№1 дәріс Тақырыбы: Экскурсияның негізгі функциялары мен белгілері Дәріс мақсаты



Pdf көрінісі
бет33/57
Дата21.12.2023
өлшемі1,22 Mb.
#141920
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   57
Байланысты:
Экскурсия Лекция

2.Саулет үлгілері 
Архитектуралық үлгі- адамзат қоғамының табиғи және ірі тарихи 
дамуыньң белгілі бір кезеңдерінде пайда болады. Осындай үлгілердің 
біразына тоқтала кетейік: 
Ежелігі Грек
улгісі - қоғамдық ғимараттардың құрылысында табиғи 
тастарды пайдалана отырып, бағаналар арқылы салынатын, әртүрлі көркемдік 
ерекшеліктері бар үлгі; 
Ежелгі Рим үлгісі- 
биік тұғырларымен және дуалды, бірнеше қатарлы 
Гщгандарымен 
сипатталады. 
Романдық үлгі -
Оңтүстік батыс Европа елдерінде ХІ-ХІІ ғасырларда 
қалыптасқан. Бұл үлгінің ерекшелігі сол, қабырғалары қалың, терезелері 
шағын, биік мұнаралы, күмбезді, кақпалары үлкен қорғандар тәрізді болуы. 
Готика -
Романдық стилден кейін пайда болды. Бағандар кішірейтілді, 
терезелер үлкейтілді, жонылған кірпіштер орнына күйдірілген шағын 
кірпіштер қолданылды. Цилиндр тәрізді күмбездердің орнын биік сүйір 
күмбез ауыстырды. Мұнаралар биік етіп сальнды. Готикалық үлгі көбінесе 
асборларга тән. 
Қайта өрлеу үлгісі - 
жалпы мәдениеттің гүлдену дәуірі деп есептелінеді. 
ХҮ-ХҮІ ғғ Буржуазиялық қатынастардың пайда болып, гуманизмнің және 
антикалық көзқарастың өрлеуінің белгісі. Сарайлар, жеке меншік үйлер, 
шіркеулер сальнды. Аркалық галлереялар, колониялар, күмбездер, ерекше 
бөліктер, түрлі фосаттар қолданылды. 
Барокко - ХҮІІ-Х
ҮIII ғасырларға тән. Ерекше безендірулер, қисық 
сызықтардың 
қолданылуы, 
фосадгтардың 
және 
жоспарлануының 
ассиметриясымен сипатталды. Ою өнері, айналардың қолданылуы т.б. 
Классицизм - ХҮШ-ХІХ
ғасырларда қалыптасқан. Антикалық негіздегі 
симметриялық композициялармен пішіндерінің ерекшелігімен, бұйымдардың 
беріктігімен анықталады. 


Эклектизм - 
тапсырыс беру арқылы адамдардың өз талғамдарына 
байланысты қалыптасқан үлгілер жиынтығы. 
Модерн - (Х
IX ғ.аягы) Әшекейлі күрделі сызықтарымен, пішіндерімен 
ерекшеленеді, әсіресе ернеулер әшекейлері және қабырға сызықтары. 
Конструктивизм - 6
ірінші дүниежүзілік соғыстан кейін пайда болды. 
Бұл үлгі қарапайым және геометриялық пішіндер, жазық кабырғалар, биік 
бөренелер, үлкен терезелер және безендірулердің болмауымен аныкталады. 
Орталық Азия үлгісі - 
Араб және Иран мәдениетінің негізінде 
жасалынады. Бұған сарайлар, медереселер, мешіттер, мазарлар тән, мысалы 
Өзбекстандағы «Регистан» алаңын және Қазақстандағы мазарларды алуға 
болады. 
Архитектуралық ансамбль дегеніміз - бір-бірімен эстетикалык жағынан 
үйлесімді көз тартарлық ғимараттар кешені. Бұған мысал ретінде Астана 
қаласының құрылыс кешендерін алуға болады. 
Экскурсовод экскурсанттарға архитектуралық ансамбль туралы 
әңгімелегенде ең алдымен ғимараттардың инженерлік құрылыстардың, 
монументті сурет салу өнерінің, мүсіннің, отырғызылған ағаштардың 
композицияларының кеңістіктегі үйлесімді тұтастығын көрсетуі керек. 
Сондай-ақ, архитектуралық ансамбль құрылысының кеңістік шешімінің 
тұтастығына, ансамбль құрамына кіретін ғимараттардын бірдей болуына, 
ритімінің бірлігіне, бөліну үйлесімділігіне байланысты болатындығын 
айтқаны дұрыс.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   57




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет