1. Кәсіпорынды экономикалық талдаудың негіздері мен мәнін сипаттаңыз
Кәсіпорынның ішкі және сыртқы ортасын талдаудың ерекшеліктерін анықтаңыз
жүктеу/скачать 47,5 Kb.
|
| 3. Кәсіпорынның ішкі және сыртқы ортасын талдаудың ерекшеліктерін анықтаңыз
ҰЙЫМДЫҢ Сыртқы ортасы - бұл оның (ұйымның) қызметіне тәуелсіз туындайтын және оған елеулі әсер ететін жағдайлар мен факторлар.Сонымен қатар, олар оның жұмыс істеуіне, өмір сүруіне және жұмысының тиімділігіне ықпал етеді. Сыртқы факторлар тікелей және жанама факторларға бөлінеді. Тікелей әсер ететін факторларға ұйым қызметіне тікелей әсер ететін ресурстарды жеткізушілер, тұтынушылар, бәсекелестер, еңбек ресурстары, мемлекет, кәсіподақтар, акционерлер (егер кәсіпорын акционерлік қоғам болса); Жанама әсер ету факторларына ұйымның қызметіне тікелей әсер етпейтін факторларды қамтиды, бірақ оларды дұрыс стратегияны әзірлеу үшін ескеру қажет... Келесі факторларды ажыратуға болады жанама әсер: 1) саяси факторлар - мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттары мен оны жүзеге асыру әдістері; заңнамалық, нормативтік және техникалық базадағы мүмкін болатын өзгерістер; үкімет тарифтер мен сауда саласындағы халықаралық келісімдер және т.б .; 2) экономикалық күштер - инфляция деңгейі; жұмыспен қамту деңгейі еңбек ресурстары; халықаралық төлем балансы; пайыздар мен салық ставкалары; ЖІӨ көлемі мен динамикасы; еңбек өнімділігі және т. 3) әлеуметтік экологиялық факторлар - халықтың жұмысқа және өмір сапасына қатынасы; қоғамда қалыптасқан салт -дәстүрлер; қоғам менталитеті; білім деңгейі және т. 4) технологиялық факторлар - технологиялық перспективалы өнімді өндіруге және енгізуге тез арада қайта ұйымдастыруға, қолданылатын технологиядан бас тарту сәтін болжауға мүмкіндік беретін ғылым мен техниканың дамуына байланысты мүмкіндіктер. ҰЙЫМДЫҢ ІШКІ ОРТАСЫ - бұл ұйымның техникалық және ұйымдастырушылық шарттарын анықтайтын және басқарушылық шешімдердің нәтижесі болып табылатын орта.Ұйым өз қызметінің күшті және әлсіз жақтарын анықтау үшін ішкі ортаны талдайды. Бұл қажет, себебі ұйым ішкі мүмкіндіктері жоқ сыртқы мүмкіндіктерді пайдалана алмайды. Сонымен қатар, ол өзінің әлсіз жақтарын білуі керек, бұл сыртқы қауіп пен қауіпті күшейте алады. Ұйымдардың ішкі ортасы келесі негізгі элементтерді қамтиды: Өндіріс : көлемі, құрылымы, өндіріс қарқыны; Өнім ассортименті; шикізат пен материалдармен қамтамасыз ету, қорлардың деңгейі, оларды пайдалану жылдамдығы; қолда бар жабдықтар паркі және оны қолдану дәрежесі, резервтік қуаттары; өндіріс экологиясы; сапа бақылауы; патенттер, тауарлық белгілер және т.