өрнектеледі. Химиялық процесте тура реакциямен қатар бастапқы заттар қайта түзілетін кері реакция жүреді. Қайтымды реакцияда тура реакция мен кері реакцияның жылдамдықтары теңескенде жүйеде химиялық тепе-теңдік орнайды, бірақ кері процесс баяу жүретіндіктен көптеген химиялық реакциялар қайтымсыз, яғни аяғына дейін жүреді.
Реакция кезінде заттар санының өзгеруіне қарай химиялық реакциялар

  1. айырылу

  2. қосылу

  3. орын басу

  4. алмасу

  5. изомерлену

болып бөлінеді.

  • Айырылу реакциясында бір зат екі немесе одан да көп затқа айналады; мысалы: 2HgO=2Hg+O2.

  • Орын басу реакциясында бастапқы жай және күрделі заттардан жаңа жай не күрделі зат түзіледі; мысалы: Zn+H2SO4=ZnSO4+H2.

  • Алмасу реакциясында екі күрделі зат құрам бөліктерімен алмасады; мысалы: BaCl2+H2SO4= =BaSO4+2HCl.

  • Изомерлену кезінде молекула құрамындағы атомдар орындарын алмастырып, заттың жаңа изомері түзіледі.

Элементтерде тотығу дәрежесі өзгеретін реакциялар тотығу — тотықсыздану реакцияларына жатады. Химиялық реакциялардың экзотермиялық реакция, эндотермиялық реакция деген түрлері де бар. Реакцияға қатысатын заттардың агрегаттық күйіне қарай гомогенді (заттардың агрегаттық күйлері бірдей), гетерогенді (заттардың агрегаттық күйлері әр түрлі) реакциялар болады. Гомогенді және гетерогенді реакциялар құрылысына қарай жай және күрделі болуы мүмкін. Егер жүйеде бір ғана қайтымсыз реакция жүретін болса, ондай реакция жай реакция деп аталады. Күрделі реакциялар бірнеше жай реакциялардан тұрады. Күрделі реакцияларға қайтымды, параллель, сатылы, тізбекті және катализатор қатысымен жүретін катализдік реакциялар жатады. Реакцияны жүргізуде қолданылатын энергия түріне байланысты Х. р.: термиялық, электрхимиялық, фотохимиялық, плазмахимиялық, т.б. топтарға бөлінеді.
Табиғатта және лабораторияда жүретін барлық химиялық жүретін қарапайым реакцияларға аллотроптық түр өзгеруі мен изомерлену құбылыстар химиялық реакцияларға жатады. Оларға ортақ белгі: заттардың бір-біріне айналуы, яғни бастапқы заттардағы (реагенттердегі) бұрынғы химиялық байланыстардың үзіліп, соңғы заттардағы (өнімдердегі) жаңа байланыстардың түзілуі. Демек, кез келген химиялық реакция жүру үшін оған қатысатын реагенттер бөлшектерінің (атомдардың, молекулалардың) әрекеттесуге жетерлік энергиясы болуы шарт.
Ең қарапайым реакцияларда заттың сапалық құрамы өзгермей сақталады. Оған химиялық элементтердің, жай заттардың аллотроптық түр өзгерісін мысалға алуға болады:
С(графит){\displaystyle \rightleftarrows } С(алмаз)
3O2(оттек){\displaystyle \rightleftarrows } 2О3(озон)
Мұндай реакциялар органикалық химияда жиі кездеседі, оларды изомерлену реакциялары деп атайды.
Неміс химигі Ф. Велер ашқан бейорганикалық зат — аммоний цианатының органикалық зат — карбамидке айналуы да изомерленудің бір түрі
Әрекеттесетін заттардың химиялық құрамы өзгере жүретін реакцияларды оларға тән белгілеріне қарай төртке бөліп жіктейді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   72




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет