Қазақ тілінде
|
Орыс тілінде
|
Ағылшын тілінде
|
Анықтамасы
|
Қозғыштық
|
Возбудимость
|
Excitability
|
Тірі тіндердің тітіркендіргіштерге қозу үрдісімен жауап беруі.
ВОЗБУДИМОСТЬ — способность живых клеток воспринимать воздействия раздражителей и отвечать на них реакцией возбуждения.
|
Өткізгіштік
|
Проводимость
|
Conductivity
|
Бұйымды өңдеу процесі кезінде күттірмей және бағдарын өзгертпей бір жұмыс позициясынан басқа позицияларға ауысу процесі.
Электропроводность - способность проводить результирующее возбуждение в виде электрического сигнала за пределы раздраженной области по длине ткани.
|
Лабилдік
|
Лабильность
|
Lability
|
Тітіркендіру жиілігіне сәйкес бір секунд ішінде пайда болатын қозудың ең жоғарғы (максималды) санын айтады.
Лабильность отражает время, в течение которого ткань восстанавливает работоспособность после очередного цикла возбуждения. Наибольшей лабильностью отличаются отростки нервных клеток — аксоны, способные воспроизводить до 500—1000 импульсов в 1 с;
|
Рефрактерлік
|
Рефрактерность
|
Refractoriness
|
Әрекет потенциалдың пайда болу уақытындағы мембрананың қозбаған кезеңі ж\е қозудан кейінгі қалдық құбылыстар.
Рефрактерность кратковременное снижение возбудимости нервной и мышечной тканей непосредственно вслед за потенциалом действия.
|
Деполяризация
|
Деполяризация
|
Depolarization
|
Мембраналық потенциалдың жоғары барып қайта көтеріліп «шың» дәрежесіне жету кезеңі.
Деполяризация — уменьшение разности потенциалов у находящейся в состоянии физиологического покоя клетки между её отрицательно заряженной цитоплазмой и внеклеточной жидкостью, то есть понижение потенциала покоя.
|
Реполяризация
|
Реполяризация
|
Repolarization
|
Әрекет потенциалы төмендеп біртіндеп мембраналық потенциал мөлшері мен заряды бұрынғы қалпына келуі
Реполяризация – процесс восстановления исходной поляризации клеточной мембраны за счет перемещения ионов калия из клетки.
|
Гиперполяризация
|
Гиперполяризация
|
Hyperpolarization
|
Реполяризация кезеңінің соңында потенциалдың күшеюі
Гиперполяризация – процесс увеличения отрицательного значения поляризации клеточной мембраны, в сравнении с состоянием относительного физиологического покоя.
|
Қазақ тілінде
|
Орыс тілінде
|
Ағылшын тілінде
|
Анықтамасы
|
Миелин жүйке талшығы
|
Миелиновые нервные волокна
|
Myeline nerve fibers
|
Миелинді жүйке талшығы негізінен сомалық жүйке жүйесі жүйкелерін құрайды.Ішіндегі біліктік цилиндр сыртынан екі қабықпен қапталады. ішкі қалың миелінді қабығын сыртынан бір қабат леммоциттер қаптап жатады
|
Миелинсіз жүйке талшығы
|
безмиелиновые нервные волокна
|
Unmyeline nerve fibers
|
Миелинсіз жүйке талшығы — вегетативтік жүйке жүйесіне тән. Оның ішінде бірнеше біліктік цилиндр болады. Олар сыртынан леммоциттермен ғана қапталған
|
Аксоплазма
|
Аксоплазма
|
axoplasm
|
нейроцит аксонының цитоплазмасы.
|
Аксолемма
|
Аксолемма
|
axolema
|
Билипидті мембрана
|
Химиялық синапс
|
Химический синапс
|
Chemical synapse
|
Орталық жүйке жүйесінен қозуды химиялық зат медиаторлармен өткізетін түйіспелер
|
Электрлік синапс
|
Электрический синапс
|
Electric synapse
|
Қозуды тек физикалық жолмен өткізетін түйіспелер
|
Холинорецептор
|
Холинорецептор
|
Cholinergic receptors
|
ацетилхолинмен әрекеттесетін жасушалардың биохимиялық құрылымдары, мұндай өзара әрекеттесу энергиясын бұлшықет жиырылуының жүйке импульсінің энергиясына айналдырады.
|
Адренорецептор
|
Адренорецептор
|
Adrenoceptors
|
катехоламиндердің эпинефринді, норэпинефринді және синтетикалық аналогтарын танитын және байланыстыратын және олардың физиологиялық және фармакологиялық әсеріне делдал болатын сыртқы жасушалық мембрананың ақуыздары.
|
Пресинапстық мембрана
|
Присинаптическая мембрана
|
Presynaptic membrane
|
неиронның аксонының жуандаған ұшы — синапс түймешесінің қабығы.
|
Постсинапстық мембрана
|
Постсинаптическая мембрана
|
Postsynaptic membrane
|
хабар қабылдаушы клетка бөлігі
|
Медиатор
|
Медиатор
|
Mediator
|
Қозу үдерісін жеткізетін химиялық зат, жүйке бүршігінде везикулаларда болады.
|
Синапс
|
синапс
|
synapse
|
Қозудың жүйке талшығынан жүйкеленетін жасушаға өтуін қамтамасыз ететің құрылым
|