б. Персонал: қызметкерлердің құрылымы, біліктілігі, сандық құрамы, еңбек өнімділігі, кадрлардың ауысуы, еңбек шығындары, қызметкерлердің қызығушылықтары мен қажеттіліктері. Басқаруды ұйымдастыру: ұйымдастыру құрылымы, басқару әдістері, басқару деңгейі, біліктілігі, қабілеттері мен мүдделері жоғары менеджмент, бедел мен кәсіпорынның имиджі. Маркетинг өндірісті жоспарлау мен өнімді сатумен байланысты барлық процестерді қамтиды, мысалы: өндірілген тауарлар, нарық үлесі, өнімдерді тарату мен өткізу арналары, маркетингтік бюджет және оның орындалуы, маркетингтік жоспарлар мен бағдарламалар, сатуды ынталандыру, жарнама, баға. Қаржы - Бұл кәсіпорынның бүкіл өндірістік -шаруашылық қызметін көруге мүмкіндік беретін көрсеткіш. Қаржылық талдаупроблемалық көздерді сапалы және сандық деңгейде ашуға және бағалауға мүмкіндік береді. Кәсіпорын мәдениеті мен имиджі: кәсіпорын имиджін қалыптастыратын факторлар; кәсіпорынның жоғары имиджі жоғары білікті жұмысшыларды тартуға, тұтынушыларды тауар сатып алуға ынталандыруға және т.б. ОСЫЛАЙША , ұйымның ішкі ортасы оның өмірлік күшінің қайнар көзі. Ол ұйымның жұмыс істеуіне, демек, белгілі бір уақыт аралығында өмір сүруіне және өмір сүруіне мүмкіндік беретін әлеуетті қамтиды. Бірақ ішкі орта, егер бұл ұйымның қажетті жұмысын қамтамасыз етпесе, ұйымның проблемалары мен өлімінің көзі болуы мүмкін. Сыртқы орта - бұл ішкі әлеуетті тиісті деңгейде ұстап тұру үшін қажетті ресурстармен ұйымды қамтамасыз ететін қайнар көзі. Ұйым сыртқы ортамен үнемі алмасып отырады, осылайша өмір сүру мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Бірақ сыртқы ортаның ресурстары шексіз емес. Және сол ортадағы басқа да көптеген ұйымдар оларға өтініш береді. Сондықтан, ұйымның сыртқы ортадан қажетті ресурстарды ала алмау мүмкіндігі әрқашан болады. Бұл оның әлеуетін әлсіретіп, ұйым үшін көптеген жағымсыз салдарға әкелуі мүмкін. Сондықтан ұйымның қоршаған ортамен өзара әрекеттесуі оның потенциалын мақсатына жету үшін қажетті деңгейде сақтап қалуы керек және сол арқылы оған ұзақ мерзімді перспективада өмір сүруге мүмкіндік беруі керек. 4. Кәсіпорынды зерттеуді талдаусыз жүргізудің мүмкін еместігін сипаттаңыз 5. Экономикалық құбылыстар мен процестердің өзгеру динамикасын, тенденцияларын түсіндірің Құбылыс динамикасы бұл– қоғамдық құбылыстардың құрамы мен өзгеру процестерін, ондағы сандық қарым – қатынастар мен заңдылықтарды сапалық тұрғыда байланыстыра отырып, оның белгілі бір уақытта және қай жерде болғанын зерттейтін қоғамдық ғылым. Сонымен бірге әлеуметтік – экономикалық құбылыстардың сандық көрсеткіштеріне табиғи және техникалық факторлардың тигізген ықпалын немесе керісінше қоғамдық өндірістің табиғат пен қоршаған ортаға тигізген әсерін анықтайды. динамикасы – жаппай қоғамдық құбылыстардың құрамы мен өзгеру процестерін зерттейтін қоғамдық ғылымның бір саласы. Қоғамдық ғылым ретінде, республикамызда болып жатқан жалпы әлеуметтік – экономикалық құбылыстар мен процестердің өзгеру заңдылықтары мен есептеу, талдау сияқты әдістемелерін анықтайды. Сонымен, әлеуметтік – экономикалық құбылыстар мен процестер туралы жаппай мәліметтерді жинау, топтау, талдау әдістерін үйретеді және бұл тәсілдерді басқа ғылымдарда да қолданады. 