Гнесеология гр.тілінен аударғанда-білім, ілім –“таным туралы ілім”. Гнесеологияның негізгі ұғымдары мен категориялары:
Гнесеология немесе таным теориясы – қоршаған дүниені субъект пен объект арасындағы байланысты, шындықты, ақиқатты дұрыс әрі айқын тануды мақсат ететін философияның бөлімі. Таным үдерісінің заңдылықтарын зерттеуді таным теориясы деп атайды. Гносеологиялық жағынан сананың өмір сүру тәсілі - таным, білім алу. Сананың басты белгісі –ұғымдарды қалыптастыру. Ұғым, пайымдау, ой тұжырымы - ойлаудың формалары
Сана құрылымы:
Сана құрылымы:
Білім
Көңіл бөлу
Эмоциялар
Қиял
Зерде
Сананың формалары: • Қабылдау
• Жете түсіну
• Бағалау
• Назар аудару
• Қиялдау
• Өмірлік
• Тәжірибе
Неміс классикалық философиясындағы сана мәтін ретінде (Ж. Деррида, Ж. Делез)
Ницше мен Хайдеггерді сынауын жалғастыра отырып, Дж.Деррида (1930—...)
метафизика және Фрейдтің бірқатар идеяларын дамыта отырып, бәрін сынға алады
Батыстық ойлау. Деррида мәтіндерді оқу үшін деконструкция принципін ашатындай етіп әзірлейді
қайшылықтар мен «мәтіннің семантикалық құрылымдарын шашыратады». Дж.Деррида мәтін мен жазуды кеңейтуге және оларды белсенділік ретінде түсіндіруге мүмкіндік беретін центризм позициясын сынайды.
Дерриданың «ерекшелік», «өзіндік анықтама», «Өзгенің» ашылуы туралы жұмыстары өте маңызды.
Әдебиеттер тізімі
1.Фрейд З. Я и оно // Избранное. М., 2000. 371-372 б.
2.Юнг К. Г. Психология бессознательного. — М.: Когито-Центр, 2010. — 352 б.
3.Юнг К. Г. Архетип и символ. — Москва, 1991. — 304 б.
4.Лем С. Проблема сознания в современной западной философии. М.:2004.
5.Новая философская энциклопедия: в 4 т. / Институт философии; М.: Мысль, 2010.