ойлау, эмоция, секілді процесстерге бөлінетіндігін айтса, келесі бір грек ғылымы
Демокрит (460-370) жанды заттың атомдары секілді өсіп, өшіп отыратын үнемі қозғалыста
болатын қасиет деп түсіндіреді.
Сонымен қатар, ежелгі Грецияның философтары психиканы түсіндіру амалын отпен
немесе бумен салыстырудан іздеді. Мысалы, Гераклит түсіндіруі бойынша барлық əлем
оттан пайда болады, “жан” ылғалдан буланып шығады, мұнда жанның құрғақ буы оның
даналылығын қамтамасыз етеді. Ал, ылғалдылық жанды ауырлатып, оның мерт болуына
сұйыққа айналдырады- деп есептеді.
Ал француз ғалымы Рене Декарт (1596-1650) жануар сыртқы ортаның əсеріне рефлекс
(жүйке жүйесінің қызметі ) арқылы десе, Голонд ғұламасы Бендикт Спиноза (1632-1667)
адамның еркі мен эмоциясы (аффект, құмарлақ т.б.) дене қызметімен тығыз байланыста
болатындығы жайлы терең түйін айтқан.
Шығыс əлемінде жан туралы ғылыми пікірлерді ұлы ғұламалар Əбу Нəсір əл – Фараби
(870-950) мен Əбу Əлі ибн Сира (980-1037), Ж.Баласағұнй, əл-Ғазали, Ибн Рүшд, Ита
Баджа т.б. тоқтаған.
Достарыңызбен бөлісу: 