6. Кәсіпорынның шаруашылық қызметін экономикалық талдаудың маңызын сипаттаңыз Кәсіпорынның қаржылық – шаруашылық қызметін талдау (экономикалық талдау) микроэкономикалық деңгейде шешімдер қабылдаудың негізі болып саналады. Бірақ талдаудың бұл түрін зерттелетін объектіні құрамдас бөліктерге бөліп, тек сипаттау деп түсінбеу қажет. Себебі кез-келген экономикалық субъект өз ішіндегі және сыртқы ортамен көптеген байланыстардан тұратын күрделі және. Бұл байланыстарды қарапайым түрде анықтау мен сипаттау тәжірибеге елеулі үлес қоспайды. Бұл жерде ең бастысы: аналитикалық іс-әрекеттер арқылы кәсіпорын қызметінің негізгі сипаты мен бағыттарын анықтап, болашаққа жобалар құру, осы жобалар негізінде өндірістік қаржылық жоспарлар құрып, олардың жүзеге асырылуын бақылау мен айқындауға қол жеткізу. Шаруашылық қызметін талдаудың қалыптасуы объективті шарттар мен талаптарға байланысты. Біріншіден, өндіргіш күштердің дамуы, өндірістік қатынастардың жетілуі мен өндіріс көлемінің артуына байланысты кешенді және жүйелі талдауға қажеттілік туындады. Шаруашылық қызметін кешенді талдаусыз күрделі экономикалық үрдістерді басқару мен оңтайлы шешімдер қабылдау мүмкін емес. Екіншіден, экономикалық ғылымның дамуына байланысты оның салаларының дифференциациясы. Экономикалық талдаудың қызметін ертеректе бухгалтерлік есеп, статистика, қаржы секілді пәндер атқарса, кейіннен олар тәжірибенің барлық талаптарын қамтамасыз ете алмай, шаруашылық қызметін талдауды жеке білім саласы ретінде қалыптастыру қажеттілігі туындады. Барлық экономикалық ғылымдардың зерттеу объектісі - өндірістік қатынастар, ал шаруашылық қызметін талдаудың пәні – барлық шаруашылық үрдістері. 7. Кәсіпорынның шаруашылық қызметін талдау әдісін түсіндіріңіз Диалектика барлық құбылыстар мен үдерістердің үнемі қозғалыста, өзгерісте, дамуда болуын қарастыру қажеттіліктерінен туындап отырады. Осы жерде шаруашылық қызметті талдаудың әдістерінің сипаттамаларының бірі- үнемі салыстыруларының қажеттілігі. Салыстыру шаруашылық қажетті талдауда кеңінен пайдаланылады. Қызметтің фактілік нәтижелері өткен жылдың қорытындысымен,басқа кәсіпорындардың жетістіктерімен, жоспарлы көрсеткіштерімен,т.б.салыстырылады. Диалекти әрбір үдеріс пен құбылысты бір-біріне қарама-қарсылардың күресі және бірлігі ретінде қарастыруды оқытады.осы жерден ішкі қарама-қайшылықтарды,әрбір үдеріс пен әрбір құбылыстың жағымды және жағымсыз жақтарын зерттеу қажеттілігі туындайды.бұл да шаруашылық қызметті талдаудың сипаттамаларының бірі. Талдауда диалектикалық әдісті қолдану кәсіпорының шаруашылық қызметін зерттеу барлық өзара байланысты ескере отырып жүргізілуі керектігін білдіреді. Әдіс пен ғылымда өзінің зерттеу тәсілін түсінеміз талдау әдісінің сипатты белгілері оның өр уақытта салыстырыпп отыру қажеттілігі. Талдаудың маңызды әдістемелік негізі тек ғана себеп-салдарды айқындап қана қоймай индукция және дедукция әдісі ароқылы жүзеге асырады. Индукциялық талдау – жекеден жалпыға өту. Дедукциялық талдау - жалпыдан жекеге өту. Элементтің жүйелігі олардың өзара тәуеоділігін өзара байланыстылығын зерттеуге негізделеді. Индукция мен дедукция