1. Жүрек, дамуы, топографиясы, шекаралары, жүрек қақпақтарының алдыңғы кеуде қабырғасына проекциясы. Жүрек


Vasa lymphatica superficialia membri inferioris



Pdf көрінісі
бет48/119
Дата06.04.2023
өлшемі1,72 Mb.
#79930
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   119
Vasa lymphatica superficialia membri inferioris.Бұл беткей лимфа тамырлар 
терінің,шандырдың лимфакапиллярлық торынан басталады. Оларға мына лимфа 
тамырлар жатады. 

Аяқұшының сыртқы лимфа торы және аяқұшының табандық лимфа торы. 

Аяқұшының медиалді бетінің лимфа тамырлары. 

Іш қабырғасының және шатаралық аймағының лимфа тамырлары. Бұл лимфа 
тамырлар nodi lymphatici inguinales superficiales, яғни беткей шаптық лимфа 
түйіндеріне құйылады. 

Аяқұшының бүйір бетінің лимфа тамырлары. Бұл лимфа тамырлар тамырларды 
бүйір тілерсек лимфа торынан қабылдайды. 
Vasa lymphatica profunda membri inferioris.Бұл бұлшықеттер, буындар, сүйектердің 
лимфакапиллярлық торынан басталатын аяқтың терең лимфа тамырлары болып табылады. 
Терең лимфа тамырлар мыналар 

Аяқұшының сыртқы лимфа тамырлары. Бұл лимфа тамырлар алдыңғы асықтық 
жіліктік лимфа тамырларына жиналады. 



Аяқұшының табандық лимфа тамырлары.Ал бұл лимфа тамырлар артқы асықты 
жіліктік лимфа тамырларына жиналады. 

Тақым түйіндерінің шығаратын лимфа тамырлары.Бұл лимфа тамырлар сан 
артериясын қоршап жататын лимфалық өрім түзеді. 

Санның және бөксе аймағының лимфа тамырлары.

Терең шаптық лимфа түйіндерінен әкетуші лимфа тамырлар.Бұл лимфа тамырлар 
сыртқы мықын лимфа түйіндеріне, nodi lymphatici iliaci externi, қүйылады. 
67.Көру ағзасы: жалпы құрылысы. 
Бұл сезім ағзаларына жатады. Лат organa sensuum деп аталады. Яғни сыртқы немесе ішкі 
тітіркендіргіштерді қабылдап рецептерлерге өткізеді. Рецептрлерду туындаған 
тітіркендіргіштер нерв орталығына өтеді. Осы сезім ағзаларының бір түрі ол көру ағзасы. 
Көру ағзасы бұл латынша organon visus, немесе көз,oculus деп атаймыз. Ол көз алмасынан, 
bulbus oculi, көру нервінің, n. Opticus сонымен қоса қосалқы ағзалар латынша organa oculi 
accessoria,яғни оларға кабақтар, көзжасы аппараты, көз алмасы бұлшықеттері және 
нервтер. Енді оларға жеке тоқталсақ, көз алмасы, bulbus oculi сыртқы пішіні шарға ұқсас 
болырп келеді. Оны екі белдеуге бөліп қарастырамыз. Олар алдыңғы және артқы белдеу, 
яғни polus anterior et posterior. Екі белдеу арасын қосатын сызық бар ол көз білігі деп 
аталады axis oculi. polus anterior бұл мөлдір қабықтың алдыңғы жағында орналасса, ал 
polus posterior көз алмасының артқы сегментінің ортасында, көру нерві шығу орнынан сәл 
ғана сыртына таман орналасқан. Көз алмасының ішкі массасы ядро болып табылады жіне 
ол үш қабаттан тұрады. Олар сыртқы, ішкі және ортаңғы қабаттар. Сыртқы қабатты 
фиброзды қабат деп атайды tunica fibrosa, ішкі қабатта торлы қабат немесе нервтарtunica 
interna ettunica nevrosa, ортаңғы қабатта тамырлар болған соң тамырлы қабат дейді tunica 
vasculosa bulbi. Осы ортаңғы қабат өзі іш бөлікке бөлінеді. Олар арткы- үлкен, склераның 
ішкі бетінжауып тұратын меншікті тамырлы қабық лат. сhorioideaдеп аталады, сосын 
алдыңғы, кіші бөлік, ол мөлдір кабық арқылы көрінетін нұрлы кабық лат. іris және 
үшіншісі ортаңғы бөлік кірпікті дене лат. corpus ciliare, ол алдыңғы яғни мөлдір қабық пен 
артқы яғни склера арасында орналасқан. Көз алмасының ішкі ядросы қүрамына 
шынытэрізді дене лат. corpus vitreum, көз бұршак lens және сулы ылғал humor aquosus 
кіреді. Ал енді көз алмасының қосымша аппараттарына тоқталсақ. Олар жоғарыда 
айтқандай латынша organa oculi accessoria,яғни оларға кабақтар, көзжасы аппараты, көз 
алмасы бұлшықеттері және нервтер жатады. Қабықтар раіpebrae тері қатпарлары оның 
жоғарғы және төменгі раіpebrae superior et inferior. Жоғарғы қабық үлкенірек төменгіге 
қарағанда. Осы қабықтардың алдыңғы және артқы беттерін, шеттері яғни кабактың көз 
саңылауын кұрайтын көз шеті margo orbitalis palpebrae, және қабақтың бос шеті, margo 
liber palpebrae жіктеледі. Көзжасы аппараты apparatus lacrimalis, оған көзжас бездері және 
көзжас шығатын жолдар, көзжас түтігі, көзжас қабы мен козжас-мұрын өзегі жатады.
68.Көз алмасы, қабықтары, олардың құрылысы. 
Көру ағзасы organon visus негізінен көз алмасынан және көру нервтерінен тұрады, 
сонымен қоса қосалқы ағзалары да бар. Олар көзалмасының бұлшықеттері мен 


тамырлары, қабықтар, көзжас аппараты. Ендігі көзалмасына тоқталсам, ол латынша bulbus 
oculi деп аталады. 
 сыртқы түрі дөңгелек шарға ұқсайды.
Жалпы осы көз алмасын екі белдеуге бөліп қарастырамыз. Олар алдыңғы және артқы 
белдеу, яғни polus anterior et posterior. Екі белдеу арасын қосатын сызық бар ол көз білігі 
деп аталады axis oculi. polus anterior бұл мөлдір қабықтың алдыңғы жағында орналасса, ал 
polus posterior көз алмасының артқы сегментінің ортасында, көру нерві шығу орнынан сәл 
ғана сыртына таман орналасқан.Экватор деп көз алмасының фронталді жазықтағы ең көп 
аукымын косып тұратын сызықты айтамыз. Ал меридиан деп экваторға перпендикулярлы 
өткізіліп, оның екі белдеуін көз алмасы бетінде косып түратын сызықтарды айтамыз.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   119




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет