1. Жүрек, дамуы, топографиясы, шекаралары, жүрек қақпақтарының алдыңғы кеуде қабырғасына проекциясы. Жүрек
I жұп ми нерві. Иіс және дәм сезу жолдары
жүктеу/скачать 1,72 Mb. Pdf көрінісі
|
1. Ж рек, дамуы, топографиясы, шекаралары, ж рек а па тарыны а
- Бұл бет үшін навигация:
- I жұп ми нерві
- Дәм сезу рецепт
| I жұп ми нерві. Иіс және дәм сезу жолдары.
Ми нервтері лат. nn.craniales деп аталады. Мидан тарайтын 12 жұп нерв бар. Соның алғашқысы I жұп ми нерві яғни иіс сезу нерві. I жұп ми нерві иіс сезу нерві латынша атауы n.olfactorius деп аталады.Ол соңғы мидан telencephalon дамиды. Мидан шығу жері:Bulbus olfactorii Бассүйек қуысына шығу жері: Lamina cribrosa ethmoidalis Толығырақ айтатын болсам: Иіс сезу аймағының геgio olfactoria шырышты қабығынан 15- 20 жіңішке нерв жіпшелері түрінде иіс сезу рецептрларынан басталады және ол миелинсіз талшықтардан құралғын. Бас сүйек қуысына сабау түзбей торлы сүйектің торлы қабықшасы lamina cribrosa ossis ethmoidalis арқылы кіреді. Одан әрі иіс сезу буылтығына bulbus olfactorius жалғасады. Нерв жасушаларының жиынтығын иіс сезу буылтығы болып табылады. Жасуша дендриттері fila olfactoria талшықтарымен байланысады. Ал аксондары орталыққа бағытталып иіс сезу жолын түзеді. Ол tractus olfactorius деп аталады. Тractus olfactorius өтеді мидың маңдайлық үлесінің төменгі бетіндегі аттас жүлгеде ол жүлге sulcus olfactorius деп аталады. Ол басында үшбұрышқа ұқсас болып кейін жалпайып жіңішкереді. Ол кейін иіс сезу үшбұрышына trigonum olfactorium жалғасады. Сонымен қоса осы trigonum olfactorium да үш иіс сезу будасына бөлінеді. Олар м едиалді, латералді және аралық strial olfactoria emedialis,lateralis,intermedia деп аталынады. Иіс сезу жолы бұл бізде tractus olfactorius. Бастапкы бөлімінде үшбұрыш пішінді, кейін жіңішкереді.Сонымен қатар бұл иіс сезу жолы trigonum olfactorium, яғни иіс сезу ұшбұрышына жалғасады. Иіс сезу ұшбүрышына келген кезде 3 иіс сезу будасына (strial olfactoriae) бөлінеді. Олар латералді, аралык және медиалді болады. stria olfactoria lateralis латеральді буда. Ол өзінің талшықтарын бадамша тәрізді денеге яғни corpus amygdaloideum береді. stria olfactoria intermediaаралық буда. Талшықтарының бір бөлігі substantia pertorata anterior нерв жасушаларында аякталады. Ал талшықтардың келесі бөлігі мидың алдыңғы дәнекері commissura cerebri anterior бойымен алдыңғы тесіктелген затта аяқталады. Бұл заттың аксондары lamina pellucida арқылы күмбезге бағытталады, кейін fimbria hippocampi бойымен uncus-ке жетеді. stria olfactoria medialis медиальді буда.Бағыты сүйелді дене кұстүмсығының астына бағытталады. Бұл будада да талшықтарының біреуі septumpellucidum-re, ал басқа бір бөлігі striae longitudinales mediales ке барады. Дәм сезу рецепторларынан тілге келетін жүйке талшығы арқылы сопақша миға , одан ортаңғы мидағы көру көру төмпешіктері мен ми қыртысына беріледі.Тамақ заттары дәм сезу жасушаларының түтікшелерн тітіркендіреді.Тілде дәм сезу рецепторлары біркелкі орналаспайды. Бүршіктерде дәм сезу анализаторының рецепторын күрайтын дәм сезу жасушалары болады . Оның кондукторы үш буыннан түратын , дәм сезу рецепторларының шығатын өткізгіш жолдар болып табылады . Бірінші пейрон тілдің афферентті нервтерінің түйіндерінде жайға сады . Адамда дәм сезімін өткізетін нервтер : 1 ) бет нервінің дабыл ішегі ( тілдің алдыңғы үштен екісі ) ; 2 ) тіл - жұтқыншақ нерві ( тілдің артқы үштен бірі , жұмсақ таңдай мен тандайдоғашықтары ) және 3 ) кезбе нерв ( бөбешік ) . Бірінші нейронның орналасуы : жүктеу/скачать 1,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|