әдістері талдауда бір бірін толықтырып отырады. Жалпылау талдауда маңызды құбылыстар болып табылады. Кәсіпорындардың шаруашылық қызметінің процестері мен экономикалық құбылыстардың экономикалық себеп-салдарын жүйелі түрде және кешенді түрде, көрсеткіштер жүйесі жасалынып пайдаланылады. Жүйелі ыңғай бұл зерттеупроцесінде бірнеше бағыт болып табылады. Жүйелі талдаудың процесінде бірнеше бағыттарды бөліп көрсетуге болады. Талдау процесінде белгілі-бір жүйе ретінде қарастырылады. Оның негізгі мақсаты бір элементті толық жасап баға бере алатын көрсеткіштерді жинау. Зерттеліп отырған жуйеснің жалпы кестесі жасалады. Жүйенің жалпы түрдегі экономикалық, математикалық үлгіні қарастырылады. Үлгімен жұмыс жасау Нарықтық қатардың қалыптасуы шаруашылық қызметінің бір тұтас кешенді талдауды ішінен және сыртқы талдауды бөлуді қажет етіп отыр . Талдаудың бұл түрлерінің әрқайсысының негізгі ақпаратты көздері бар. Әлемдік тәжірбе көрсеткендей есеп-берудің екі түрі бар. Бірінші түрі: акционерлерді, қалың жұртшылықты, банктерді, сондайақ сақтандыру ұйымдары және үкімет органдары, кәсіпорындардың жұмыс жағдайын және есептік кезеңге шаруашылық қызметтің нәтижелерімен таныстыру үшін қаржылық басылымдармен бюллютендерде арнайы анықтамаларда басылымдарда шығарылатын түрі Екінші түрі: Басқару талдау түрі бұл кәсіпорында шығатын өнімдердің және құнының өзіндік құнының нормативтері туралы сондай-ақ сапасының төмендегені немесе ьтауардың мөлшерінің тыс шығарылып өтпей қалғанына байланысты мәлімдемелерден тұратын қатаң құпияландырылған басқа тұлғалар үшін жабық болып табылатын ақпарат көзі. Ішкі есеп-берудің ішінде жауап кершілікорталарымен олардың пайда болу орындары бойынша шығындар сияқты және бөлімшелердің жұмыс нәтижелері сипаттайтын маңызды көрсеткіштер туралы есеп-беру болып табылады. Кәсіпорынның жеке бөлімшелерінің шаруашылық жүргізу деңгейін анықтау шығындар мен нәтижелерді салыстыру , кім қалай жұмыс жасайтындығын көруге мүмкіндік береді және еңбекке ақы төлеуге қандайда бір иесіздікті жояды. Ішкі талдау басқару есебін ал сыртқы талдау қаржыны қаржының есебін жүргізеді.Бүгінгі таңда нарыққа өту деңгейін бағалауда жаңа амалдар қажет. 8. Кәсіпорынның экономикалық талдау пәні мен объектілерін түсіндіріңіз Шаруашылық қызметін талдау пәні экономикалық құбылыстар мен процестердің себеп-салдар байланыстары болып табылады. Кәсіпорынның шаруашылық қызметіндегі себеп-салдар байланыстарын біліп отыру экономикалық құбылыстар мен процестердің мәнін ашуға жэне соның негізінде жеткен нәтижелерге дұрыс баға беруге, жоспарлар мен басқару шешімдерін негіздеуге мүмкіндік береді. Себеп-салдар байланыстарды топтастыру, жүйелендіру, моделдеу, шамалау ШҚТ басты әдістемелік мәселесі болып табылады. Шаруашылық қызметін талдау объектісі шаруашылық қызметтің экономикалық нәтижелері болып табылады. Мысалы, өнеркәсіптік кәсіпорында талдау объектісіне өнімді өндіру және сату, оның өзіндік құны, материалдық, еңбек және қаржы ресурстарын пайдалану, өндірістің қаржылық нәтижелері, кәсіпорынның қаржылық жағдайы және т.