1 сұрақ Зат алмасу туралы жалпы түсінік және ондағы ферменттердің рөлі
сұрақ Транскрипция процесіндегі РНҚ-полимеразаның функциясы
жүктеу/скачать 4,52 Mb.
|
молек био
- Бұл бет үшін навигация:
- 15сұрақ Транспорттық РНҚ. Амин қышқылдарының тРНК қосылуы
| 14 сұрақ Транскрипция процесіндегі РНҚ-полимеразаның функциясы
РНҚ -полимераза геннің экспрессиясы процесінде өте маңызды рөл атқарады, ол - ДНҚ -дан белоктарға өту.РНҚ -полимераза тереңдікке қарай, ең үлкен ферменттің өлшемі 100 Å (метрдің он миллиардтан бір бөлігі), ол өте кішкентай, бірақ әлі де көпшілігінен үлкен.Ол аминқышқылдарының дәйектілігінен тұрады, олар ақуызды шығарады, бұл оның функцияларын дамытуға мүмкіндік бередіТранскрипция РНҚ -полимераза ДНҚ -ның белгілі бір жерімен байланысқан кезде басталады, ол жасушаның түріне байланысты болады, онда ген болуы керек, яғни ақуызға аударылады. Бұл тұрғыда РНҚ -полимераза басқа ферменттермен бірге ДНҚ -ның қос тізбегін ажыратады және олардың бірін шаблон ретінде пайдаланады.Бұл одақ РНҚ -полимераза ферментке «қоңырау шалатын» ДНҚ сегменті болып табылатын промоутер ретінде білетіндіктен болады. Фосфодиэфирлік байланыс қосылғаннан кейін РНҚ -полимераза ДНҚ тізбегінің үстінен сырғып өтіп, өз жолында РНҚ тізбегін синтездейді.Бұл кезең созылу және РНҚ полимераза деп аталады РНҚ тізбегін секундына шамамен 50 нуклеотид синтездейді. Бұл РНҚ полимеразасы ДНҚ сегментіне жеткенше жалғасады, онда ол транскрипцияны аяқтау уақыты келгенін айтатын нуклеотидтердің белгілі бір тізбегін табады.Бұл уақытта, яғни аяқталу кезеңі, РНҚ -полимераза РНҚ -ның созылуын тоқтатады және шаблондық тізбектен бөлінеді, осылайша жаңа РНҚ молекуласын да, ДНҚ молекуласын да босатады, осылайша қос тізбекті қосады.Кейіннен бұл РНҚ тізбегі әр түрлі ферменттердің әсерінен болатын биохимиялық реакциядан өтеді, онда РНҚ белгілі ақуыздың синтезі үшін үлгі болады. Бұл кезде геннің экспрессиясы толық болады, сондықтан есімізде болсын, РНҚ-ақуызды қалыптастыратын шаблон ретінде қызмет ете алатын жалғыз нуклеин қышқылына ұқсас молекула. 15сұрақ Транспорттық РНҚ. Амин қышқылдарының тРНК қосылуы Жасушадағы барлық РНҚ-ның 10% шамасындай транспорттық РНҚ (тРНҚ). Транспорттық РНҚ молекуласы құрамына 70-84 нуклеотид кіреді, оның М үлкен емес, 25000-30000. тРНҚ құрамынан 30 шамасына дейін қалыптан тыс, минорлық затты қалдықтар деп аталатын қосылыс табылған. тРНҚ қызметі активтелген амин қышқылдарын ақуыз синтезделетін орынға жеткізу болып табылады. Жасушада 50 шамасындай тРНҚ бар, ал амин қышқылының саны 20 ғана екені белгілі. Демек, бір амин қышқылын екі жəне одан көп тРНҚ тасымалдайды екен. Сол сияқты əр амин қышқылын өзінің арнаулы тРНҚ-сы тасымалдайдыБарлық тРНҚ конформациясы ұқсас болғанымен, нуклеотидтердің орналасу реті əр түрлі.Бірінші болып Р.Холли аланин-тРНҚ молекуласының нуклеотидтік тізбегінде негіздердің өзара орналасу реттігін толық анықтады.тРНҚ жасушада амин қышқылдары қалдықтарын жалғастырып алып, оны ақуыз синтезі өтіп жатқан жерге тасымалдайды. Әрбір амин қышқылының өзіне сай арнайы тРНҚ (әдетте бірнеше) болады жүктеу/скачать 4,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|