1. Сана. Жалпы ұғымы, негізгі анықтамалары, пайда болуы

Зигмунд Фрейд – қазіргі психология саласындағы өте маңызды тұлға. Оның психоаналитикалық теориясы оны әйгілі етті және әр түрлі саладағы көптеген мамандар оның шәкірттері болды. Карл Юнг, Альфред Адлер, Эрнст Джонс Фрейдтің танымал ізбасарлары болды.

• Зигмунд Фрейд – қазіргі психология саласындағы өте маңызды тұлға. Оның психоаналитикалық теориясы оны әйгілі етті және әр түрлі саладағы көптеген мамандар оның шәкірттері болды. Карл Юнг, Альфред Адлер, Эрнст Джонс Фрейдтің танымал ізбасарлары болды.

Фрейд бойынша психиканың екі схемасы:

топографиялық

Фрейд бойынша психиканың екі схемасының сипаттамасы

• топографиялық

«Бейсана» - дәліз (прихожая) түрінде бейнеленеді, онда адамның әртүрлі ойлары, тілектері, сезімдері өз кезегін күтіп тұр. «Сананың алдындағы» (предсознательное) – сана үшін кез-келген мезетте қолжетімді болуға дайын тұрған бейсаналықтың бір бөлігі. Сана – кабинет, онда күтіп тұрғандар (адамның ойлары, тілектері ) қабылданады.

• Дәліз бен кабинеттің арасында қарауыл бар. Ол санаға қолайлы, ыңғайлы ойларды, сезімдерді ғана («сананың алдындағысын», яғни - «предсознательное») кабинетке кіргізіп отырады. Кейде қарауыл кетіп қалады, ұйықтап жатады. Осыны пайдаланып, күтіп тұрғандардың ішіндегі «қолайсыздар» кабинетке өтіп кетеді. Қайта оралған немесе ұйқыдан тұрған қарауыл оларды дәлізге қайта қуады.

Динамикалық

• Динамикалық

«Ол» - бейсаналық, онда инстинктер, санадан ығыстырылған ойлар, сезімдер және күйзелістер сақталады. Ол хаостық түрде, рахаттану принципін жетекшілікке алады.

«Мен» - адамның санасы, ол болып жатқанның бәрін ұғынады. Шындық принципін жетекшілікке алады. «Менен-жоғары» - қоғамның моральдық, діни, құқықтық нор-малары, адамға қысым жасайтын “сыртқы цензура.” Келесі қызмет-терді атқарады: ар-ұждан, өз-өзін байқау, идеалдарды қалыптастыру