б. жатады. 1. Шаруашылық қызмет көптеген ғылымдардың зерттеу объектілері болып табылады. Талдау объектісін анықтау үшін шаруашылық қызметтің процесттерінің негізін анықтау керек. Процес дегеніміз – бұл себепті шартты жағдайлардың ағымы, құбылыстардың алмасуы белгіленген мақсаттарға сәйкес объектілер жағдайы. Сонымен шаруашылық қызметті талду болып экономикалық процестер мен құбылыстардың себеп салдарына байланыстары. Өндірісті басқару процесі барысында ұтымды шешім қабылдау болып табылады. Талдаудың мақсаты – бұл қол жеткізумен нәтижелерді бағалау және кәсіпорын қызметінің тиімділігін жағдайлардың резервтерін айқындау болып табылады. Талдау объектісі – шаруашылық қызметтінің эканомикалық нәтижелері болып табылады. Талдаудың мазмұны ғылыми пән ретінде оның атқаратын қызметтері негізінде айқындалады. 9. Кәсіпорынды экономикалық талдау мақсаты мен басқа ғылымдармен байланысын сипаттаңыз Экономикалық талдау шаруашылық қызметіне білікті талдау жүргізу үшін қажетті бірқатар экономикалық және басқа да пәндермен тығыз балайланысты. Ең алдымен, шаруашылық қызметін талдау экономикалық теориямен байланысты. Себебі ол экономикалық заңдылықтар мен олардың әрекет ету механизмдерін оқи отырып, барлық экономикалық пәндердің теориялық негізін қалайды. Аналитикалық зерттеулер жүргізген кезде осы заңдардың әрекетін ескеру қажет. Өз кезегінде, шаруашылық қызметін талдау белгілі бір деңгейде экономикалық теорияның дамуына ықпал етеді. Сан алуан аналитикалық зерттеулер барысында экономикалық заңдардың көрінісі туралы мәліметтер жинақталады. Осы мәліметтерді оқу бұрын белгісіз болған, жаңа заңдарды ашуға жәрдемдеседі, экономиканың дамуы туралы күрделі жобалар жасауға мүмкіндік береді. Осылайша талдаудың жеке сала экономикасымен де байланысы туындайды. Кәсіпорын қызметіне терең талдауды сала экономикасы мен өндірістің ұйымдастырылуын білмей жүргізу мүмкін емес. Ал экономикалық талдаудың нәтижелері өз кезегінде өндірісті ұйымдастыруды жетілдіруде пайдаланылады. Экономикалық талдау жоспарлау мен үрдісті басқарумен тығыз байланысты. Талдау барысында жоспарлы көрсекіштер жиі қолданылады, сол себепті сарапшы кәсіпорындағы өндірісті жоспарлау әдістемесін жақсы білуі тиіс. Ал экономикалық талдау жоспарлар құру мен басқару шешімдерін қабылдау үшін қажетті ақпарат базасын құрады. Талдау бухгалтерлік есеппен өте тығыз байланысты. Бір жағынан, бухгалтерлік есеп мәліметтері шаруашылық қызметін талдау барысында басты ақпарат көзі болып табылады. Бухгалтерлік есеп әдістемесі мен бухгалтерлік есеп берулердің мазмұнын білмей, талдауға қажетті ақпараттарды таңдау мен олардың сапасын тексеру қиынға соғады. Екінші жағынан, талдауға қойылатын талаптар бухгалтерлік есепке қайта бағытталады. Талдауды сапалы ақпаратпен қамтамасыз ету үшін, оны оперативті, шынайы, нақты, түсінікті ету үшін бухгалтерлік есеп жүйесі үнемі жетіліп отырады. Шаруашылық қызметінің барлық жақтарын кешенді талдау үшін экономикалық талдауда статистика ғылымы жиі қолданылады. Аналитикалық есептеулер жүргізу, кестелер, графиктер құру, топтастыру мен т.б. ақпаратты өңдеудің статистикалық әдістерін білуді қажет етеді. Өз кезегінде талдау мәліметтері статистикада жаппай экономикалық құбылыстардың заңдылықтары мен тенденцияларын анықтау үшін пайдаланылады. Талдаумен байланысты экономикалық емес ғылымдар ішінде технологиялық және математикалық ғылымдар ерекшеленеді. Өндіріс үрдісін өндірістің технологиялық ерекшелігін білмей талдау қажет емес. Сол салада білімі бар экономист қана өндіріс нәтижесіне баға беріп, пайдалы кеңестер бере алады. Осылайша, кәсіпорын қызметіне білікті, әрі терең талдау жүргізу үшін макро және микроэкономиканы, менеджмент, маркетинг, бухгалтерлік есеп пен информатиканы және басқа ғылымдарды терең игеру қажет. 10. Кәсіпорынды экономикалық талдау түрлері, құрылымы мен мәнін сипаттаңыз Кәсіпорын шаруашылық қызметі мен талдаудың пәні болып жұмыстың қорытындысы, оның өзгеру себебі мен болуы мүмкін экономикалық зардаптарды шаруашылық жүргізудің қорытындысы кәсіпорынның қаржылық жағдайымен алынған пайда көлемімен,өндірілген және сатылған өнім көлемімен және техникалық жағдайымен байланысты болуы мүмкін. Басқаруды ұйымдастыру деңгейі басқарушылық еңбегінің уақыт тәртібімен дайындық әдіс, шешімдер қабылдау және жүзеге асыру басқару процессін жүзеге асыру үшін қажетті мөлшердегі және сапалы ақпараттар мен мамандандырылған басқарушылық кадр құрамы мен басқарушылар еңбектің дәрежесін анықтайды. Қызметтің басқада түрлерін талдау. Шаруашылық жүргізудің нарықтық жағдайға негізделген, сондай-ақ олар кәсіпорынның мынандай табыстары мен шығындарын сипаттайды: 1. Операциондық (мүлікті процентпен жалға беруден) 2. Сатудан тыс 3. Төтенше жағдайдан Экономикалық талдаудың міндеті: 1. Кәсіпорынның нақты жағдайда экономикалық заңдарды зерттеуі 2. Ағымдағы, болашақтағы жоспарлы ғылымды негіздеу 3. Шаруашылық қызмет нәтижесіне әсер ететін ішкі және сыртқы факторларды зерттеу Қызметтің басқада түрлерінің арасында қызмет көрсету көмекші шаруалар негізгі емес (үстеме) өндірістік талдау,негізгі өндірісті талдауға ұқсатып бөлек талданады. 1. Макродеңгейлік талдау территориялық әкімшілік, бірлік (республика, аймақ, облыстар, қала, ауылдар) экономикалық аймақтар мен аудандар,қосымша шаруашылық топтар мен салалары шегінде аймақтық шаруашылық деңгейімен талданады. 2. Микродеңгейлік талдау заңмен анықталатын экономикалық талдаудың әртүрлі құқықтық субъектілерімен шаруашылық кәсіпорынның алғашқы және негізгі болып ұсынылатын деңгейді айтамыз. Шаруашылық қызметтің объектілері мен субъектілерінің талдауының осылайша топтануы нарықтық экономика және басқару тәжірибесі, меншік нысандары мен басқару әдісінің әр түрлі талдау нәтижесінде болады. Экономикалық талдаудың түрлері арықарай дифференциялану, ішкі корпоративтік басқару құрылымы бойынша жалғасуы мүмкін: кәсіпорын, ұйым, бөлімшелер,еншілес тәуелді ұйымдар, сонымен қатар негізгі өндірістің бөлімшелері (дайыдау, өңдеу, құрастыру және бөлу) кешендері бойынша жұмыс орнының цехтары және топтары қарастырып отыратын көмекші және көрсетілетін шаруашылық бөлімшелері жатады. 