Буддизм және оның негізгі идеялары

Буддизмнің пайда болуы

Будда мектебі - Сидхартха Гаутамамен байланысты философиялық дәстүр, оны Будда деп те атайды. Бұл теория адамның азаптары мен одан құтылу тәсілдерінің негізінде құрылған.

Бірқатар діни ілімдерде өмірдегі қиындықтарды жоюдың табиғаттан тыс тәсілдері туралы айтылғанына қарамастан, буддизм бұл жағдайда басқаша шешім ұсынады. Ол азаптан құтылу тек адамның еркіне байланысты деп санайды.

Будда өзінің қайғы-қасіретке батырылуының себептерін табу арқылы адам оларды аяқтай алады деп тұжырымдады.

Аңыздардан Будданың ғажайып тұжырымдамасы туралы білуге болады. Оның тұжырымдамасының түнінде болашақ анасы армандады, оның денесінде алты тістен тұратын піл кірді.

Данышпандардың айтуынша, бұл арманды келесідей түсіндіру керек болды: ұл туады, ол не бүкіл Үндістанда билік етеді, не дүниелік өмірден кетіп, ағартушы болып, оған ашылған шындықтарды әлем. Осы тұжырымдамаға дейін Будда бірнеше инкарнацияларға ие болды, содан кейін ол қайғы-қасірет шеккендердің барлығына деген мейірімділікпен адамдарға оралды.

Буддистік философияның негізгі тезистері

Будда келесі төрт асыл шындықты тұжырымдады:

Күнделікті өмір азап әкеледі.

Азап қалаулардан туындайды.

Адамда азапты сезінбейтін психиканың деңгейі бар - оны нирвана деп атайды.

Нирванаға баратын жол бар.

-Бірінші шындықты адамдар қайғы-қасіретті сезініп, үмітпен алданып, ауруларға шалдығып, содан кейін өлетін етіп түсіну керек.

-Екінші шындық азаптың себебі қалағанның шын мәнін түсінбеуде деп айтады. Шындығында, құмарлықтың барлық объектілері тұрақты емес және өзгеріп отырады.

-Үшінші шындық азапты ішкі тепе-теңдіктің ең жоғарғы деңгейіне, яғни нирванаға жету арқылы аяқтауға болады дейді. Бұл жағдайда адам алдамшы тілектерден арылады.

-Төртінші шындық тек жоғары адамгершілік, жинақылық пен даналық қана тілектерді тоқтатып, азапты тоқтата алады дейді.