1. Педагогиканың ғылым ретінде қалыптасуын түсіндіру
Табиғи эксперимент әдісінің жүргізілуін сараптау
жүктеу/скачать 290,25 Kb.
|
маманкіріспебарлық
- Бұл бет үшін навигация:
- 75.Педагогикалық мамандықтың қоғамның рухани құндылықтарына әсерін талдау
| 74.Табиғи эксперимент әдісінің жүргізілуін сараптау
Табиғи эксперимент. Эксперименттің екінші бір түрі — табиғи эксперимент деп аталынады. Табиғи экспериментті психологияға тұңғыш енгізген және оны өзінің зерттеулерінде көп пайдаланған көрнекті орыс психологі А.Ф.Лазурский (1874-1917) болды. Бұл әдістің байқау әдісінен айырмашылығы, мұнда эксперимент жүргізуші өзіне керек құбылысты табиғи жағдайда тудырып отырады. Егер оқушылардың ойлауын, сезімін, еркін зерттеу керек болса, бұл үшін психолог қандай болмасын бір әрекет ұйымдастырады. Мысалы, өзіне тән ережелері бар ойын ұйымдастырылса, сол ойын үстіндегі оқушылардың психологиялық ерекшеліктері жазылып, кейін оған мұқият талдау жасалынады. Табиғи эксперименттің кейбір түрлері арқылы (оқыту, констатациялау эксперименттері т.б.) мұғалімдер оқушылардың кейбір қасиеттерін тәрбиелеуге, жетілдіруге, сабақ үлгерімі мен тәртіптілігін арттыруға мүмкіндік алады. Бір экспериментте III-IV класс оқушыларының ақыл-ой әрекетіндегі сөз бен көрнекіліктің арақатынасын анықтау үшін зерттеуші балаларға оқыған текстеріне ат қоюды, осы текстегі суреттер бойынша әңгіме құрастыруды талап еткен. Эксперимент жүргізуші осы тәсілдер арқылы текстің мазмұнын оқушылардың қысқаша және жалпылай баяндай алуын, суреттер бойынша елестер туғыза алу мүмкіншілігін, сондай-ақ нақтылы образдарды қайта жаңғырту текстің мазмұнын толық түсінуге қандай әсер ететіндігін байқаған. Осы зерттеуде оқушылардың жас ерекшелігіне байланысты ақыл-ой әрекетіндегі сөз бен көрнекіліктің арақатынасы үнемі өзгеретіндігі, балалардың жасы өсіп, білім қоры молайған сайын олардың ойлауы тереңдеп, жалпыланып қана қоймай, ондағы образдардың біртіндеп толық және мағыналы бола түсетіндігі де байқалған. 75.Педагогикалық мамандықтың қоғамның рухани құндылықтарына әсерін талдау В. А. Сухомлинский былай деп жазды: "Бала үшін ең жақсы мұғалім-онымен рухани қарым-қатынаста болған адам өзінің мұғалім екенін ұмытады және шәкіртінен дос, пікірлес адамды көреді. Мұндай мұғалім өзінің тәрбиеленушісінің жүрегінің ең жақын бұрыштарын біледі, ал оның аузындағы сөз жас, дамып келе жатқан адамға әсер етудің күшті құралына айналады. Моральдық мінез-құлықты ынталандыратын жағдай жасау мұғалімнің оқушылардың рухани әлеміне деген сезімталдығына байланысты, адамгершілік әрекеттері". Педагогикалық мамандық қоғамның рухани құндылықтарына айтарлықтай әсер етеді. Міне, педагогикалық кәсіптің рухани құндылықтарға әсер етуінің бірнеше жолы: 1. Дүниетанымды қалыптастыру: мұғалімдер оқушылардың дүниетанымын қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Олар төзімділікті, айырмашылықтарды құрметтеуді және әртүрлі мәдениеттер мен діндерді түсінуді дамытуға көмектеседі. Тәрбиешілер сонымен қатар студенттерге адалдық, әділеттілік және жанашырлық сияқты этикалық құндылықтарды дамытуға көмектесе алады. 2. Дәстүрлі құндылықтарды насихаттау: тәрбиешілер отбасы, патриотизм және үлкендерді құрметтеу сияқты қоғамның дәстүрлі құндылықтарын сақтауға және жеткізуге көмектеседі. Олар студенттерге осы құндылықтарды түсінуге және бағалауға көмектесу үшін тарихи әңгімелер, әдебиеттер және пікірталастар сияқты әртүрлі әдістерді қолдана алады. 3. Сыни ойлауды дамыту: тәрбиешілер оқушыларға сыни ойлауды және ақпаратты талдау қабілетін дамытуға көмектесе алады, осылайша олар өздерінің рухани құндылықтарын өз бетінше бағалап, таңдай алады. Тәрбиешілер студенттер өздерінің құндылықтары туралы ақпараттандырылған шешімдер қабылдауы үшін әртүрлі көзқарастар мен ақпарат бере алады. 4. Азаматтық құндылықтарды насихаттау: тәрбиешілер студенттерге басқа адамдардың құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу, қоғамдық өмірге қатысу және қоғам алдындағы жауапкершілік сияқты азаматтық құндылықтарды дамытуға көмектесе алады. Олар студенттерге осы құндылықтарды түсінуге және бағалауға көмектесетін пікірталастар мен жобаларды ұйымдастыра алады. Жалпы, педагогикалық мамандық қоғамның рухани құндылықтарына үлкен әсер етеді, өйткені педагогтар қоғамның болашағын қалыптастыратын жастармен жұмыс істейді. Олар студенттерге үйлесімді және рухани бай қоғамның дамуына ықпал ететін этикалық, азаматтық және дәстүрлі құндылықтарды дамытуға көмектеседі. жүктеу/скачать 290,25 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|