1. Физиология пәні, басқа ғылымдармен байланысы, медицинадағы маңызы. Уник 100%


Орталық нерв жүйесінде қозудың таралу ерекшеліктері. Қозу конвергенциясы. Із



Pdf көрінісі
бет31/91
Дата06.01.2023
өлшемі0,93 Mb.
#60493
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   91
31.Орталық нерв жүйесінде қозудың таралу ерекшеліктері. Қозу конвергенциясы. Із 
салу, жеңілдету, тежеу, окклюзия құбылыстары. Уник- 86.36 
Жүйке орталығы дегеніміз-бір функцияны орындайтын ОЖЖнің белгілі бір 
жерінде жинақталған нейрондардың жиынтығы. Әр рефлекстің жүйке жүйесінде өзіндік 
орталықтары бар. Мысалы: тізе рефлексінің орталығы жұлынның бел аймағында, ал зәр 
шығару орталығы жұлынның сегіздігінде, тыныс алу орталығы сопақша мидың ортаңғы 
шетінде орналасқан. 
Орталық жүйке жүйесінде қозу бір нейроннан екіншісіне тек синапстар арқылы 
таралады, сондықтан қозу ерекшеліктері синапстардың физиологиялық қасиеттеріне 
байланысты. Рефлекстердің үйлесімді үйлестірілуімен орталық жүйке жүйесіндегі бағыну 
құбылыстары, қозу ерекшеліктері ,әсіресе конвергенция және окклюзия құбылыстары 
үлкен маңызға ие. 
Қозу үнемі бір бағытта жүруі керек, яғни сезімтал нейроннан аралық нейронға, содан 
кейін қозғалтқыш нейронға. Қозу әр синапста 0,2-0,5 мс кешіктіріліп, жүйке орталығы 
арқылы баяу өтеді. Қозғыштық-тітіркенуге жауап ретінде қозу күйіне енген қабілеті. 1862 
ж.И. М. Сеценов ашты – орталық жүйке жүйесінде туылған қозу басқа қозуға айналады 


126ЖМ Назарқұл Еркебұлан 
және нейронның қозуын күшейтеді. Нейрондардың бұл физиологиялық қасиеті қозу немесе 
кумулятивті қозу деп аталады. 
Орталық жүйке жүйесінің нейрондарының әрқайсысында әртүрлі афферентті 
талшықтар жиналады. Көптеген нейрондар үшін мұндай афферентті кірістердің саны 
ондаған, тіпті мыңдаған. Осылайша, орта есеппен 6000 аксонды кепілдіктер қоздырғыш 
және ингибиторлық синапстар түзетін перифериялық рецепторлардан және мидың әр түрлі 
құрылымдарынан шыққан моторлы нейрондарда аяқталады. 
Қозу конвергенциясы бұл әртүрлі афферентті талшықтар арқылы импульстарды 
бір нейронға қабылдау процесі. Нейронға қозу конвергенциясы оның интегративті 
қызметінің әмбебап факторы болып табылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   91




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет