1 ОҚушылардың математикалық ойлау қабілетін дамыту
Математикалық ойлау мен сыни тұрғыдан ойлаудың байланысы
жүктеу/скачать 50,99 Kb.
|
Х. Аяулым
- Бұл бет үшін навигация:
- 2 СТАНДАРТ ЕМЕС ЕСЕПТЕР 2.1 Стандарт емес есептер туралы жалпы түсінік және оларға қарапайым мысалдар
| 1.3 Математикалық ойлау мен сыни тұрғыдан ойлаудың байланысы
Зерттеу нәтижелерінде математикалық ойлауды дамыту концептуалды түсінудің дамуына және математикалық білімді әртүрлі ситуацияларда қолдануға көмектеседі. Қазіргі заманда 21 ғасыр талаптарына сай білім беру тәжірибесі талап етіледі. Мектеп оқушылары қоғамда болып жатқан күрделі мәселелерді шешуге қабілетті болу үшін тиісті дағдыларға ие болуы керектігі анық. Мысалы, маңызды ақпаратты жалған ақпараттан ажырату үшін оларда сыни ойлау дағдылары болуы қажет. Жаңа заман технологиялардың эволюциясы, сонымен бірге мектеп оқушыларының сыни тұрғыдан ойлау қабілеттерін дамытуға ықпал ететін математиканы оқытуда жаңа дем берумен қатар жүреді. Математикалық ойлау - мектеп оқушыларының сыни тұрғыдан ойлауына елеулі үлес қосатын дағдылардың бірі. Математикалық ойлау сыныпта немесе сыныптан тыс күрделі мәселелерге кез болғанда олардың логикалық ойлауына мүмкіндік береді. Бұл математикалық ойлауды дамытуға аса назар аудару оқыту тәжірибесіндегі үлкен қажеттіліктердің бірі екенін айқын көрсетеді. Ал, бұл мектеп оқушыларының математика саласымен терең және интеллектуалды деңгейде айналысуға мүмкіндік береді. 2 СТАНДАРТ ЕМЕС ЕСЕПТЕР 2.1 Стандарт емес есептер туралы жалпы түсінік және оларға қарапайым мысалдар Стандарт емес есептер деп – математика курсында оларды шешудің нақты бағдарламасын анықтайтын жалпы ережелері жоқ тапсырмаларды айтады. Сонымен қатар, стандарт емес есептерді шешудің жалпы ережелері жоқ. Сол себепті, мұндай есептер стандарт емес деп аталады. Дегенмен, көрнекті математиктер мен мұғалімдер (С.А.Яновская, Л.М. Фридман, Е.Н. Балаян) стандарт емес тапсырмаларды шешу барысында ұстануға болатын бірқатар нұсқаулықтар мен ережелерді атап өткен. Бұл нұсқаулықтар әдетте эвристикалық ережелер немесе жай ғана эвристика деп аталады. «Эвристика» сөзі грек тілінен аударғанда “шындықты табу өнері” дегенді білдіреді. Математикадағы ережелерден айырмашылығы, эвристика факультативтік ұсыныстар, кеңестер сипатында болады. Кеңес математигі, математикалық логика және математика философиясының маманы С.А. Яновская тұжырымдамасына сәйкес кез келген стандарт емес тапсырманы шешу процесі екі кезеңнен тұрады: Стандарт емес тапсырманы басқа, оған ұқсас, алайда стандарт тапсырмаға түрлендіру арқылы қысқарту; 2. Стандарт емес тапсырманы бірнеше стандартты қосалқы тапсырмаларға бөліп қарастыру; Стандарт емес тапсырманы стандарт тапсырмаға дейін қысқартудың белгілі бір ережелері жоқ. Дегенмен, егер кез келген тапсырманы мұқият, ойланып талдап, шешіп, шешімді қай әдісті қолданып және қандай әдістермен есептің шешімі табылғанын есте сақтау арқылы шеберлік арттыруға мүмкіндік туады. Мектеп оқушыларына математикалық тапсырмаларды алдын ала белгіленген принциптер мен ережелер бойынша шешуге ғана жаттықтырумен шектелмеу тиіс. Бұл тапсырмалар оқушылардың есептің шешімін табуға қызықтырып, ынталандыратындай етіп жасалуы қажет. Мақсат балаларға математикалық тапсырмаларды өз бетінше шешу қабілетін дамыту. Стандарт емес тапсырмалармен жұмыс істеудің маңызы – оқушылардың математика пәніне ынтасын мен қызығушылығын ояту. Мотивациялық кезеңде педагог оқушыларға тапсырманы қызықты формада ұсынып, тақырыптың маңыздылығымен таныстыру керек. Осы кезең сәтті өткен жағдайда, мұғалім оқу процесіндегі қажетті басқа да бөлімдерге назарын аудартуы қажет. Математикадағы стандарт емес тапсырмаларды шешудің бірнеше ережелерін қарастырайық: «Оңай» ережесі: ең оңай тапсырманы назардан тыс қалдырмау қажет. Көп жағдайда қарапайым тапсырмалар еленбей қалып жатады. Керісінше осыдан бастау керек. 2. «Келесі» ережесі: мүмкіндігінше, шарттарды бір-бірден өзгерту қажет. Шарттардың саны шектеулі болғандықтан қиындық тудырмайды. 3. «Белгісіз» ережесі: белгілі бір шартты өзгерткеннен кейін, осы шартпен байланысты екіншісін х арқылы белгілеп, осыдан кейін оны көмекші есеп берілген мәнде шешілетіндей етіп таңдау қажет. 3. «Қызықты» ережесі: есептің шартын қызықтырақ ету. 4. «Уақытша» ережесі: егер тапсырмада белгілі бір процесс орындалып жатса және соңғы күй бастапқыға қарағанда нақтырақ болса, уақытты қарама-қарсы бағытта бастаған жөн. жүктеу/скачать 50,99 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|