1-сұрақ. Органикалық қосылыстардың және реакциялардың классификациясы
-сұрақ. Гибридтелу теориясы.Көміртегі атомының үш түрлі валенттілік күйі,молекуладағы атомдарының гибридтелуін анықтау ережелері Sp
жүктеу/скачать 16,88 Mb.
|
| 3-сұрақ. Гибридтелу теориясы.Көміртегі атомының үш түрлі валенттілік күйі,молекуладағы атомдарының гибридтелуін анықтау ережелері Sp3-гибридтелуі.Тригоналдық гибридтелу.Диоганалдық гибридтелу
Ғалым Полинг гибридтенудің революциялық тұжырымдамасын мың тоғыз жүз отыз бірінші жылы енгізді. Оны ол энергиясы эквивалентті жаңа орбитальдардың пайда болуымен жеке атомдардың орбитальдарының энергиясының қайта бөлінуі деп сипаттады және бұл процесті гибридтелу теориясы деп атады. Бұл процесте гибридті орбитальдар деп аталатын жаңа орбитальдар пайда болады. Гибридизацияның келесі түрлері бар: 1) sp – гибридтену немесе диагональді гибридизация Бұл гибридтену арқылы бір s- және бір p-орбиталь араласады, екі sp-гибридті орбитальдарды құрайды, байланыс бұрышы 180 градус болатын сызықтық құрылымға ие. Мысалы, BeCl 2 түзілгенде, бе атомы алдымен 2s 1 2p 1 қозған күйге түседі, содан кейін будандасып, екі sp гибридті орбиталь түзеді. Бұл гибридті орбитальдар екі хлор атомының екі p орбитальдарымен қабаттасып, BeCl 2 түзеді. 2) sp 2 – гибридтену немесе тригональді гибридизация Бұл гибридтену кезінде валенттік бұрышы 120 градус болатын жалпақ үшбұрышты құрылымға ие үш sp 2 - гибридті орбитальдарды құрайтын бір s- және p-орбитальдары араласады. 3) sp 3 – гибридтену Бұл гибридтенуде бір s және үш p орбиталь араласып, байланыс бұрышы 109 градус 28', яғни 109,5 градус болатын тетраэдрлік құрылымы бар төрт sp 3 гибридті орбитальдар түзеді. Енді метан мысалында бұл қалай болатынын көрейік. Бірінші қадамда бір электрон 2s орбитальдан 2p орбитальға секіреді. Бұл көміртегінің қозған күйіне әкеледі: Көміртек атомдарының гибридтену түрлері: sp3 - будандастыру (валенттік күй) - көміртек 4 көрші атомдармен байланыс түзеді (тетраэдрлік будандастыру): sp3 электрондық формуласы гибридті көміртек атомы болып табылады: Гибридизацияға бір s- және үш p-орбиталь қатысады, олар қорытындыланады және дұрыс тетраэдрдің бұрыштарына бағытталған төрт sp3 - гибридті орбитальдарды құрайды. жүктеу/скачать 16,88 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|