1 зертханалық-ТӘжірибелік сабақтарды өткізуге арналған жалпы нұСҚаулар
жүктеу/скачать 1,58 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1 зертханалық жұмыс. Электрокардиография
8.4 Электро- және фонокардиографияЭлектро- және фонокардиография жүрек қызметін зерттеудің обьективті әдісі болып табылады. Электрокардиография жүрек қызметінің бұзылу себептерін және қозудың пайда болуы мен таралуының табиғатын анықтау үшін қолданылады. Бұл әдістің жүрек қозуынан пайда болатын электр тогын электрокардиограф көмегімен жазуға негізделген, ол үшін мал денесінің белгілі бір бөліктеріне электродтар бекітіледі. Әдетте тісшелерді өлшеу ІІ бағытта жүргізіледі, өйткені берілетін токтар жүректен болғандықтан қисықтың (электрокадиограмманың) ең биік тісшелері осы ІІ бағытта байқалады. Электрокардиография – жүректің жұмыс істеуімен байланысты туатын қимылдарды, биоэлектрлік құбылыстарды тіркеуге арналған құрал. Осы арқылы жүректің әртүрлі жағдайдағы жұмысын (мысалы, спорттық физиология) бақылауға болады. Сонымен қатар бұл медициналық тәжірибеде де өте қажет. Арнайы осциллографтың (электрокардиограф) көмегімен жүрек бұлшық етінің жекелеген бөліктерінің арасындағы шама түрлерінің жүрек айналымына байланысты кезектескен өзгерісін жазуға болады. Дене – жақсы өткізгіш. Сондықтан жұмыс істеп тұрған жүректің қызметін жазу үшін электродтарды тек жүрекке ғана емес, сонымен қатар дене беткейіне орналастыруға болады. Бұл электрокардиографияны жазу адам өміріне қауіп туғызбайтынын және күрделі жұмысты қажет етпейтінін көрсетеді. Электродтар бекітілетін тері бөліктері әртүрлі. Кеуде бағыты – электродтардың біреуі жүрек маңына орналастырылады. Төменгі үш бағыт кеңінен қолданылады: І – сол жақ және оң жақ қол; ІІ – оң қол, сол аяқ; ІІІ – сол қол және сол аяқ. Тітіркендіру жүрекке әртүрлі және ауыспалы бағытта беріледі, сондықтан әр бағыттан жазылған электрокардиограмма бірдей болмайды. Әрбір жүрек циклының электрокардиограммасы бес негізгі тісшелерден тұрады. Кәдімгі жазбада жоғары бағытталған тісшелер жүрек негізінің электроқарсылығын, ал төмен бағытталған тісшелер – жүрек ұшының электроқарсылығын көрсетеді. Тісшелер латын алфавитінің әріптерімен белгіленеді. Р-тісшесі жүрекшенің систоласын, QRST – қарыншалар систоласын көрсетеді, ол «қарыншалар комплексі» деп аталады. Фонокрадиография (ФКГ) жүректің механикалық қызметін көрсетеді, сондықтан ол адам және жануарлар жүрегін қалыпты жағдаймен қатар патологиялық жағдайында зерттеу үшін қолданылады. ФКГ жүрек жұмысы кезінде пайда болатын тонның кестелік жазуы жүргізіледі. Бұл үшін арнайы құрал – фонокардиограф қолданылады, ол электрокардиографқа қосымша құрал. Құралдың жұмыс жасау принципі мынада: микрофонға естілген жүрек тоны өңделіп, электр тогының тербелісіне айналады да электрокадиограф арқылы күшейіп, өзін-өзі жазу жүйесіне түседі. Дайындалуға арналған сұрақтар 1. Жүрек биотоктары қашан пайда болады және оларды қалай байқауға болады? 2. Электрокардиограмма қандай қасиеттерді көрсетеді? 3. Электрокардиография әдісінің принципі, ЭКГ-ны жазу техникасы? 4. Электрокардиографияның маңызы? Сабақтың мақсаты: электро – және фонокардиография әдісімен танысу. Жұмысқа қажетті құрал-жабдықтар: электрокардиограф, 10 % хлорлы натрий ерітіндісі, дәке сулықтар, төсек. 1 зертханалық жұмыс. ЭлектрокардиографияЖұмыстын барысы: зерттеу жүргізуге кез-келген маркалы электрокардиограф немесе осциллограф пайдаланылады. Қазір клиникаларда сиямен жазатын ЭЛКАР-3 электрокардиографы қолданылады. Электрокардиографты жұмысқа дайындау үшін: құралды жерге тұйықтау керек сезгіштікті реттегішті және бағыттарды ауыстырғышты «О» белгісіне қоямыз; күштің бағыттағышын «үлкен синусоидтар» белгісіне қоямыз; лентатартқыш механизм тұтқасын «К» белгісіне қоямыз; құралды жүйеге қосып, тумблерді «ВКЛ» белгісіне қоямыз. Қосылғаннан соң 10–15 мин өткеннен кейін калибратор түймесін басқанда жазғыш 1 см-ге ауытқитындай (бұл 1 мв амплитудасына сәйкес келеді) қылып күшті реттейміз. ЭКГ– ға түсіру үшін адамды толық тыныштандыру керек. Алдын ала арнайы бағытпен (көбінесе 2 – бағытта) жүнін қырқады, 10 %-тік ас тұзы ерітіндісімен суланған дәкенің үстінен электродтарды бекітеді. «Пациент өткізгіштері» аталатын штепсельдерді қосу тәртібі аппаратқа салынған суреттерде көрсетілген. Электродтарды қосқан соң тыныштандыру түймесін басады, содан соң коммутатор тұтқасын пайдалана отырып электрокардиограмманы жазады, алдын ала аппаратты қосып қою керек. Алынған электрокардиограмманың интервалы мен тісшелерін сәйкес әріптермен белгілеп, хаттамаға тіркеп қою керек (сурет). Шығармашылық тапсырмалар: 1) электрокардиограммаға талдау жасаңыздар. Қорытынды шығару керек. Студенттердің өздік жұмысы (СӨЖ ) тақырыптары: 1) электро- және фонокардиография; 2) жүрек қызметін зерттеудегі фонокардиограмманың маңызы қандай. жүктеу/скачать 1,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|