1-сұрақ. Органикалық қосылыстардың және реакциялардың классификациясы
жүктеу/скачать 16,88 Mb.
|
24 сурак
- Бұл бет үшін навигация:
- Эмульгаторлар
- 9-сұрақ. Спирттердің химиялық қасиеттері.Қанықпаған спирттер.Алу жолдары мен физикалық және химиялық қасиеттері
| Этиленгликоль.
Этиленгликоль көп атомды спирттердің типтік өкілі болып табылады. Оның химиялық формуласы CH 2 OH - CH 2 OH. - екі атомды спирт. Бұл суда кез келген пропорцияда ери алатын тәтті сұйықтық. Химиялық реакцияларға бір мезгілде гидроксил тобы (-OH) және екеуі де қатысуы мүмкін. Этиленгликоль - оның ерітінділері мұздануға қарсы реагенттер (химиялық заттар) ретінде кеңінен қолданылады. Этиленгликоль -34 0 С температурада қатып қалады және суық мезгілде суды алмастыра алады, мысалы, автокөліктерді салқындату үшін. Этиленгликольдің барлық артықшылықтарымен сіз бұл өте күшті улану екенін ескеруіңіз керек! Глицерин Біз бәріміз глицеринді көрдік. Дәріханаларда қараңғы флакондарда сатылады және тәтті дәмі бар тұтқыр, түссіз сұйықтық. Глицерин - үш атомды спирт. Суда өте жақсы ериді, 220 0 С температурада қайнайды. Глицериннің химиялық қасиеттері бір атомды спирттерге ұқсас, бірақ глицерин металл гидроксидтерімен (мыс гидроксиді Cu(OH) 2) әрекеттесіп, металл глицераттарын түзе алады, олар тұздар сияқты химиялық қосылыстар болып табылады. Мыс гидроксидімен реакция глицеринге тән. Химиялық реакция нәтижесінде мыс глицератының ашық көк ерітіндісі түзіледі. Эмульгаторлар Эмульгаторлар – бұл жоғары спирттер, күрделі эфирлер және басқа да күрделі химиялық заттар, олар басқа заттармен, мысалы, майлармен араласқанда тұрақты эмульсиялар түзеді.Эмульгаторлар ретінде жасанды балауыз (пентал, сорбифолий), сондай-ақ триэтаноламин, лецитин болып табылатын заттар жиі қолданылады. Еріткіштер Еріткіштер - шаш пен тырнақ бояуын жасау үшін қолданылатын заттар. Олар тар ауқымда ұсынылған, өйткені бұл заттардың көпшілігі жанғыш және адам ағзасына зиянды. Еріткіштің ең көп тараған өкілі ацетон, амилацетат, бутилацетат, изобутилацетат. Сондай-ақ еріткіш деп аталатын заттар бар. Олар әдетте әртүрлі лактарды дайындау үшін еріткіштермен бірге қолданылады. 9-сұрақ. Спирттердің химиялық қасиеттері.Қанықпаған спирттер.Алу жолдары мен физикалық және химиялық қасиеттері Спирттердің химиялық қасиеттері Спирттер өз реакцияларында нуклеофильдер де, электрофилдер де әрекеттеседі. 1.Спирттің тотығу реакциясы – Спирттер тотығу кезінде альдегидтер мен кетондар түзеді. Төменде реакция берілген C₂H₅OH + 2[O]= CH₃COOH + H₂O Этанол Метан қышқылы 2.Алкогольдің жануы – қыздырғанда этанол көмірқышқыл газы мен суды береді және көк жалынмен жанады. Төменде реакция берілген C₂H₅OH + 3O₂ = 2CO₂ + 3H₂O 3.Алкогольді сусыздандыру – Алкогольді қышқыл ортада сусыздандыруға болады. Қосылыстан су молекулаларының жойылуы дегидратация деп аталады. Спиртті сусыздандыру кезінде алкендер түзіледі. Төменде реакция берілген C2H5OH (конк. H₂SO₄,▵)→C₂H₄ + H₂O 4.Спирттің металмен әрекеттесуі – Қышқылдық қасиетіне байланысты спирт металмен әрекеттесіп, алкоксид түзеді. Мысалы, этанол натриймен әрекеттескенде натрий этоксиді мен сутегі газын түзеді. Төменде реакция берілген 2C₂H₅OH + 2Na →2C₂H₅ONa + H₂ 5.Спирттерден галогенидтердің түзілуі – Спирт HCl-мен әрекеттеседі және гидроксил топтарын жою арқылы алкилгалогенидтер түзеді. Төменде реакция берілген ROH + HCl (Zn) = R-Cl + H₂ 6.Этерификация – Спирт катализатордың қатысуымен карбон қышқылымен әрекеттеседі және эфир түзеді. Оны Фишер этерификациясы деп атайды. Төменде реакция берілген C₂H₅OH + C₂H₃COOH →C₄H₈O₂ + H₂O Қанықпаған спирттер. Қанықпаған (қанықпаған) спирттер этиленді, ацетиленді және басқа қатарлар болуы мүмкін. Қос байланысы бар гидроксил және көміртегі бар қанықпаған спирттер бос күйде болмайды, түзілу кезінде олар альдегидтерге немесе кетондарға өте тез изомерленеді. Винил сияқты қанықпаған спирттердің эфирлері мен күрделі эфирлері белгілі және техникада – пластмасса, синтетикалық талшықтар өндірісінде, тамақ өнеркәсібінде және медицинада кеңінен қолданылады. Жүйелік номенклатура бойынша қанықпаған спирттер сәйкес қанықпаған көмірсутектердің туындылары ретінде OL соңы қосылып, гидроксилдің қосылу орны санмен көрсетіледі. Ең маңызды қанықпаған спирттердің атаулары (тривиальды, рационалды және жүйелі номенклатура бойынша): ФЕНОЛДАР Фенолдар – бензол сақинасының көміртегі атомдарында бір немесе бірнеше гидроксил топтары бар ароматты көмірсутектердің туындылары. Номенклатура. изомерия Изомерияның екі түрі мүмкін: бензол сақинасындағы орынбасарлардың орнының изомериясы және бүйірлік тізбек изомериясы. Көптеген фенолдардың тривиальды атаулары бар. Ең қарапайым монотомды фенолдар 2 атомды қарапайым фенолдар жүктеу/скачать 16,88 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|