11. Кәсіпорынды қаржылық – экономикалық талдауды сипаттаңыз Кәсіпорынның қаржылық – шаруашылық қызметін талдау (экономикалық талдау) микроэкономикалық деңгейде шешімдер қабылдаудың негізі болып саналады. Бірақ талдаудың бұл түрін зерттелетін объектіні құрамдас бөліктерге бөліп, тек сипаттау деп түсінбеу қажет. Себебі кез-келген экономикалық субъект өз ішіндегі және сыртқы ортамен көптеген байланыстардан тұратын күрделі және. Бұл байланыстарды қарапайым түрде анықтау мен сипаттау тәжірибеге елеулі үлес қоспайды. Бұл жерде ең бастысы: аналитикалық іс-әрекеттер арқылы кәсіпорын қызметінің негізгі сипаты мен бағыттарын анықтап, болашаққа жобалар құру, осы жобалар негізінде өндірістік қаржылық жоспарлар құрып, олардың жүзеге асырылуын бақылау мен айқындауға қол жеткізу. Шаруашылық қызметін талдаудың қалыптасуы объективті шарттар мен талаптарға байланысты. Біріншіден, өндіргіш күштердің дамуы, өндірістік қатынастардың жетілуі мен өндіріс көлемінің артуына байланысты кешенді және жүйелі талдауға қажеттілік туындады. Шаруашылық қызметін кешенді талдаусыз күрделі экономикалық үрдістерді басқару мен оңтайлы шешімдер қабылдау мүмкін емес. Екіншіден, экономикалық ғылымның дамуына байланысты оның салаларының дифференциациясы. Экономикалық талдаудың қызметін ертеректе бухгалтерлік есеп, статистика, қаржы секілді пәндер атқарса, кейіннен олар тәжірибенің барлық талаптарын қамтамасыз ете алмай, шаруашылық қызметін талдауды жеке білім саласы ретінде қалыптастыру қажеттілігі туындады. Барлық экономикалық ғылымдардың зерттеу объектісі - өндірістік қатынастар, ал шаруашылық қызметін талдаудың пәні – барлық шаруашылық үрдістері. 12. Кәсіпорынды аудиторлық талдау мәнін сипаттаңыз Аудитор жұмысының түпкі өнімі болып кәсіпорын қызметінің қаржылық жағдайы мен нәтижелерін көрсететін қаржылық есеп берудің дұрыстығы туралы оның көзқарасын білдіретін құжат табылады. Аудиттің бас мақсаттарының бірі сондықтан айқындамау жағдайында кәсіпорынмен берілетін қаржылық мәліметтердің шынайылығына маңызды әсер ететін қателіктердің жоқтығы мен ережелерден шегінуде сенімділіктің ең жоғары дәрежесіне жету болып табылады. Қаржылық есеп берудің элементтері мен көрсеткіштерінің шынайылығын, бюджетпен және бюджеттен тыс қорлармен есеп айырысулардың дұрыстығын анықтап алғаннан кейін, қаржылық есеп берудің аудиторлық тексеруін аяқтауға болар еді. «Аудитор, егерде ол шынымен клиентпен іскер қарым қатынастарын жалғастыруға қызығушылық танытса, кәсіпорынның қаржылық жағдайының талдауын жүргізуге және тиісті ұсыныстар дайындауы міндетті». Басқа сөзбен айтқанда, аудиторлық қорытындыны құру негізделетін кәсіпорын аудитінің қорытынды және шешуші сатысы кәсіпорынның қаржылық жағдайын оның кемшіліктерін және олардың себептерін анықтау, оны тұрақтандыру мен жақсарту бойынша нақты ұсыныстарды жасау мақсатымен тексеру болып табылады. «Аудиттің түпкі мақсаты - кәсіпорынның қаржылық жағдайын, қаржылық тұрақтылығының талдауы, қаржылық көрсеткіштерін талдау болып табылады». Қаржылық талдаусыз кәсіпорынның қаржылық жағдайын тексеру мүмкін емес. Аудит жүйесіндегі қаржылық талдаудың мақсаттары болып табылады: Кәсіпорын активтері мен олардың пайда болу көздерінің құрамы мен құрылымын бағалау; Кәсіпорынның өндірістік әлеуетін анықтау; Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын, оның төлемқабілеттілігін және іскерлік белсенділігін бекіту; Қаржылық жағдайда кеңістіктік – уақыттық шегінде өзгерістерді және олардың пайда болуына негіз болған негізгі факторларды анықтау; Кәсіпорынның қаржылық жағдайы мен болашақта оның қызмет ету перспективаларын бағалау. Аудиттегі қаржылық талдау екі аспектіде қолданылады: біріншіден, кәсіпорынның қаржылық тетігін, оның операциялық, қаржылық және инвестициялық қызметі үшін қаржылық ресурстарды құру және пайдалану үрдістерін тану әдісі ретінде; екіншіден, аудиторлық қызмет көрсету түрі ретінде.
13. Кәсіпорынды техникалық – экономикалық талдаудың рөлін түсіндіріңіз 14. Әлеуметтік – экономикалық талдаудың мәні неде екенін түсіндіріңіз 15.
16. Кәсіпорынды маркетингтік талдау мақсатын сипаттаңыз
Маркетингінің мәні мен мақсаты - Экономиканы‚ жарнаманы‚ инженерлік істі‚ психологияны‚ жоспарлауды‚ болжауды оңтайлы ұштастыру‚ яғни Маркетинг — тауарларды өндіру мен өткізу туралы ғылым. Оныңнегізгі мақсаты барынша көп пайда алумен бірге айырбас‚ тауарлардың тұтынушыға жеткізілуін тездету және өндірістік-коммерц. қызметтің тиімділігін арттыру арқылы рыноктың (адамдардың‚ фирмалардың, кәсіпорындардың) тауарларға (жұмыстарға‚ қызметтерге) сұранымын қанағаттандыру. Маркетингтік зертеулерді бес кезеңмен өткізуге болады: Зерттеу мәселесі мен мақсаттарын айқындау. Зерттеу жоспарын құру. Ақпарат жинау. Жиналған ақпаратты талдау. Зерттеу қортындылары туралы есеп. Маркетингтік талдау шаруашылық субъектінің маркетинг бөлімі кәсіпорынның сыртқы ортасын зерттеу үшін қолданады: дайын өнімді сату және шикізат нарығы, оның бәсеке қабілеттілігі, сұранысы мен ұсынысы, коммерциялық тәуекелділік, баға саясатын қалыптастыру, маркетингтік қызметтің тактикасы мен стратегиясын өңдеу. Маркетингтік талдаудың міндеттері: Ақпаратты жинау, сұрыптау және соңғылығы; Фирманың өзіндік мүмкіндіктерін бағалау, талдау мен болжау. Бәсекелестердің мүмкіндіктерін және белсенділігін бағалау және талдау. Нарық конъюктурасын бағалау және болжау. Сұранысты болжау, оның икемділігін бағалау. Коммерциялық тәуекелділікті айқындау және бағалау. Маркетингтік стратегияны негіздеу және т.б. Маркетингтік талдау – нарықтық сұранысын есепке алат отырып, өндіріс пен сатуды реттеу құралы. 17. Салыстырмалы талдау және оның ерекшелігін түсіндіріңіз 18.Факторлық талдау және оның құрылымын түсіндіріңіз жүктеу/скачать 47,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|